Top 8 პროდუქტი, რომელიც საქართველოდან ექსპორტზე გადის - რას მოაქვს მილიარდები

რომელი პროდუქტი გააქვს საქართველოს ყველაზე ხშირად ექსპორტზე და რაზე გვაქვს პოტენციალი ექსპორტის მხრივ.

როგორც აღმოჩნდა, ბოლო წლებში საქართველოს ექსპორტზე ყველაზე ხშირად გააქვს სამკურნალო საშუალებები, ფეროშენადნობები, მსუბუქი ავტომობილები, თხილი და სხვა კაკალი, ღვინო, მინერალური წყლები და ა.შ.

რაც შეეხება ქვეყნებს, ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში საქართველოს უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნები არიან აზერბაიჯანი, სომხეთი, თურქეთი, რუსეთი, უკრაინა და ა.შ.

საქსტატის მონაცემებით, 2011 წელს ექსპორტის მაჩვენებელმა 2,186 მილიარდი დოლარი შეადგინა, 2012 წელს – 2,376 მილიარდი დოლარი, 2013 წელს – 2,909 მილიარდი დოლარი, 2014 წელს – 2,860 მილიარდი დოლარი, ხოლო 2015 წლის იანვარ-ივლისის მონაცემებით ექსპორტის მაჩვენებელმა 1,268 მილიარდი დოლარი შეადგინა.

რაც შეეხება კონკრეტულად 2015 წელს, მიმდინარე წელს, უმსხვილესი სასაქონლო ჯგუფები საქართველოს ექსპორტში (იანვარ-ივლისის) ასეთია:

• 148,838.8 დოლარის ღირებულების მადნები და სპილენძის კონცენტრატები. ექსპორტის პროცენტული წილი - 11.7 პროცენტი.
• 129,529.9 დოლარის ღირებულების ფეროშენადნობები. ექსპორტის წილი - 10.2 პროცენტი.
• 110,800.0 დოლარის ღირებულების მსუბუქი ავტომობილები. ექსპორტის წილი - 8,7 პროცენტი.
• 76,051.3 დოლარის ღირებულების დაფასოებული სამკურნალო საშუალებები. ექსპორტის წილი - 6.0 პროცენტი.
• 75,358.3 დოლარის ღირებულების თხილი და სხვა კაკალი. ექსპორტის წილი 5,9 პროცენტი.
• 62,521.8 დოლარის ღირებულების მინერალური, ქიმიური ან აზოტოვანი სასუქი.  ექსპორტის წილი 4,9
• 54,056.0 დოლარის ღირებულების მინერალური და მტკნარი წყლები. ექსპორტის წილი 4.3 პროცენტი.
• 47, 957.2 დოლარის ღირებულების ყურძნის ნატურალური ღვინოები. ექსპორტის წილი 3,8 პროცენტი.
• 46,811.8 დოლარის ღირებულების ნავთობი ნედლი და ნავთობპროდუქტები ნედლი, მიღებული ბიტუმოვანი მინერალებისაგან. ექსპორტის წილი 3,7 პროცენტი.
• 34,458.3 დოლარის ღირებულების ოქრო დაუმუშავებელი, ნახევრადდამუშავებული, ან ფხვნილის სახით. ექსპორტის წილი 2.7 პროცენტი.
• 482,143.1 დოლარის ღირებულების დანარჩენი საქონელი. ექსპორტის წილი 38.0 პროცენტი.

ეკონომიკურ მეცნიერებათა დოქტორის, სოსო არჩვაძის თქმით, ექსპორტის მხრივ მნიშვნელოვანი წილი აქვს ფეროშენადნობებს, რომელშიც ზესტაფონის ფეროშენადნობთა ქარხნისა და რუსთავის ქიმიური ქარხნის პროდუქცია იგულისხმება.

მისი თქმით, აღნიშნული პროდუქცია გამოიყენება როგორც სოფლის მეურნეობისთვის, ისე მრეწველობის სხვადასხვა დარგებში, მათ შორის მეტალურგიაში. მასზე მოთხოვნაა არა მარტო ჩვენს მეზობელ ქვეყნებში, არამედ სხვაგანაც, მაგალითად ამერიკის შეერთებულ შტატებში.

ღვინო, თხილი, მინერალური წყალი - ეს ჩვენი პროდუქციის ჩამონათვალია, რომლის წილი სხვა ქვეყნებში მინიმუმამდეა დაყვანილი, მათზე მოთხოვნა დიდია, ჩვენ კი მისი წარმოების საშუალება გვაქვს.

"მაგალითად, ფეროშენადნობთა ქარხანა საბოლოო პროდუქციის მისაღებად აუცილებლად საჭიროებს მანგანუმის გამოყენებას, რომელიც ყველა ქვეყანაში არ მოიპოვება, ამიტომ საქართველოში წარმოებულ პროდუქციაზე იმიტომ არის ასეთი მოთხოვნა, რომ ჩვენს მეზობლებს და სხვა ბევრ ქვეყანას მისი წარმოების და ექსპორტის საშუალება არ გააჩნია. ამ პროდუქტების წილი მსოფლიო ქვეყნებში შეზღუდულია", - ამბობს სოსო არჩვაძე.

როგორც ეკონომისტი ამბობს, სხვადასხვა ქვეყანაში არის იმ პროდუქტის დეფიციტი, რისი წარმოებაც ჩვენ შეგვიძლია, ამიტომ თანამედროვე ტექნოლოგიების გამოყენებით შესაძლებელია ამა თუ იმ პროდუქციის წარმოების გაზრდა.

"ერთ-ერთია მინერალური წყალი. საბჭოთა პერიოდში მასზე მოთხოვნა ისეთი დიდი იყო, რომ საქართველოდან დაახლოებით 450 მილიონი ცალი ნახევარ ლიტრიანი ბოთლი გადიოდა, ამიტომ მისი წარმოების გაზრდა დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად თანამედროვე ტექნოლოგიებს გამოიყენებ.

"წარმოების გაზრდა შეიძლება თხილზე, მინერალურ წყალზე, ჩვეულებრივ მტკნარ წყალზე, ღვინოზე და გრძელვადიან პერსპექტივაში შეიძლება უფრო მეტი მუშაობა იმაზე, რომ ქართულმა ხილმა და ციტრუსებმა ჩვენს სამეზობლოში ბაზარზე გასვლა ისევ დაიწყოს", - ამბობს სოსო არჩვაძე.

მისივე თქმით, ბოლო პერიოდში საქართველოში შემოტანილი მსუბუქი ავტომობილების ექსპორტი შემცირდა. "ფაქტობრივად, საქართველო ასრულებდა შუამავლის როლს, აქ შემოდიოდნენ ავტომობილები და მერე აქედან გადიოდა სომხეთში, აზერბაიჯანში, ყაზახეთში, ჩრდილო კავკასიაში".

მას შემდეგ, რაც აზერბაიჯანმა მოთხოვნები გაზარდა ავტომობილის ხარისხისა და წლოვანების მიმართ, ხოლო სომხეთი და ყაზახეთი ევრაზიულ ეკონომიკურ საბჭოში გაწევრიანდა, ამ ქვეყნებში მკვეთრად შეიზღუდა საქართველოში შემოტანილი ავტომობილების შემდგომი ექსპორტი. დროთა განმავლობაში ეს მინიმუმის დონეზე დავარდა და მხოლოდ ადგილობრივი შიდა მომხმარებლების მოთხოვნებს აკმაყოფილებს.

თაკო ესებუა

AMBEBI.GE