ჯავაში განთავსებული ფრთოსანი "ისკანდერი" - რეალური საფრთხე თუ კრემლის მორიგი პროვოკაცია?

დეკემბრის დასაწყისში ცნობილი გახდა, რომ მოსკოვმა ოკუპირებულ სამაჩაბლოში, კერძოდ კი ჯავაში "ისკანდერის" ტიპის ოპერატიულ-ტაქტიკური კომპლექსები განათავსა. საინტერესო ისაა, რომ 2008 წლის ომის შემდეგ, ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც რუსეთმა ოკუპირებულ ტერიტორიებზე თანამედროვე შეიარაღების განლაგების ფაქტი აღიარა. არა და რუსეთ-საქართველოს ომის შემდეგ მხოლოდ ცხინვალის რეგიონში რუსებმა ათეულობით ტანკს, ჯავშანტრანსპორტიორს, საარტილერიო დანადგარს მოუყარეს თავი. მათ შორისაა რეაქტიული "სმერჩებიც". მისი 300 მმ-იანი რაკეტა მიზანს 90 კმ-ზე წვდება.

საქართველოს თავდაცვის უწყებამ "ისკანდერების" განთავსებაზე შესაბამისი კომენტარი უკვე გააკეთა.

გენერალური შტაბის უფროსის, ვახტანგ კაპანაძის თქმით, სარაკეტო კომპლექსი საქართველოსთვის განკუთვნილი არ არის და მასთან დაკავშირებით მოსკოვს უფრო შორს მიმავალი გეგმები აქვს.

აფხაზეთში მყოფ "ცისფერ ჩაფხუტიანებს", 1-ელი სარაკეტო ბრიგადა ჯერ კიდევ 2007 წელს შეემატა. ომის პირველივე დღეს რუსებმა ოჩამჩირედან ფოთს "ტოჩკა-უ"-ს ("ისკანდერის" წინამორბედი) 3 რაკეტა ესროლეს. შემდგომ მას 58-ე არმიის 464-ე სარაკეტო ბრიგადაც შეუერთდა, რომელმაც ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიაზე "ტოჩკებით" 20-მდე ობიექტი დაბომბა. რუსები მხოლოდ "ტოჩკებით" როდი შემოიფარგლნენ. ოფიციალურად "ისკანდერების" გამოყენებას კრემლი დღემდე უარყოფს. არადა ვაზიანის ბაზის მიდამოებში, ბაქო-სუფსის ნავთობსადენიდან სულ რაღაც 40 მ-ში ჩამოვარდნილი რაკეტის ფრაგმენტებზე ნიშნული 9M723 თავისუფლად იკითხებოდა. "ისკანდერის" რაკეტა სწორედ ასე აღინიშნება.

ჯავაში განთავსებული კომპლექსები მოდერნიზიებული Искандер-М-ის ტიპისაა. საბაზო ვარიანტის ბალისტიკურ რაკეტასთან ერთად, მას ფრთოსანი რაკეტის გამოყენებაც შეუძლია. არსებული ცნობით, ფრთოსანი რაკეტა დაბალ სიმაღლეზე რელიეფის გასწვრივ მიფრინავს და მიზანს 500 კმ-ზე ანადგურებს.

ერთ მანქანაზე ორი განსხვავებული ტიპის რაკეტის მორგებით, რუსებმა "ისკანდერის" საბრძოლო პოტენციალი გააორმაგეს. ამიერიდან ფართობზე გაშლილ მიზნების განადგურებასთან ერთად, მას წერტილოვანი დარტყმების განხორციელებაც შეუძლია.

რაკეტის ფრენის მანძილის გათვალისწინებით, ჯავაში განლაგებული "ისკანდერ-მ"-ის მოქმედების არეალში საქართველო, თურქეთის აღმოსავლეთ ნაწილი, სომხეთის და აზეირბაიჯანის მნიშვნელოვანი ნაწილები ხვდება.

"ისკანდერ-მ"-ით კრემლი ევროპასაც ემუქრება. 2011 წლიდან მოყოლებული პრესაში პერიოდულად ჩნდება ცნობები, ამ კომპლექსების კალინინგრადის ოლქში შესაძლო განთავსების თაობაზე. 2014 წლის დეკემბერსა და 2015 წლის მარტში დასავლეთ სამხედრო ოლქის და ჩრდილოეთის ფლოტის სწავლების ფარგლებში, 10-მდე კომპლექსი კალინინგრადში დროებით გადაისროლეს.

მუდმივი დისლოკაციის შემთხვევაში, კომპლექსი ფარავს ბალტიისპირეთს, პოლონეთის თითქმის მთელ ტერიტორიას, შვედეთის და გერმანიის ნაწილების.

საგულისხმოა, რომ ჯავაში "ისკანდერ-მ"-ების განალაგება და კრემლის მიერ ამ ფაქტის აღიარება, საქართველოს მიერ საფრანგეთში შეძენილი ჰაერსაწინააღმდეგო საშუალებების ტიპების და რაოდენობის შესახებ ინფორმაციის გასაჯაროებას დაემთხვა.

მოამზადა ნუკრი მგელაძემ

AMBEBI.GE