23
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
საშუალოზე დაბალი, მსუქანი, ასაკოვანი მამაკაცი, კვერცხის ფორმის თავითა და იდეალურად მოწესრიგებული ულვაშით გამორჩეული გამომძიებელი ერკიულ პუარო და კაპიტანი ჰასტინგსი ზღვისპირა ქალაქ სენტ ლუში დასასვენებლად ჩადიან. პირველივე დღეს სასტუმრო "მაჟესტიკის" ტერასაზე პუაროს ყურთან ფუტკარი ბზუილით ჩაიფრენს და მაშინვე მოსახვევში მომხიბლავი ქალიშვილი გამოჩნდება - მადმუაზელ ნიკი ბაკლი - ენდჰაუსის მფლობელი, მხიარული, უზრუნველი და ცოტათი დაბნეული... მალე მკვლელობაც მოხდება და გამოძიებაც გახვრეტილი შლაპიდან იწყება. სიუჟეტის მთავარი ხაზი კი სწორედ ენდჰაუსზე გადის. ენდჰაუსი - ქალაქის განაპირას მდგარი სახლი, რა საფრთხე იმალება მის უწყინარ ფასადს მიღმა? ვინ არიან სინამდვილეში იქ მცხოვრები ადამიანები? ვინ არის მკვლელი, რესპექტაბელური ვექილი, უმწეო "დედილო", მოსამსახურეები თუ სტუმრები? რა საიდუმლოს მალავს იდუმალი ლამაზმანი ფრედერიკა რაისი? ვინ აიღო რევოლვერი ნიშაში მოთავსებული სამალავიდან? ყველა ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად პუარო გამოძიებას იწყებს. რომანში რამდენიმე სიუჟეტური ხაზი ერთდროულად ვითარდება და უცნაურად უკავშირდება ერთმანეთს - სასიყვარულო სამკუთხედი, ცნობილი მფრინავის დაღუპვა, ანდერძი, წერილები, მეტსახელი... დარწმუნებული ვარ, უმრავლესობას კარგად გახსოვთ ერკიულ პუაროს უცნაური თვისებები, მათ შორის, მისი გამოძიების მეთოდოლოგიაც - როგორც განმარტავს, არ არის საჭირო, თავად ეძებოს ნაფეხურები თუ სხვა სამხილები, სავარძელში მოკალათებული ბევრს ფიქრობს და საქმეებსაც სწორედ ასე ხსნის... ამჯერადაც ცნობილი დეტექტივი პუარო გრანდიოზულ ფინალურ სპექტაკლს გაითამაშებს - გარდაცვლილით მთავარ როლში...
ალბათ, ამქვეყნად მცირეა იმ ადამიანების რიცხვი, რომლებზეც ლეგენდარული მაძებრის ერკიულ პუაროსა და ახირებული მის მარპლის უჩვეულო თავგადასავლებს დაუვიწყარი შთაბეჭდილება არ მოუხდენია - აგათა კრისტის დეტექტივები დღემდე მსოფლიო ბესტსელერების ლიდერია და ეჭვგარეშეა, რომ მისი შემოქმედება კიდევ არაერთ ასწლეულს გაუძლებს!
ცნობილია, რომ აგათას ლაპარაკი ბავშვობიდანვე არ უყვარდა და აზრების გადმოცემა წერით უადვილდებოდა, თუმცა, შიშის მომგვრელი მოთხრობების გამო, პირველი ნამუშევრები მშობლებმა დაუწუნეს და პატარა გოგონამაც თხზულებების წერაზე ხელი დიდი ხნით აიღო... მისი საყვარელი საქმიანობის გახსენება კი, მხოლოდ მას შემდეგ გადაწყვიტა, რაც ცოლად სამხედრო მოსამსახურეს გაჰყვა და სახლში მარტო დარჩენილს უამრავი თავისუფალი დრო გამოუჩნდა. აგათა ამბობდა, რომ სიუჟეტებს ჭურჭლის რეცხვისას, აბაზანაში და ვაშლების ჭამის დროს იგონებდა. პირველი - მის გონებაში მორიგ მკვლელობას ბადებდა, ვაშლები კი სიუჟეტის განვითარებას აჩქარებდნენ.
მთელი თავისი ხანგრძლივი სიცოცხლის განმავლობაში აგათა კრისტიმ 78 დეტექტიური რომანი, 19 პიესა, ასევე მოთხრობები და ლექსები დაწერა. ის 85 წლის ასაკში გარდაიცვალა. აღსანიშნავია, რომ აგათამ უკანასკნელად წიგნი "ფარდა" გამოსცა, რომლის გამოქვეყნებას დიდხანს აყოვნებდა, თითქოს გრძნობდა, რომ ეს მისი რეკვიემი უნდა ყოფილიყო.
2015 წელს "დეტექტივების დედოფალს" 125 წელი შეუსრულდა, ამიტომ მსოფლიომ 2015 წელი სწორედ აგათას წლად გამოაცხადა. მის იუბილეს არერთ ქვეყანაში აღნიშვანენ განსაკუთრებულად. დიდ ბრიტანეთში კი ამ თარიღისადმი მიძღვნილი არაერთი ღონისძიება იგეგმება, მათ შორის სასაჩუქრე წიგნების გამოცემა, მწერლის ძეგლის გახსნა, სხვადასხვა კონკურსის ჩატარება და გრანდიოზული საერთაშორისო ფესტივალი 11-20 სექტემბერს, რომელიც აგათას მშობლიურ მხარეში, ინგლისის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში მდებარე ქალაქ ტორკიში გაიმართება. ფესტივალზე იგეგმება აგათას საინტერესო ისტორიების მოთხრობა მკითხველისათვის, მისი ყველაზე ცნობილი ნაწარმობების განხილვა, ლიტერატურული კარიერის გაცნობა სტუმრებისათვის და სხვადასხვა გასართობი სახის ღონისძიებები. როგორც ორგანიზატორები იუწყებიან, ფესტივალი 10 000-მდე ადამიანს უპასმინძლებს, მათ შორის სხვადასხვა სფეროს წარმომადგენელ არაერთ ცნობილ სახეს.
მსოფლიო მასშტაბის ლიტერატურულ მოვლენაში საქართველო და გამომცემლობა "პალიტრა L"-ც ჩაერთო. მოგეხსენებათ, "პალიტრა L"-მა 27 აპრილს აგათა კრისტის საუკეთესო რომანის გამოსავლენად სხვადასხვა ვებ-გვერდზე დაიწყო ხმის მიცემა, რომელიც სექტემბერში შეჯამდა და აგათა კრისტის საუკეთესო დეტექტივად "მკვლელობა აღმოსავლეთ ექსპრესში" დასახელდა.
საქართველოშიც აგათას მკითხველების უპრეცედენტო რაოდენობისა და გამოხმაურების გამო, "პალიტრა L"-მა გადაწყვიტა, დეტექტივების მოყვარულებისთვის სასიამოვნო სიურპრიზი შეეთავაზებინა. გამომცემლობამ ბრიტანეთში "დეტექტივების დედოფლის" ოფიციალური წარმომადგენლობისგან საქართველოში საიუბილეო სერიის გამოცემის უფლება ექსკლუზიურად მოიპოვა და მის დეტექტივებს პერიოდულად გამოსცემს! ამჯერად "პალიტრა L"-მა უკვე მისი მეოთხე წიგნი, სწორედ "საფრთხე ენდჰაუზში" შესთავაზა მკითხველს, რომლის შეძენაც უკვე დღეიდანაა შესაძლებელი წიგნების მაღაზიებსა და პრესის გავრცელების ჯიხურებში. წიგნი ერთი კვირის განმავლობაში სპეციალურ ფასად - 6,50 ლარად - გაიყიდება, გაზეთ "კვირის პალიტრასთან" ერთად კი - 8,0 ლარად. მიუხედავად იმისა, რომ "დეტექტივების დედოფალმა" რომანი 1935 წელს დაწერა, ერთ-ერთ გამორჩეულ დეტექტივს - "საფრთხე ენდჰაუზში" - დრომ ვერაფერი დააკლო. ის აგათას შემოქმედების მოყვარულებისთვის კვლავ ერთ-ერთ გამორჩეულ ნაწარმოებად რჩება!
