"იქ ჩასულს განცდა დამეუფლა, რომ ასეთი საქართველო მანამადე არასდროს მენახა, შევეცდები, ეს თქვენც დაგანახოთ"

მე ჟურნალისტი ეკა ბახუტაშვილი ვარ და მინდა მთიანი აჭარის შესახებ მოგითხროთ, საიდანაც ახლახანს დავბრუნდი. შთაბეჭდილებები ნამდვილად ბევრი დამიგროვდა. მთიანი აჭარა წარმოუდგენლად განსხვავებულია. იქ ჩასულს განცდა დამეუფლა, რომ ასეთი საქართველო მანaმადე არასდროს მენახა. შევეცდები, ეს თქვენც დაგანახოთ.

მთიან აჭარაში გოდერძის უღელტეხილის გავლით, მეგობრებთან ერთად ჩავედი. მანამდე უღელტეხილზე ფერეიდნელ ქართველებს შევხვდით. აჭარიდან სამარშრუტო ტაქსით მოდიოდნენ და ჩანჩქერთან სურათების გადასაღებად შეჩერებულიყვნენ. ერთმანეთის შესახებ ამბები გამოვიკითხეთ. მათ ჩვენი გაცნობით გაიხარეს, ჩვენ - მათი. დამტვრეული ქართულით, თვალებგაბრწყინებულები გვიყვებოდნენ, რომ უკვე საქართველოს რამდენი კუთხე მოინახულეს. ისპახანში ნასწავლი ქართული ანბანის წერა-კითხვითაც მოიწონეს თავი. გვაჩვენეს ფერეიდანში სხვადასხვა საყოფაცხოვრებო ობიექტებისთვის გადაღებული ფოტოები, რომელთაც ქართული წარწერები აქვთ. ამ ფოტოებს ისინი საკუთარ მობილურებში ინახავენ. ასევე, თავიანთი ქართული გვარების წარმომავლობის შესახებ გვიყვებოდნენ. "ჩვენი და თქვენი სისხლი ერთია", - გვითხრა ერთერთმა ფერეიდნელმა გამომშვიდობებისას.

მოულოდნელი შეხვედრით აღელვებულებმა გზა აჭარის მაღალმთიან კურორტ ბეშუმისკენ კითხვა-კითხვით გავაგრძელეთ. ალპურ მდელოებზე შეფენილი ორსართულიანი ხის სახლების უმეტესობა უკვე ცარიელია. ეს მთიანი აჭარის მცხოვრებთა საზაფხულო საცხოვრებლებია, სადაც ისინი სამი თვით რჩებიან. ხის სახლების პირველ სართულზე საქონლის სადგომია, ხოლო მეორეზე თავად ცხოვრობენ.

ზაფხულის დასრულებასთან ერთად, ზღვის დონიდან დაახლოებით 2000 მეტრზე მდებარე საცხოვრებლებს ოჯახები 10 სექტემბრამდე ტოვებენ და რამდენიმე კილომეტრით ქვემოთ მდებარე სოფლებში ბრუნდებიან. თან დაგროვებული რძის პროდუქტების მარაგი მიაქვთ, რათა უხვთოვლიანი ზამთრისთვის სათანადოდ მოემზადონ.

ძირკვაძეების ოჯახს მაშინ ვესტუმრეთ, როდესაც ქალბატონი ეთერი შეშის ღუმელში სპეციალურად "გადაბარგებისთვის" ორცხობილებს აცხობდა. მისივე თქმით, ეს ტრადიციაა, რათა სოფელში დარჩენილებთან ხელცარიელი არ დაბრუნდნენ. ორცხობილების ცხობის პროცესს მასთან ერთად მისი ხუთი შვილიშვილიც აკვირდებოდა.

ძირკვაძეების შვიდსულიანი ოჯახი ხულოს მუნიციპალიტეტის სოფელ დიოკლისში ცხოვრობს.

ბეშუმიდან გეზი მწვანე ტბისკენ ავიღეთ. უკვე საღამო ახლოვდებოდა. გზადაგზა საიალაღო მთა ტიალიფერდზე სახლში მიმავალი, ეჟვანშებმული საქონელი გვეგეგებოდა. თვალუწვდენელ სიშორეზე კი მთაგრეხილები ჩანდა. მთიანი აჭარის საზაფხულო საცხოვრებლები მალე მომავალ გაზაფხულამდე დაცარიელდება, რადგან იქ ზამთარში 5 მეტრი თოვლი მოდის. ზღვის დონიდან 2058 მ სიმაღლეზე მდებარე ტბა ზამთრობით იყინება.

ის დღე ფაქტობრივად მწვანე ტბაზე ჩვენი ფოტოსესიებით დასრულდა. უკვე თითქმის ბნელოდა. ერთერთი დაკეტილი სახლის მახლობლად კარვების დადგმას ვაპირებდით, როდესაც გვერდით საცხოვრებლიდან მოხუცი გამოვიდა და მთელი გულით თავისთან მიგვიპატიჟა. გვითხრა, ღამის პირველი საათის შემდეგ მთაზე ქარი და ძლიერი სიცივე იცის და კარვებიანად წაგიღებთო. ჩვენ მის შეთავაზებას დავთანხმდით.

ღორის მწვადები ახლადგაცნობილი მიქელაძეების ეზოში მათი თანხმობის შემდეგ შევწვით. მაყალისთვის შეშას კი ბიჭები მთელი დღის განმავლობაში გზადაგზა ჩვენს სამარშრუტო ტაქსში აგროვებდნენ. მწვადები მასპინძლებთან ერთად მათ საცხოვრისში მივირთვით, სადაც შეშის ღუმელი ენთოთ. ოჯახის დიასახლისმა ნაზი მიქელაძემ მის მიერ მთელი ზაფხულის განმავლობაში დაგროვილი რძის პროდუქტების ზამთრის მარაგი გვაჩვენა: კასრებში ჩაწყობილი ჩეჩილი ყველი, ვეებერთელა ქვაბებში დამარილებული კარაქი და არაჟანი, ასევე ყურუთი - ნადუღის გამშრალი კვერები, რომელიც პირველდ იქ დავაგემოვნე.

ხის იატაკის გამო პირველ სართულზე საქონლის საბმულიდან სუნი მეორე სართულშიც იოლად ამოდიოდა. ცხოვრების ამ ძველმა სტილმა გაგვაკვირვა, თუმცა ჩვენი მასპინძლების სტუმართმოყვარეობამ, იუმორმა და ჩვენდამი კეთილგანწყობამ ყველაფერი განაქარვა.

ქალბატონმა ნაზიმ მოგვიყვა, რომ მათი მოულოდნელი სტუმრები მარტო ჩვენ არ ვყოფილვართ. ერთხელ ძლიერ წვიმიან და ცივ ღამეში მათ ფრანგი ტურისტებიც შეიფარეს, რომლებსაც იქ მწვანე ტბაზე ასვლის შემდეგ დაუღამდათ, თავშესაფარი კი არ გააჩნდათ. მადლიერმა ფრანგმა ახალგაზრდებმა ქალბატონ ნაზის საფრანგეთიდან მიქელაძეების სუფრაზე გადაღებული ფოტოები და სუნამო გამოუგზავნეს.

მიქელაძეების საცხოვრებელი მეორე დილით დავტოვეთ და ხულოსკენ გავემართეთ... უფრო მეტი ვიდეოში იხილეთ.

ეკა ბახუტაშვილი

AMBEBI.GE