ლალი მოროშკინა, რომელიც სოჭიდან ყოველდღიურად დღიურების სახით ინფორმაციას გვაწვდის, სახელწოდებით "მოროშკინას დღიურები ქართული სოჭიდან", ამჯერად ისტორიულ ექსკურსს გვთავაზობს. მას სოჭის ადგილობრივი არქივი მოუნახულებია.
მოგზაურობა წარსულში...
"აქ ბევრ მითსა და ლეგენდას მოისმენთ იმაზე თუ საიდან იღებს სათავეს ქართველთა მიერ შავი ზღვისპირეთის ათვისებაზე. როგორც არქივის დირექტორმა ბატონმა იგორ ტვერიტინოვმა მიამბო, შესაძლებელია სარწმუნო იყოს ვახტანგ გორგასალის მიერ ამ მიწების დაპყრობა... არის რადიკალურად განსხვავებული ვერსიები, თუ როგორ დაიპყრეს ქართველმა მენშევიკებმა სოჭი და მისი მიმდებარე სოფლები, ხოლო XIX საუკუნეში დენიკინმა კვლავ ომით დაიბრუნა...
ასეა თუ ისე, ჩემმა მასპინძელმა საოცარი არქივები დამათვალიერებინა, რომელიც გარდასულ დღეებს აცოცხლებს...
ამასობაში საკუთარ პაპათა პაპას მივაგენი...
ეს კი წმინდა ნინოს ეკლესიის მოძღვარ ანდრია ჯაფარიძე და მისი მეუღლე რევენა თოდუაა.
სურათი XIX საუკუნით თარიღდება.
ეს კი ქართველები სოჭში... საოცარი ფოტომასალაა, ალბათ წლებია, არავინ დაინტერესებულა ჩვენი წარსულით.
ბატონმა იგორმა დასაწყისში ძალიან გაიკვირვა, როდესაც დავურეკე და ქართველთა არქივის ამოწევა ვთხოვე...
"მეგონა, ქართველებს საქართველოდან სულ დაავიწყდათ საკუთარი ფესვები"...
შემრცხვა და დავპირდი, რომ ეს მხოლოდ დასაწყისი იყო, რომ საქართველოში თავიანთი ფესვები ახსოვთ და აინტერესებთ საკუთარი მომავალი, რომლის გარეშეც არ არსებობს წარსული...
ლ. მოროშკინა
14 სექტემბერი
ქალაქი სოჭი
მოამზადა ლალი ფაციამ