"დიღმის კარი", ეფემია ორბელიანის მზითვი და ციციშვილების სამფლობელო - თბილისის შემოგარენის ისტორია

გთავაზობთ თბილისის შემოგარენში მდებარე ისტორიული სოფლების საინტერესო ისტორიებს:

დიღომი

ქართულ წერილობით წყაროებში დიღმის პირველ მოხსენიებას მეფე ფრნავაზის ცხოვრების ამსახველ წყაროებში ვხვდებით, რომელიც XI საუკუნის ისტორიკოსს ლეონტი მროველს მიეწერება და "ქართლის ცხოვრების" კრებულშია შეტანილი. ერთ დღეს ფარნავაზი მცხეთიდან გავიდა სანადიროდ. ლეონტი მროველის გადმოცემით, ფარნავაზი დიღმის ველზე ირმებს დაედევნა, ირმებმა კი თბილისის "ხევ-ხუვებს" მიაშურეს, - ვკითხულობთ ავთანდილ სონღულაშვილის წიგნში "სოფელი დიღომი, საუკუნეთა კვლადაკვალ".

დიღომზე საგულისხმო ცნობა შემოგვინახა "მატიანე ქართლისამ". ამირა ჯაფარის გარდაცვალების შემდეგ, 1046 წელს, ტფილელმა ბერებმა ბაგრატ IV თბილისში მოიწვიეს. დასავლეთ საქართველოდან მომავალ მეფეს დიღმის ველზე მიეგებნენ ქალაქის ბერები, დარბაისელნი და ცხენზე ამხედრებული შეიარაღებული ქართველობა. თბილისში მისასვლელი ერთ-ერთი უმთავრესი გზა დიღმის მხრიდან იყო; უეჭველია, მაშინაც არსებობდა გვიან საუკუნეებში კარგად ცნობილი "დიღმის კარი" კალას უბნისა, რომლისკენაც იქნებოდა მიმართული თვით ქალაქის ერთ-ერთი უმთავრესი არტერია. მოგვიანებით თბილისის ერთ-ერთი კარი იყო ე.წ. "დიღმის კარი", რომელიც ცნობილია აგრეთვე "შუა კარის" სახელით. იგი მართლაც შუა კარი იყო, რადგან მდებარეობდა "დაბლა კარსა" და "მაღლა კარს" შორის.

იგი ქალაქის გალავანს დღევანდელი პუშკინისა და ბარათაშვილის ქუჩების შესაყარზე ჰქონდა დატანებული. სულ რამდენიმე წლის წინ, არქეოლოგიური გათხრების შედეგად, მიწის საფარისგან გათავისუფლდა 110 მეტრის სიგრძის გალავანი, რომელსაც ისტორიკოსები XI-XIII საუკუნეებს მიაკუთვნებენ. არქეოლოგთა განმარტებით, სწორედ გალავნის ამ ნაწილში მდებარეობდა "დიღმის კარი", რომელიც კალას გარეთუბანთან აკავშირებდა და საიდანაც გზა მცხეთისკენ მიდიოდა.

იხილეთ გაგრძელება