მანკიერებები, რომლებსაც ქართველი პოლიტიკოსები პოპულარობისთვის იყენებენ

არსად წერია ზუსტი კრიტერიუმები, თუ როგორი უნდა იყოს პოლიტიკოსი, თუმცა დასავლური გამოცდილებიდან გამომდინარე, პოლიტოლოგები და შესაბამისი სფეროს სპეციალისტები ცდილობენ ჩამოაყალიბონ ის კრიტერიუმები, რაც პოლიტიკოსს, ამ შემთხვევაში კი - ქართველ პოლიტიკოსს უნდა ჰქონდეს. სპეციალისტთა ნაწილის აზრით, ის უნარები, რაც აუცილებელია, რომ პოლიტიკოსს ჰქონდეს, ქართველ პოლიტიკოსებს არ გააჩნიათ.

საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტის საერთაშორისო ურთიერთობების პროგრამის ხელმძღვანელის თორნიკე შარაშენიძის თქმით, საქართველოში პოლიტიკოსი რომ იყო, მხოლოდ ორი თვისება - ქარიზმა და პოპულიზმია საჭირო.

"სამწუხაროდ, ჩვენთან დღეს ეს უნარებია საჭირო, თუმცა ნამდვილად არ არის საჭირო სხვა ქვეყნებში. ქართველმა პოლიტიკოსებმა იციან ცილისწამება. რეალურად, პოლიტიკოსები საზოგადოებაში არსებულ მოთხოვნილებებს ასახავენ.

ჩვენს საზოგადოებას ერთი ცუდი თვისება აქვს - ძალიან მალე ავიწყდებათ ხოლმე რაღაცები; სიტყვაზე, ერთი პოლიტიკოსი იტყვის აბსოლუტურ სისულელეს, მეორე დღეს ავიწყდებათ და პატიობენ ხოლმე. საქართველოში შეგიძლია ილაპარაკო სისულელეები, მაინც ყველას დაავიწყდება", - ამბობს შარაშენიძე.

სპეციალისტის თქმით, ქართველი პოლიტიკოსები პოპულარობისთვის შემდეგ მეთოდებს იყენებენ:

"მათი აზრით, დებატებში მოწინააღმდეგეს თუ ვაჯობებთ, ეს უკვე კარგია. ისინი ხალხზე ზეგავლენას პოპულისტურ ენაზე საუბრითა და საკუთარი სიძლიერისა და წარმატების ხაზგასმით ცდილობენ.

სინამდვილეში, პოლიტიკოსი ხალხს კონკრეტულ პლატფორმასა და იდეებს უნდა სთავაზობდეს და მათი განხორციელების გზებს აცნობდეს. მე თუ გეტყვი, რომ გაგინახევრებთ ბენზინის ფასს, ამით ყველაფერი დამთავრდა, როგორ გავანახევრებ, არავის აინტერესებს, მორჩა, დამთავრდა... დაპირებების განხორციელების გზები, როგორც წესი, ჩვენთან არ ითქმის ხოლმე, ჩვენთან მხოლოდ დაპირებები იციან", - ამბობს სპეციალისტი.

მისი თქმით, იმისათვის, რომ დღეს ქართულ საზოგადოებაში პოლიტიკოსმა ხალხის სიმპათია და მხარდაჭერა დაიმსახუროს, სამ პირობას უნდა აკმყოფილებდეს.

"ან ბევრი ფული უნდა გქონდეს ნაშოვნი, ან უნდა იყოს ქარიზმატული, ან წარმატებას უნდა მიაღწიო პოლიტიკაში შენი ქვეყნის გარეთ, ანუ სამი მაგალითი - შევარდნაძემ მიაღწია წარმატებას პოლიტიკაში თავისი ქვეყნის გარეთ, სააკაშვილი იყო ძალიან ქარიზმატული და ივანიშვილმა იშოვა ბევრი ფული.

მთავარი, რაც პოლიტიკოსს უნდა ჰქონდეს, არის ღირებულებები. არ უნდა იყვნენ პრაგმატული ცინიკოსები, რომელსაც ღირებულებები არ აქვს და მზად არიან ყველა სიტუაციაში ყველაფერს მოერგონ, უნდა იყოს წითელი ხაზები - ღირებულებები, რომელიც მათ გააჩნიათ და რომელსაც არ უნდა გადასცდნენ", - ამბობს კავკასიის უნივერსიტეტის სახელმწიფო მართვის სკოლის დეკანი სერგი კაპანაძე.

მისი თქმით, კიდევ ერთი უნარი, რომელიც ქართველ პოლიტიკოსებს უნდა ჰქონდეთ და არ აქვთ, არის მოქნილობა, კერძოდ კომპრომისზე წასვლა, როცა შესაძლებელია, ყველა მხარე იყოს გამარჯვებული და არა მხოლოდ რომელიმე:

- მოგება-წაგების მენტალიტეტი, როგორც წესი, დათვურ სამსახურს უწევს ხოლმე ქართველ პოლიტიკოსებს. ამას გარდა, ბევრ პოლიტიკოსს არ აქვს არც ქვეყნის განვითარების და არც თავისი კონკრეტული პოლიტიკური მომავლის ხედვა. ცალკე მინდა ხაზი გავუსვა განათლებას, აქ მხოლოდ დიპლომის ქონა-არქონა არ იგულისხმება. ვგულისხმობ ზოგად განათლებას, იმ მარტივი უნარების ცოდნას, როგორიც არის ზოგადი უნარები, უცხო ენები, თანამედროვე ტექნოლოგიის ცოდნა და ა.შ. სამწუხაროდ, დღევანდელი პარლამენტი სერიოზულად მოიკოჭლებს ჩემს მიერ ჩამოთვლილი უნარების ქონის კუთხით, განსაკუთრებით სახელისუფლებო ძალა.

- თქვენი აზრით, რომელია ის მანკიერებები, რასაც ქართველი პოლიტიკოსები პოპულარობისთვის იყენებენ?

- ისინი ყველაფერზე წამსვლელები არიან. მარტივი ანგარებიდან გამომდინარე ბევრს არც ღირებულებები აქვს. ხშირად მოკლევადიანი გამოთვლებიდან გამომდინარე მოქმედებენ, რაც საერთო ჯამში, მათაც აზიანებს და ქვეყანასაც. ყველაზე დიდი პრობლემა რაც აქვთ, არის ის, რომ არ გააჩნიათ მომავლის ხედვა, ხშირად მათი ხედვა არის მხოლო და მხოლოდ ის, რომ როგორმე შეინარჩუნონ სკამი და ამისთვის მზად არიან მარტო წარსულზე ილაპარაკონ იმ ერთადერთი მოტივით, რომ არაფერი მომავალზე სალაპარაკო არ აქვთ. როცა ადამიანს სალაპარაკო არ აქვს, მას ურჩევნია ვიღაცას რაღაც დააბრალოს და ისაუბროს ამ ადამიანზე, თუ როგორი ცუდი იყო ადრე, სამწუხაროდ, ეს ჩვენი პოლიტიკის ერთ-ერთი განუყოფელი ნაწილია.

- რომელია ის პროფესიები, რომელიც ადამიანს გამოუმუშავებს უნარებს, რომ კარგ პოლიტიკოსად ჩამოყალიბდეს?

-ეს არ არის მხოლოდ საჯარო სამსახურის მართვა, ან მარტო საერთაშორისო ურთიერთობები და პოლიტოლოგია. ზოგადად, უმაღლესი განათლება საკმაოდ მნიშვნელოვანი ფაქტორია, კარგი პოლიტიკოსი შეიძლება გახდეს ისტორიკოსიც და იურისტიც, ანუ მარტო ამ სფეროში მიღებული განათლება არ არსებობს და არც კმარა.

- შევადაროთ ქართველი პოლიტიკოსები დასავლელ პოლიტიკოსებს...

- ერთადერთი მთავარი განმასხვავებელი, რაც ჩვენთან ქართველ პოლიტიკოსებს აკლიათ, არის ის, რომ არ იციან განსხვავება პოლიტიკოსსა და საჯარო მოხელეს შორის. ეს ძალიან სერიოზული პრობლემაა ქვეყანაში. არ ესმით ის განსხვავება, რომ თუ შენ ხარ პოლიტიკოსი, შენი მთავარი ამოცანაა პოლიტიკური თანამდებობა, იბრძოლო ძალაუფლებისთვის, მაგრამ არ უნდა გქონდეს პრეტენზია საჯარო მართვის ინსტიტუტებში ყოფნაზე, იგივე სამინისტროებში. ეს უკვე აღრევაა.

ბევრი პოლიტიკით მიდის საჯარო მმართველობაში და მერე ავიწყდებათ, რომ ისინი პოლიტიკიდან მოვიდნენ და არაპოლიტიკურ თანამდებობაზე უნდათ ხოლმე დარჩენა. ხდება პირიქითაც, როცა საჯარო მმართველობიდან პოლიტიკურ თანამდებობას იკავებენ და არ აქვთ იმის გაგება და აღქმა, რომ ისინი ნამდვილად პოლიტიკოსები გახდნენ.

დასავლეთში მკვეთრად არის გამიჯნული თანამდებობები, რომელიც პოლიტიკური თანამდებობებია და არის კარიერული თანამდებობები, არანაირი კავშირი ამ უკანასკნელს პოლიტიკასთან არ აქვს და მათ შორის კადრების შერევა არ ხდება ხოლმე, ამიტომ სისტემები არის ძალიან სტაბილური, იცვლება ზედა ნაწილი, ანუ ძალაუფლების წყარო, მაგრამ არ იცვლება საჯარო სეგმენტი.

თეა ბეჟიტაშვილი

AMBEBI.GE