ქართული "რძალ-დედამთილიანი", ანუ წყვილის მშობლებთან თანაცხოვრების დადებითი და უარყოფითი მხარეები

რძალ-დედამთილის ერთ ჭერქვეშ თანაცხოვრება დიდი ხანია საქართველოშიც განსჯისა და პოლემიკის საგანი გახდა. წყვილის დიდ ოჯახში რესოციალიზაციის მიღებული ტრადიცია თანდათან შეირყა და დღეს უკვე ადამიანთა უმრავლესობა თანხმდება, რომ მუდმივი ოჯახური კონფლიქტების თავიდან აცილების საუკეთესო საშუალება ცოლ-ქმრის დამოუკიდებლად ცხოვრებაა. სურვილი ერთია, მაგრამ ზოგჯერ მისი განხორციელება ფინანსური თუ სხვა, მაგალითად მენტალური პრობლემის გამო შეუძლებელი ხდება. გამოკითხული რესპონდენტების მცირე ნაწილი დიდი ოჯახის ერთ-ერთ წევრად ყოფნის დადებით ასპექტებზე მიუთითებს, უმრავლესობა კი მიიჩნევს, რომ ნებისმიერ შემთხვევაში, წყვილმა დამოუკიდებლად და ცალკე უნდა დაიწყოს თანაცხოვრება.

თიკო მაცაბერიძეს დაოჯახების დღიდან მეუღლის მშობლებთან ერთად უწევს ცხოვრება. მიუხედავად კონფლიქტებისა, ის ხაზს უსვამს დედამთილის მზრუნველ დამოკიდებულებას შვილიშვილის მიმართ, მაგრამ იმასაც აღნიშნავს, რომ მისი გამუდმებული ჩარევა ცოლ-ქმრის ურთიერთობებსა და გადაწყვეტილებებში ხშირად, არაკორექტულობის გამო, მისთვის ძალიან გამაღიზიანებელია.

"ძალიან ბევრი რამ იყო ჩვენ შორის, კამათი, წყენა, გულისტკენა, მაგრამ იმასაც ვერ ვიტყვი, რომ ჩემთვის პატივი არ უცია ან არაფერი არ გაუკეთებია. თუმცა, მაინც არის აქ საბოლოო დიდი მაგრამ... ჩემ შესახებ მისი გამუდმებული ზურგს უკან საუბრები ყველაზე მეტად ართულებს საქმეს. სიმართლე გითხრათ, ვერ ვხვდები რა იწვევს მასში აგრესიას. თუ რაიმეს არასწორად ვაკეთებ და ვცდები, ხომ შეიძლება მესაუბროს ამაზე და ერთად ვცადოთ პრობლემის მოგვარება?! იქნებ შეგვიძლია მივიდეთ რაღაც საერთო აზრამდე?! ჩვენი ურთიერთობა საკმაოდ დაძაბულია. ჩემი დედამთილი ფიქრობს, რომ ჩხუბითა და ყვირილით გამოხატავს ემოციებს, მე კი ასეთი რამ არ მესმის", - აღნიშნა თიკო მაცაბერიძემ.

წყვილის დიდ ოჯახში ცხოვრების დადებით და უარყოფით მხარეებზე, ქორწინების კრიზისულ პერიოდებზე, ოჯახის წევრებს შორის პასუხისმგებლობების რაციონალურად გადანაწილებასა და მეუღლის მშობლებთან ურთიერთობების მოწესრიგების გზებზე AMBEBI.GE ფსიქოლოგ-კონსულტანტს, პრაქტიკული ფსიქოლოგიის ცენტრ "პიკის" დირექტორს, ირინა ტაბუციძეს ესაუბრა.

მისი თქმით, ერთმნიშვნელოვნად ცხადია ის, რომ წყვილმა ცალკე, მშობლებისგან დამოუკიდებლად უნდა იცხოვროს. თუმცა დიდ ოჯახსაც აქვს გარკვეული უპირატესობები, მაგალითად, ამ შემთხვევაში მეტია ხელშეწყობა ბავშვის აღზრდასა და სამსახურში უპრობლემოდ გასვლასთან დაკავშირებით. თუმცა პრობლემებიც მრავლად იჩენს თავს.

"მთავარი არის ის, რომ ოჯახში ახალი წევრის შემოსვლა აღქმული უნდა იქნეს, როგორც ახალი წყვილის შექმნად, რომელთაც მომავალში აუცილებლად ექნებათ საკუთარი წეს-ჩვეულებები, გარკვეული რიტუალები და თამაშის წესები, რომლებიც სწორედ თანაცხოვრების დასაწყისში ყალიბდება. როგორც წესი, ოჯახის წევრების მხრიდან ზუსტად ამ ჩამონათვალის უგულვებელყოფა და ხელისშეშლა ხდება ხოლმე დიდ ოჯახებში. ხშირად, გაუცნობიერებლად, მაგრამ მაინც. უნდა აღინიშნოს, რომ ოჯახი განვითარების რამდენიმე საფეხურს გადის. პირველი ერთი წელი, როდესაც იწყება პირველადი როლების ჩამოყალიბება, ანუ წყვილს შორის გარკვეული უფლება-მოვალეობები ნაწილდება, განსაკუთრებით კრიზისულია. ეს პერიოდი იმდენად მნიშვნელოვანია, რომ აუცილებელია ცოლ-ქმარი მარტო ცხოვრობდეს და არ უწევდეს საკუთარი თამაშის წესების სხვებზე მორგება. და მაინც, თუ წყვილი ცხოვრობს ოჯახთან ერთად, ოჯახის დანარჩენი წევრები უნდა ხვდებოდნენ, რომ მათი ჩარევა ცოლ-ქმრის ურთიერთობებსა და გადაწყვეტილებებში უნდა იყოს მინიმალური. მით უმეტეს, დაუშვებელია, რომელიმე მხარის დაჭერა და კრიტიკა.

ხშირად ოჯახში ახალი წევრის შემოსვლა ერთგვარი კატალიზატორის როლს თამაშობს. რადიკალური ცვლილების განხორციელება ოჯახში არსებულ, თუნდაც კარგად დამალულ, მიჩქმალულ პრობლემებსაც აღვივებს და სააშკარაოზე გამოიტანს ხოლმე. ნებისმიერ შემთხვევაში, აუცილებელია ადამიანებმა ისწავლონ გარკვეული ზღვარის გავლება ურთიერთობებს შორის და შემდეგ მისი დაცვა. შეძლონ, სწორად გადაანაწილონ პასუხისმგებლობები, რადგან მათი სხვაზე გადაბარება, ან პირიქით სხვების მოვალეობების საკუთარ თავზე აღება სერიოზულ პრობლემებს და უთანხმოებებს იწვევს ხოლმე. ალბათ, ყველა ასე რომ იქცეოდეს, გარკვეული ჰარმონიის შექმნა და შენარჩუნება შესაძლებელი იქნებოდა", - აღნიშნა ფსიქოლოგმა.

სამწუხაროდ, ამ ეტაპზე საქართველოში არ არსებობს სტატისტიკა ოჯახის დანგრევის მიზეზების შესახებ. შესაბამისად, შეუძლებელია იმის დადგენა, რამდენად ხშირია სხვებთან თანაცხოვრების გამო გამოწვეული პრობლემების გავლენით ურთიერთობების დასრულება. ერთი რამ ცხადია - ოჯახი ერთიანი, მყარი სისტემაა და ის ზედმეტ ჩარევებს ძნელად ეგუება.

ქრისტინე გამთენაძე

AMBEBI.GE