ჩვე­ნი რეს­პო­დენ­ტი ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძის შვი­ლიშ­ვი­ლი ლაშა შე­ვარ­დნა­ძეა. სა­კუ­თარ საქ­მი­ა­ნო­ბა­ზე, პი­რად­ზე, ბა­ბუ­ა­ზე, ოჯახ­ზე და იმა­ზე, თუ ვის­თან მე­გობ­რობს დღე­ვან­დელ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში, ლაშა შე­ვარ­დნა­ძე AMBEBI.GE-ს მკი­თხველს თა­ვად უამ­ბობს.

- ლაშა, რას საქ­მი­ა­ნობთ ახლა?

- დღეს­დღე­ო­ბით მე კომ­პა­ნია Socar energy georgia-ში ვმუ­შა­ობ, რო­გორც კომ­პა­ნი­ის გე­ნე­რა­ლუ­რი დი­რექ­ტო­რის მრჩე­ვე­ლი სა­გა­რეო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის და სა­გა­რეო ეკო­ნო­მი­კის კუ­თხით. ასე­ვე პა­რა­ლე­ლუ­რად ვმუ­შა­ობ შვე­ი­ცა­რი­ულ-ქარ­თულ ფონდში, რო­მელ­საც ეწო­დე­ბა "სა­ერ­თა­შო­რი­სო ფონ­დი მგრა­დი გან­ვი­თა­რე­ბის­თვის". ფონ­დის მი­ზა­ნია გა­ნა­ვი­თა­როს ალ­ტერ­ნა­ტი­უ­ლი ენერ­გი­ის (მზე, ქარი) და­ნერგვა რო­გორც სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ასე­ვე კავ­კა­სი­ის და შუა აზი­ის რე­გი­ონ­ში. მე ამ ფონ­დის რე­გი­ო­ნა­ლუ­რი წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი და ბიზ­ნეს-დე­ვე­ლო­პე­რი გახ­ლა­ვართ. იქი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, რომ გა­ნახ­ლე­ბა­დი ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის თვით­ღი­რე­ბუ­ლე­ბა საკ­მა­ოდ ძვი­რი ჯდე­ბა და ასე­ვე ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბუ­ლი არა­სა­ხარ­ბი­ე­ლო ეკო­ნო­მი­კუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის გამო, ჩვენს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას არა აქვს იმის სა­შუ­ა­ლე­ბა, რომ უცხო­ელ ინ­ვეს­ტო­რებს ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით ხელი შე­უ­წყონ. სა­კა­ნონ­დებ­ლო დო­ნე­ზე ასე­ვე მი­სა­ღე­ბია ეგ­რეთ წო­დე­ბუ­ლი "მწვა­ნე ტა­რი­ფი". აქვე და­ვა­მა­ტებ­დი იმა­საც, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს ყვე­ლა­ნა­ი­რი ბუ­ნებ­რი­ვი რე­სურ­სე­ბი გა­აჩ­ნია, რო­გო­რე­ბი­ცაა მზე, ქარი, წყა­ლი და ამ კუ­თხით ნამ­დვი­ლად ღმერ­თის­გან და­ჯილ­დო­ე­ბუ­ლი ქვე­ყა­ნა ვართ. ვი­მე­დოვ­ნებ, რომ ამ ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის და­ნერგვა სა­ქარ­თვე­ლო­ში მალე მოხ­დე­ბა და ჩვენს ენერ­გო და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბას უფრო მე­ტად შე­უ­წყობს ხელს.

- თქვე­ნი ბა­ბუ­ის, ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძის გარ­დაც­ვა­ლე­ბი­დან 1 წელი გავიდა. ლაშა, რო­გო­რი ბა­ბუა იყო ბა­ტო­ნი ედუ­არ­დი და რა შე­იც­ვა­ლა თქვენ­თვის მისი წას­ვლის შემ­დეგ?

- ბა­ბუა სახ­ლში, ოჯა­ხის წევ­რებ­თან ყო­ველ­თვის თბი­ლი, მო­სიყ­ვა­რუ­ლე და უშუ­ა­ლო იყო. მე არა­სო­დეს არ მახ­სოვს სახ­ლში გაბ­რა­ზე­ბუ­ლი­ყოს ან ხმის­თვის აე­წი­ოს. თა­ვის ცხოვ­რე­ბის ყვე­ლა­ზე მძი­მე დრო­საც კი უზო­მოდ მშვი­დი და გა­წო­ნას­წო­რე­ბუ­ლი იყო. სამ­წუ­ხა­როდ, შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ მე მას 2003 წლის შემ­დეგ და­ვუ­ახ­ლოვ­დი მხო­ლოდ, გა­დად­გო­მის მერე. ეს იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ მა­ნამ­დე მას უბ­რა­ლოდ არ ეცა­ლა.

1992 წლი­დან 2003 წლამ­დე, რო­დე­საც ის სა­ხელ­მწი­ფოს მე­თა­უ­რი იყო, სახ­ლი­დან დი­ლის შვიდ სა­ათ­ზე გა­დი­ო­და სამ­სა­ხურ­ში და ღა­მის პირ­ველ სა­ათ­ზე ბრუნ­დე­ბო­და. გა­მო­ნაკ­ლი­სი მხო­ლოდ კვი­რა დღე იყო, რო­დე­საც ის სახ­ლში ბრუნ­დე­ბო­და სა­ღა­მოს ცხრა სა­ათ­ზე. ამ თერ­თმე­ტი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში მხო­ლოდ ორ­ჯერ და­ის­ვე­ნა და ამ დროს ლი­კა­ნის სამ­თავ­რო­ბო რე­ზი­დენ­ცი­ით ისარ­გებ­ლა, ისიც ორ­ჯერ­ვე ორი კვი­რით და დას­ვე­ნე­ბის ნა­ხე­ვა­რი დრო მუ­შა­ო­ბა­ში გა­ა­ტა­რა. ამ დროს სა­ქარ­თვე­ლო გარ­და­მა­ვალ პე­რი­ოდს გა­დი­ო­და და ქვე­ყა­ნა დღე და ღამე მუ­შა­ო­ბას ითხოვ­და.

2003 წლის შემ­დეგ ბაბუ და მე ერ­თმა­ნეთს ძა­ლი­ან და­ვუ­ახ­ლოვ­დით. ის ხში­რად მიყ­ვე­ბო­და ხოლ­მე თა­ვის პო­ლი­ტი­კურ ის­ტო­რი­ებს და ჩემ­თვის, რო­გორც იმ პე­რი­ოდ­ში სა­ერ­თა­შო­რი­სო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის ფა­კულ­ტე­ტის სტუ­დენ­ტის­თვის, ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო იყო. არ­და­დე­გებ­ზე რომ ჩა­მოვ­დი­ო­დი, ხში­რად შუ­ა­დღის­თვის კრწა­ნი­სის რე­ზი­დენ­ცი­ა­ში ავ­დი­ო­დი ხოლ­მე, ბა­ბუ­ას­თან ერ­თად ვსა­დი­ლობ­დი, მერე გავ­დი­ო­დით მის კა­ბი­ნეტ­ში, სა­დაც ვსვამ­დით მწვა­ნე ჩაის. ცნო­ბი­ლია, რომ მას ცოტა კო­ნი­ა­კის და­ლე­ვაც უყ­ვარ­და. ბოლო წლებ­ში ძა­ლი­ან შე­უძ­ლოდ იყო, თუმ­ცა მას სი­ცო­ცხლის ბო­ლომ­დე ნა­თე­ლი გო­ნე­ბა ჰქონ­და. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ მე, მა­მა­ჩე­მი და მა­მი­და­ჩე­მი სი­ცო­ცხლის ბოლო წუ­თე­ბამ­დე მას­თან ვი­ყა­ვით.

- რა უპი­რა­ტე­სო­ბე­ბი და მი­ნუ­სე­ბი ჰქონ­და პრე­ზი­დენ­ტის შვი­ლიშ­ვი­ლო­ბას?

- ვი­ტყო­დი, რომ მი­ნუ­სე­ბი უფრო მეტი ჰქონ­და ვიდ­რე უპი­რა­ტე­სო­ბა, იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ რო­დე­საც ხარ ქვეყ­ნის პირ­ვე­ლი პი­რის ოჯა­ხის წევ­რი, შენ გარ­კვე­ულ­წი­ლად შე­ზღუდ­ვე­ბი გაქვს. რაც ჩემს თა­ნა­ტო­ლებს შე­ეძ­ლოთ, მე ამის უფ­ლე­ბა არ მქონ­და. რო­დე­საც შენი ოჯა­ხი იმ­ყო­ფე­ბა მუდ­მი­ვი ყუ­რა­დღე­ბის ქვეშ და თი­თო­ე­უ­ლი უნებ­ლიე შეც­დო­მა, რაც სხვას ეპა­ტი­ე­ბა, შენ არ გე­პა­ტი­ე­ბა. ეს კი საკ­მა­ოდ ნე­გა­ტი­უ­რად მოქ­მე­დებს ადა­მი­ან­ზე. მოკ­ლედ, ამ და ბევ­რი სხვა მი­ზე­ზის გამო, ლაღი და უდარ­დე­ლი ბავ­შვო­ბა ნამ­დვი­ლად არ მქო­ნია.

უპი­რა­ტე­სო­ბა ის არის რომ, მე მე­ა­მა­ყე­ბა, რომ ვარ ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძის შვი­ლიშ­ვი­ლი (ზო­გის­თვის მო­სა­წო­ნი, სხვე­ბის­თვის - ნაკ­ლე­ბად მო­სა­წო­ნი). ეს ადა­მი­ა­ნი და­ი­ბა­და სო­ფელ მა­მათ­ში და მძი­მე სო­ცი­ა­ლუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის გამო ფეხ­შიშ­ვე­ლა და­დი­ო­და სკო­ლა­ში, ასეთ­მა ადა­მი­ან­მა შექ­მნა მთე­ლი ეპო­ქა და იყო XX სა­უ­კუ­ნის მე­ო­რე ნა­ხევ­რის მსოფ­ლიო პო­ლი­ტი­კის ერთ-ერთი არ­ქი­ტექ­ტო­რი. მაგ­რამ ამ ყვე­ლა­ფერ­თან ერ­თად ჩემ­თვის და თი­თო­ე­უ­ლი ჩემი ოჯა­ხის წევ­რის­თვის, თა­ვი­სი პო­ლი­ტი­კუ­რი კა­რი­ე­რის გვირ­გვი­ნი იყო მისი მშვი­დო­ბი­ა­ნი გა­დად­გო­მა და თა­ვის სა­კუ­თა­რი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის სის­ხლის არ­დაღ­ვრა.

- რა რჩე­ვებს გაძ­ლევ­დათ ბა­ბუა?

- ხში­რად მე­უბ­ნე­ბო­და ყო­ველ­თვის გქონ­დეს შორს მჭვრე­ტე­ლი მიზ­ნე­ბი, იარე შორს, მაგ­რამ იყა­ვი ახ­ლოს შენს ოჯახ­თან და სამ­შობ­ლოს­თა­ნო.

- სა­ერ­თო თვი­სე­ბე­ბი თუ გაქვთ ბა­ბუ­ას­თან?

- ბა­ბუ­სა­ვით კარ­გი არა, მაგ­რამ შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, მეც გუ­რუ­ლი იუ­მო­რი და მოთ­მი­ნე­ბის უნა­რი მაქვს.

- ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ყო­ფი­ლი წევ­რე­ბი ხში­რად აკ­რი­ტი­კებ­დნენ ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძეს და მის მმარ­თვე­ლო­ბას, ზოგ­ჯერ შე­უ­რა­ცხმყო­ფე­ლიც იყო ეს კრი­ტი­კა, რო­გორ ხვდე­ბით ამ შე­ფა­სე­ბებს, თუნ­დაც ახლა, როცა ამ­ბო­ბენ რომ შე­ვარ­დნა­ძის ბნე­ლი დრო დაბ­რუნ­და ქვე­ყა­ნა­ში?

- მე არა­ერ­თხელ მით­ქვამს ჩემს წინა ინ­ტერ­ვი­უ­ებ­ში, რა თქმა უნდა, უშეც­დო­მო ადა­მი­ა­ნე­ბი არ არ­სე­ბო­ბენ და შეც­დო­მე­ბი გან­სა­კუთ­რე­ბით მისი მმარ­თვე­ლო­ბის ბოლო პე­რი­ოდ­ში ბევ­რი იყო. თუმ­ცა ღრმად ვარ დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი, რომ მისი ღვაწ­ლი ქვეყ­ნის და მსოფ­ლი­ოს წი­ნა­შე იქ­ნე­ბა სწო­რად შე­ფა­სე­ბუ­ლი და ადეკ­ვა­ტუ­რად და­ფა­სე­ბუ­ლი. ის­ტო­რია აუ­ცი­ლებ­ლად თა­ვის სათ­ქმელს იტყვის. აქვე უნდა აღ­ვნიშ­ნო, რომ ნე­ბის­მი­ერ ადა­მი­ანს, ვი­საც XX სა­უ­კუ­ნის 90-იანი წლე­ბის და­სა­წყი­სი ახ­სოვს, კარ­გად ემახ­სოვ­რე­ბა თუ რო­გორ ქვე­ყა­ნა­ში ჩა­მო­ვი­და ის 1992 წელს და 2003 წელს რო­გო­რი ქვე­ყა­ნა და­უ­ტო­ვა "თა­ვის­სა­ვე აღ­ზრდი­ლებს", ეს იყო ქვე­ყა­ნა თა­ვი­სი აწყო­ბი­ლი სა­ხელ­მწი­ფო ინ­სტი­ტუ­ტე­ბით.

რო­დე­საც იგი სა­ქარ­თვე­ლო­ში 1992 წელს დაბ­რუნ­და, თბი­ლი­სის ცენ­ტრი იყო ნა­ო­მა­რი და სა­მო­ქა­ლა­ქო ომის­გან გა­პარ­ტა­ხე­ბუ­ლი. ქვე­ყა­ნას მარ­თავ­და სამ­ხედ­რო საბ­ჭო, ქვე­ყა­ნა­ში ბანდ-ფორ­მი­რე­ბე­ბი ბა­ტო­ნობ­დნენ და ქვეყ­ნის ბი­უ­ჯე­ტი მხო­ლოდ 100 000 დო­ლარს შე­ად­გენ­და. მოკ­ლე პე­რი­ოდ­ში ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძემ ავად თუ კარ­გად შეძ­ლო ქვეყ­ნის სტა­ბი­ლი­ზა­ცია, ბანდ-ფორ­მი­რე­ბე­ბის გა­ნე­იტ­რა­ლე­ბა, ლა­რის სა­ხით ახა­ლი ვა­ლუ­ტის შე­მო­ღე­ბა და ახა­ლი დე­მოკ­რა­ტი­უ­ლი კონ­სტი­ტუ­ცი­ის მი­ღე­ბა. სხვა­თა­შო­რის რამ­დე­ნი­მე დღის წინ კონ­სტი­ტუ­ცი­ის მი­ღე­ბის 20 წლის თავი აღ­ნიშ­ნეს. სა­ქარ­თვე­ლო გახ­და ევ­რო­საბ­ჭოს წევ­რი, გა­წევ­რი­ან­და მსოფ­ლიო სა­ვაჭ­რო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­ში და ღიად გა­ნა­ცხა­და ნა­ტო­ში და ევ­რო­კავ­შირ­ში გა­წევ­რი­ა­ნე­ბის შე­სა­ხებ. სწო­რედ ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძის დროს, 1999 წელს, სტამ­ბუ­ლის სა­მიტ­ზე ხელი მო­ე­წე­რა სა­ქარ­თვე­ლო­დან რუ­სე­თის ბა­ზე­ბის გაყ­ვა­ნის სა­კითხს, და­ი­წყო ქარ­თუ­ლი არ­მი­ის ნა­ტოს სტან­დარ­ტე­ბით აღ­ჭურ­ვა და წვრთნა. ყვე­ლა­ზე წარ­მა­ტე­ბუ­ლი პრო­ექ­ტი კი, ბა­ტონ ჰე­ი­დარ ალი­ევ­თან ერ­თად, ნავ­თობ­სა­დე­ნი ბაქო-თბი­ლი­სი-ჯე­ი­ჰა­ნი და გაზ­სა­დე­ნი ბაქო-თბი­ლი­სი-ერ­ზე­რუ­მი იყო. სწო­რედ ამ ორმა პრო­ექ­ტმა სა­ქარ­თვე­ლოს გე­ო­პო­ლი­ტი­კუ­რი სტა­ტუ­სი მი­ა­ნი­ჭა და ჩვე­ნი ქვე­ყა­ნა და­სავ­ლე­თის­თვის სტრა­ტე­გი­უ­ლად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გახ­და. დღეს­დღე­ო­ბით სწო­რედ ამ ორი პრო­ექ­ტის გა­მოა ევ­რო­პა და ამე­რი­კა ჩვე­ნი ქვეყ­ნით და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი.

შე­მიძ­ლია ასე­ვე თა­მა­მად გან­ვა­ცხა­დო, რომ ზუს­ტად ამ ორი პრო­ექ­ტის გამო 2008 წლის ომის დროს რუ­სეთ­მა ვერ შეძ­ლო სა­ქარ­თვე­ლოს მთე­ლი ტე­რი­ტო­რი­ის და­კა­ვე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა შეც­დო­მებს, მე მი­მაჩ­ნია, რომ ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძეს აღარ უნდა ეყა­რა კენ­ჭი 2000 წლის საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნებ­ზე. ამ შემ­თხვე­ვა­ში მას სი­ცო­ცხლე­ში­ვე უფრო მე­ტად და­ა­ფა­სებ­დნენ. სამ­წუ­ხა­როდ, 2000 წლის მერე მას გა­დაღ­ლა და­ე­ტყო და ეს ბუ­ნებ­რი­ვიც იყო, რად­გან უკვე ასა­კო­ვა­ნი იყო.

მისი ბოლო პე­რი­ო­დის სა­კად­რო პო­ლი­ტი­კა ჩემი აზ­რით, პრე­ზი­დენტ შე­ვარ­დნა­ძის სე­რი­ო­ზუ­ლი შეც­დო­მა იყო და ეს მო­ი­თხოვ­და გა­და­ხედ­ვას. ასა­კის მა­ტე­ბას­თან ერ­თად მას და­აკ­ლდა ის გა­ბე­დუ­ლე­ბა და რის­კზე წას­ვლის უნა­რი, რო­მე­ლიც მთე­ლი ცხოვ­რე­ბა ახა­სი­ა­თებ­და და რომ­ლი­თაც ის აღ­წევ­და წარ­მა­ტე­ბებს. ამით ისარ­გებ­ლა მის­მა გა­რე­მოც­ვამ. თუმ­ცა ამა­საც აქვს თა­ვის გა­მარ­თლე­ბა, ბუ­ნებ­რი­ვიც არის, რო­დე­საც ადა­მი­ანს შვი­დი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში სამ­ჯერ მო­გი­წყო­ბენ ტე­რაქტს. 2003 წელს კი, რო­გორც მა­მა­ჩე­მი იტყო­და, "სან­ჩო პან­სამ მას უღა­ლა­ტა".

- თქვე­ნი ოჯა­ხი სად ცხოვ­რობს ამ­ჟა­მად?

- ჩემი მშობ­ლე­ბი და ჩემი პა­ტა­რა და საფ­რან­გეთ­ში ცხოვ­რო­ბენ.

- თქვე­ნი დის სო­ფი­კოს შე­სა­ხებ კარ­გად არის ცნო­ბი­ლი არამ­ხო­ლოდ ქარ­თვე­ლე­ბის­თვის, თა­ვად რო­გორ აფა­სებთ მის საქ­მი­ა­ნო­ბას? რას გვე­ტყვით პა­ტა­რა დის ნა­ნუს შე­სა­ხებ?

- ჩემი და სოფო არის უნი­ჭი­ე­რე­სი, უჭ­კვი­ა­ნე­სი და ძა­ლი­ან და­დე­ბი­თი ადა­მი­ა­ნი. ის თა­ვის საქ­მის უდა­ვო პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლია. გარ­და ამი­სა, სოფო ბუ­ნე­ბით უში­შა­რია. ეს ძა­ლი­ან კარ­გად გა­მოჩ­ნდა, რო­დე­საც ის 2012 წელს, სა­მო­ქა­ლა­ქო ომის დროს, სი­რი­ა­ში ჩა­ვი­და და პრე­ზი­დენტ ბა­შარ ალ-ასა­დის­გან ინ­ტერ­ვიუ აიღო. ინ­ტერ­ვი­უს ჩა­წე­რი­სას, ხუ­თას მეტრში კი ბომ­ბე­ბი ფეთ­ქდე­ბო­და. რაც შე­ე­ხე­ბა ჩემს პი­რად და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბას სო­ფოს მი­მართ, აქ პა­ტა­რა სა­ი­დუმ­ლოს გა­გიმ­ხელთ, ბავ­შვო­ბა­ში ვოც­ნე­ბობ­დი, რომ უფ­რო­სი ძმა მყო­ლო­და, მაგ­რამ რაც უფრო დრო გა­დის, ვრწმუნ­დე­ბი, რომ ჩემი უფ­რო­სი და ერ­თად აღე­ბულ ათ უფ­როს ძმას სჯო­ბია. ნანუ მო­მა­ვალ წელს უკვე სკო­ლას ამ­თავ­რებს. და­ბა­დე­ბუ­ლი და გაზ­რდი­ლია საფ­რან­გეთ­ში. მას სა­ქარ­თვე­ლოს­თან ხში­რი შე­ხე­ბა არ აქვს. რო­გორც სო­ფი­კო, ნა­ნუც უნი­ჭი­ე­რე­სი გო­გოა. სხვა­თა შო­რის, იგი რო­გორც ჰუ­მა­ნი­ტა­რულ, ისე ტექ­ნი­კუ­რი საგ­ნებს კარ­გად სწავ­ლობს. ამის გამო ერთ-ერთი გა­მორ­ჩე­უ­ლი მოს­წავ­ლეა თა­ვის სკო­ლა­ში. მას მსა­ხი­ო­ბო­ბა სურს. ალ­ბათ მო­მა­ვალ წელს სამ­სა­ხი­ო­ბო სკო­ლა­ში ჩა­ა­ბა­რებს.

- მა­მის დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი საქ­მი­ა­ნო­ბის გამო სხვა­დას­ხვა ქვე­ყა­ნა­ში მო­გი­წი­ათ ცხოვ­რე­ბა, რო­გორ და­ა­ხა­სი­ა­თებ­დით თი­თო­ე­ულ ქვე­ყა­ნას?

- სა­ქარ­თვე­ლო­ში და­ვი­ბა­დე, თუმ­ცა გა­ვი­ზარ­დე საფ­რან­გეთ­ში, სკო­ლა შვე­ი­ცა­რი­ა­ში და­ვამ­თავ­რე, უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში კი ინ­გლის­ში ვსწავ­ლობ­დი. ეს სა­მი­ვე ქვე­ყა­ნა ერ­თმა­ნე­თის­გან გან­სხვავ­დე­ბა და ერ­თმა­ნეთ­ზე სა­ინ­ტე­რე­სო ქვეყ­ნე­ბია. მა­მას დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი საქ­მი­ა­ნო­ბის გამო მო­მი­წია საფ­რან­გეთ­ში და შვე­ი­ცა­რი­ა­ში ცხოვ­რე­ბა. საფ­რან­გე­თი ჩემ­თვის გა­მორ­ჩე­უ­ლი ქვე­ყა­ნაა და თა­მა­მად შე­მიძ­ლია ვთქვა, რომ ის ჩემი მე­ო­რე სამ­შობ­ლოა. სხვა­თა შო­რის, ძა­ლი­ან მიყ­ვარს ფრან­გუ­ლი სამ­ზა­რე­უ­ლო, გან­სა­კუთ­რე­ბით ყვე­ლი და წი­თე­ლი ღვი­ნო. სამ­ხრეთ საფ­რან­გე­თი ძა­ლი­ან ჰგავს აფხა­ზეთს, რო­გორც ბუ­ნე­ბით, ისე კლი­მა­ტით. შვე­ი­ცა­რია კი თა­ვის ად­გილმდე­ბა­რე­ო­ბით ძა­ლი­ან მა­გო­ნებს ხევ­სუ­რეთ­სა და სვა­ნეთს, თუმ­ცა სი­ლა­მა­ზით ალ­პე­ბის მთე­ბი კავ­კა­სი­ის მთებს ვერც შე­ედ­რე­ბა. შვე­ი­ცა­რია უნი­კა­ლუ­რი ქვე­ყა­ნაა იმ მხრი­ვაც, რომ ქვე­ყა­ნას ოფი­ცი­ა­ლუ­რად ნე­იტ­რა­ლი­ტე­ტი აქვს გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი. ის არ არის არ­ცერ­თი სამ­ხედ­რო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის წევ­რი, რა­მო­დე­ნი­მე სა­უ­კუ­ნეა ამ ქვე­ყა­ნა­ში ომი არ ყო­ფი­ლა. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, მას მსოფ­ლი­ო­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე ძლი­ე­რი არ­მია ჰყავს და ძა­ლი­ან ძლი­ე­რი შე­ი­ა­რა­ღე­ბაც აქვს. შვე­ი­ცა­რი­ა­ში ყვე­ლა ადა­მი­ა­ნი ორ­მოც­და­ხუთ წლამ­დე რე­ზერ­ვის­ტად ით­ვლე­ბა. ამ ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქე­ებს აქვთ უდი­დე­სი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა სა­კუ­თა­რი სამ­შობ­ლოს მი­მართ. იმავდრო­უ­ლად ის არის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მო­წეს­რი­გე­ბუ­ლი, უსაფრ­თხო და მშვი­დი ქვე­ყა­ნა, რაც მე მი­ნა­ხავს. ვი­სურ­ვებ­დი, რომ ჩემი სამ­შობ­ლოც შვე­ი­ცა­რი­ა­სა­ვით გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი ყო­ფი­ლი­ყოს. სხვა­თა შო­რის, შვე­ი­ცა­რი­ა­ში სამი სა­ხელ­მწი­ფო ენაა და ეს სუ­ლაც არ უშ­ლით შვე­ი­ცა­რი­ე­ლებს ხელს ერ­თი­ან და ძლი­ერ სა­ხელ­მწი­ფო­ში იცხოვ­რონ. ასე რომ, არც ჩვენ უნდა გვქონ­დეს დის­კომ­ფორ­ტი, თუ მო­მა­ვალ­ში აფხა­ზებ­თან და ოსებ­თან ერ­თად ერთ სა­ხელ­მწი­ფო­ში ვი­ცხოვ­რებთ და ცხა­დია ამ დროს მოგ­ვი­წევს მათი ენის და უფ­ლე­ბე­ბის აღი­ა­რე­ბაც.

- თქვე­ნი დის­გან გან­სხვა­ვე­ბით თქვენ ყო­ველ­თვის ერი­დე­ბით სა­ჯა­როდ გა­მო­ჩე­ნას, რა არის ამის მი­ზე­ზი?

- ბუ­ნებ­რი­ვია, რომ სო­ფოს თა­ვი­სი პრო­ფე­სი­ი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე აქ­ტი­უ­რად უწევს მე­დი­ას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბა. რაც შე­მე­ხე­ბა მე, არა­ნა­ი­რად არ ვე­რი­დე­ბი, თუ ვინ­მეს აინ­ტე­რე­სებს ჩემი პერ­სო­ნა, მზად ვარ ყვე­ლა კი­თხვას პა­სუ­ხი გავ­ცე.

- სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ყუ­რა­დღე­ბა მო­მარ­თუ­ლი იყო პი­რა­დად თქვე­ნი ოჯა­ხის მი­მართ, რა­ტომ და­შორ­დით თა­თია შა­რან­გი­ას და რო­გორ გა­და­ი­ტა­ნეთ ოჯა­ხის დან­გრე­ვა?

- მე და ჩემ­მა ყო­ფილ­მა მე­უღ­ლემ ერ­თმა­ნე­თი საფ­რან­გეთ­ში გა­ვი­ცა­ნით, სა­დაც ის პა­რი­ზის ნა­ცი­ო­ნა­ლურ კონ­სერ­ვა­ტო­რი­ა­ში სწავ­ლობ­და. სწო­რედ საფ­რან­გეთ­ში და­ი­ბა­და ჩვე­ნი ორი შვი­ლი. თუმ­ცა რა­ღაც დრო­ის მერე ჩვენ ერ­თმა­ნეთს დავ­შორ­დით იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ სხვა­დას­ხვა მი­მარ­თუ­ლე­ბით გან­ვი­თარ­დით და ერ­თმა­ნეთს ვე­ღარ ვუ­გებ­დით. რო­დე­საც სიყ­ვა­რუ­ლი ქრე­ბა, ყო­ველ­თვის სჯობს და­შორ­დე, ვიდ­რე ორმა ადა­მი­ან­მა იცხოვ­როს ტყუ­ილ­ში. ბავ­შვე­ბის­თვის ბევ­რად უკე­თე­სია მშობ­ლე­ბი იყ­ვნენ ცალკ-ცალ­კე და ჰქონ­დეთ ნორ­მა­ლუ­რი, ცი­ვი­ლი­ზე­ბუ­ლი ურ­თი­ერ­თო­ბა, ვიდ­რე ერ­თად ცხოვ­რობ­დნენ და მუ­დამ კონ­ფლიქ­ტი იყოს ოჯახ­ში. იმ ოჯა­ხებ­ში, სა­დაც შეგ­ნე­ბუ­ლად თავს იკა­ვე­ბენ კონ­ფლიქ­ტე­ბის­გან და ასე ვთქვათ, თა­მა­შო­ბენ, ბავ­შვი ქვეც­ნო­ბი­ე­რად მა­ინც გრძნობს ამ და­ძა­ბუ­ლო­ბას. არ­სე­ბობს ასე­თი ფრან­გუ­ლი ან­და­ზა: "ბავ­შვი და ძაღ­ლი ყვე­ლა­ფერს ხვდე­ბა, რაც ოჯახ­ში ხდე­ბა". მე ჩემს ყო­ფილ მე­უღ­ლეს გულ­წრფე­ლად წარ­მა­ტე­ბას ვუ­სურ­ვებ.

- ბავ­შვებ­თან ხში­რად ახერ­ხებთ ურ­თი­ერ­თო­ბას?

- ბავ­შვე­ბი ყო­ველ კვი­რას ორი-სამი დღე ჩემ­თან არი­ან. მე და ჩემს ყო­ფილ მე­უღ­ლეს ბავ­შვე­ბის ზა­ფხუ­ლის არ­და­დე­გე­ბიც კი გა­ყო­ფი­ლი გვაქვს - ნა­ხე­ვარს ჩემ­თან ატა­რე­ბენ, ნა­ხე­ვარს - მას­თან.

- გყავთ თუ არა ახლა რჩე­უ­ლი?

- ახლა არა­ვინ მყავს, იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ ძი­რი­თა­დად მთელ ჩემს ენერ­გი­ას ჩემს პრო­ფე­სი­ულ გან­ვი­თა­რე­ბა­ში ვხარ­ჯავ. რა თქმა უნდა, იმედს ვი­ტო­ვებ, რომ ჩემი ცხოვ­რე­ბის ახა­ლი მე­ო­რე ნა­ხე­ვა­რი მალე გა­მოჩ­ნდე­ბა. წი­ნა­აღ­მდე­გი ნამ­დვი­ლად არ ვარ.

- ხომ არ აპი­რებთ ბა­ბუ­ის კვალს გაჰ­ყვეთ და სა­კუ­თა­რი ძა­ლე­ბი სცა­დოთ პო­ლი­ტი­კა­ში?

- იმის მი­უ­ხე­და­ვად, რომ სა­ერ­თა­შო­რი­სო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი­სა და პო­ლი­ტო­ლო­გი­ის ფა­კულ­ტე­ტი მაქვს დამ­თავ­რე­ბუ­ლი, ბევ­რი მი­ზე­ზე­ბის გამო ერთი დღეც არ მი­მუ­შა­ვია სა­ჯა­რო სამ­სა­ხურ­ში. უნი­ვერ­სი­ტე­ტის მერე, სულ კერ­ძო სექ­ტორ­ში ვმუ­შა­ობ და ამ ეტაპ­ზე ასე ვა­პი­რებ გაგ­რძე­ლე­ბას. ისე კი ამ ეტაპ­ზე პო­ლი­ტი­კუ­რი მოღ­ვა­წე­ო­ბის და­წყე­ბას ნამ­დვი­ლად არ ვა­პი­რებ, რად­გან ბა­ბუ­ა­ჩე­მის მიღ­წე­ულ წარ­მა­ტე­ბებს ნამ­დვი­ლად ვერ გა­ვი­მე­ო­რებ, ეს იუ­მო­რით ცხა­დია. სე­რი­ო­ზუ­ლად კი, არა­სო­დეს თქვა, არა­სო­დეს. ასე რომ, თუ მო­მა­ვალ­ში ჩემს ქვე­ყა­ნას დავ­ჭირ­დე­ბი, მზად ვარ ვემ­სა­ხუ­რო რო­გორც ერთ-ერთი რი­გი­თი ჯა­რის­კა­ცი და თუ ამის­თვის პო­ლი­ტი­კა გახ­და სა­ჭი­რო, არც ამას გა­მოვ­რი­ცხავ.

- ვის­თან მე­გობ­რობთ დღე­ვან­დელ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში?

- დღე­ვან­დელ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში რამ­დე­ნი­მე ადა­მი­ან­თან ვმე­გობ­რობ, გვა­რებს არ და­ვა­სა­ხე­ლებ. გარ­და ერ­თი­სა, რო­მე­ლიც ჩემი ძა­ლი­ან ახლო მე­გო­ბა­რია. ეს არის და­ვით ფა­ცა­ცია, რო­მე­ლიც "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" პო­ლიტ­საბ­ჭოს წევ­რი იყო. ჩემ­თვის გა­უ­გე­ბა­რი მი­ზე­ზე­ბის გამო ის ჯერ კი­დევ არ და­ნიშ­ნეს აფხა­ზე­თის ავ­ტო­ნი­მი­უ­რი რეს­პუბ­ლი­კის მთავ­რო­ბის თავ­ჯდო­მა­რედ. ვი­მე­დოვ­ნებ, რომ ეს სა­კი­თხი მალე და­დე­ბი­თად გა­და­წყდე­ბა. იმის გარ­და რომ, ის ჩემი მე­გო­ბა­რია, ასე­ვე უდი­დე­სი პატ­რი­ო­ტი და პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლია. სწო­რედ ასე­თი ადა­მი­ა­ნე­ბი აკ­ლია ჩვენს დღე­ვან­დელ პო­ლი­ტი­კურ სპექტრს. იგი სო­ხუ­მი­დან არის. სხვა­თა შო­რის, აფხა­ზე­თის ომის დროს ბი­ძა­მი­სი სო­ხუ­მის აე­რო­პორ­ტის უფ­რო­სი გახ­ლდათ და სწო­რედ მან ჩა­უს­ხა საწ­ვა­ვი პრე­ზი­დენტ შე­ვარ­დნა­ძის თვითმფრი­ნავს, რომ­ლი­თაც მან ალ­ყა­შე­მორ­ტყმუ­ლი სო­ხუ­მი და­ტო­ვა.

- თუ ადევ­ნებთ თვალს პო­ლი­ტი­კურ მოვ­ლე­ნებს, რა მოგ­წონთ და რა შე­ნიშ­ვნე­ბი გაქვთ?

- მე დღე­ვან­დე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის საკ­მა­ოდ აქ­ტი­უ­რი მხარ­დამ­ჭე­რი ვარ. ეს არა ერთხელ გა­მო­მი­ხა­ტავს ფე­ის­ბუ­ქის ჩემს პი­რად გვერ­დზე. იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ დღეს სა­ზო­გა­დო­ე­ბას აღარ აქვს ში­შის სინ­დრო­მი, ბიზ­ნე­სი აღარ არის სა­ხელ­მწი­ფო ტე­რო­რის ქვეშ, ძა­ლო­ვა­ნი სტრუქ­ტუ­რე­ბიც აღარ არი­ან პო­ლი­ტი­ზი­რე­ბუ­ლე­ბი, ისე რო­გორც წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის დროს, მე­დია აბ­სო­ლუ­ტუ­რად თა­ვი­სუ­ფა­ლია, ადა­მი­ა­ნებს გა­აჩ­ნი­ათ სი­ტყვის გა­მო­ხატ­ვის თა­ვი­სუფ­ლე­ბა, აღა­რა­ვის ეში­ნია მთავ­რო­ბის გაკ­რი­ტი­კე­ბის. დღე­ვან­დე­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ყვე­ლა­ზე წარ­მა­ტე­ბუ­ლი პრო­ექ­ტი ჯან­დაც­ვის რე­ფორ­მა გახ­ლავთ, ამან მის­ცა თი­თო­ე­ულ მო­ქა­ლა­ქეს გა­და­უ­დე­ბე­ლი მკურ­ნა­ლო­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა. ამ რე­ფორ­მამ ბევ­რი ადა­მი­ა­ნის სი­ცო­ცხლე გა­და­არ­ჩი­ნა. ჩვენ კარ­გად გვახ­სოვს, ხალ­ხი რო­გორ ყიდ­და ბი­ნებს ან ბან­კში დებ­დნენ თა­ვის სახ­ლს იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ არ ჰქონ­და მკურ­ნა­ლო­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა. ამ ყვე­ლაფ­რის მი­უ­ხე­და­ვად, არც კრი­ტი­კას არ ვე­რი­დე­ბი და მი­მაჩ­ნია რომ ამ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ყვე­ლა­ზე დიდი მი­ნუ­სი არის ის, რომ არ გა­აჩ­ნი­ათ ადეკ­ვა­ტუ­რი პი­ა­რი, არ გა­აჩ­ნი­ათ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის სწო­რი მე­თო­დი, რო­მე­ლიც კარ­გად აღ­წერს მათ წარ­მა­ტე­ბებს. ამის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გოდ კი მი­ზან­მი­მარ­თუ­ლი შავი პი­ა­რი მიმ­დი­ნა­რე­ობს. ასე­ვე ვი­ტყო­დი, ძა­ლი­ან სამ­წუ­ხა­როა, რომ პრე­ზი­დენ­ტის და პრე­მი­ე­რის ინ­სტი­ტუ­ტებს შო­რის ძა­ლი­ან ცუდი კო­მუ­ნი­კა­ცი­აა და ვერ ხერ­ხდე­ბა ერ­თმა­ნეთ­ში სწო­რი კო­ორ­დი­ნი­რე­ბა. ასე­ვე ვი­ტყო­დი, რომ ჩვენ­მა მთავ­რო­ბამ ვერ და­ა­ლა­გა ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი აზერ­ბა­ი­ჯა­ნის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას­თან რო­გორც ეს იყო შე­ვარ­დნა­ძი­სა და თუნ­დაც სა­ა­კაშ­ვი­ლის მმარ­თვე­ლო­ბის პე­რი­ოდ­ში. აზერ­ბა­ი­ჯა­ნი ჩვე­ნი ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ეკო­ნო­მი­კუ­რი პარტნი­ო­რია და ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია მას­თან გვქონ­დეს მე­გობ­რუ­ლი და მჭიდ­რო კავ­ში­რი.

- სო­ცი­ა­ლურ ქსელ­ში უკ­რა­ი­ნა­ში გან­ვი­თა­რე­ბულ მოვ­ლე­ნებს შე­ე­ხეთ, რო­გორ შე­ა­ფა­სებთ უკ­რა­ი­ნულ მთავ­რო­ბა­ში მიმ­დი­ნა­რე მოვ­ლე­ნებს?

- 2013 წლის ზამ­თარ­ში რო­დე­საც კი­ევ­ში მთავ­რო­ბის წი­ნა­აღ­მდეგ სა­ხალ­ხო აჯან­ყე­ბა და­ი­წყო, მე ფე­ის­ბუ­ქის ჩემს პი­რად გვერ­დზე დავ­წე­რე რომ რუ­სე­თი, ქვე­ყა­ნა, რო­მე­ლიც არ აწარ­მო­ებს ახალ ტექ­ნო­ლო­გი­ებს და ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კა მხო­ლოდ ნავ­თო­ბის და გა­ზის ექ­სპორტზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი, ერთ-ერთი სა­შუ­ა­ლე­ბაა რომ რუ­სე­თი და­სუს­ტდეს და შემ­დგომ და­ი­შა­ლოს (რო­გორც ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძემ იწი­ნას­წარ­მე­ტყვე­ლა) არის ის, რომ და­სავ­ლეთ­მა ხე­ლოვ­ნუ­რად უნდა და­აგ­დოს ნავ­თო­ბის ფასი. უკ­რა­ი­ნის მოვ­ლე­ნე­ბი კი ზუს­ტად ნავ­თობ­ზე ფა­სის დაგ­დე­ბის და რუ­სეთ­ზე ეკო­ნო­მი­კუ­რი სან­ქცი­ე­ბის სა­წყი­სი ეტა­პი იყო. ნავ­თო­ბის ფა­სის ვარ­დნას აქვს ეკო­ნო­მი­კუ­რი ახ­სნა. პირ­ვე­ლი ის, რომ ამე­რი­კა­ში და­ნერ­გეს ბურ­ღვის ახა­ლი ტექ­ნო­ლო­გია, რო­მელ­მაც შე­საძ­ლე­ბე­ლი გა­ხა­და ე. წ. ფი­ქა­ლის ნავ­თო­ბის და ფი­ქა­ლის გა­ზის მო­პო­ვე­ბა. ამან ამე­რი­კას სა­შუ­ა­ლე­ბა მის­ცა, გამ­ხდა­რი­ყო ნავ­თო­ბის და გა­ზის ექ­სპორ­ტი­ო­რი ქვე­ყა­ნა და რო­გორც ახა­ლი უზარ­მა­ზა­რი ექ­სპორ­ტი­ო­რი შე­მო­ვი­დეს მსოფ­ლიო ბა­ზარ­ზე. პა­რა­ლე­ლუ­რად სა­უ­დის არა­ბეთ­მა გა­ზარ­და ნავ­თო­ბის მო­პო­ვე­ბა და ამის ფონ­ზე და­ე­ცა ნავ­თო­ბის ფა­სიც. მოკ­ლე პე­რი­ოდ­ში ნავ­თო­ბის მი­წო­დე­ბა უფრო მეტი აღ­მოჩ­ნდა, ვიდ­რე მო­თხოვ­ნა. ამ ტენ­დე­ცი­ის გაგ­რძე­ლე­ბა მო­მა­ვალ­ში ხელს შე­უ­წყობს ირან­თან სან­ქცი­ე­ბის მოხ­სნას. არის ასე­ვე ჩი­ნე­თის ფაქ­ტო­რიც. ქვე­ყა­ნა რო­მე­ლიც არის მსოფ­ლი­ო­ში ყვე­ლა­ზე მზარ­დი ეკო­ნო­მი­კა, იქ ნავ­თო­ბის მოხ­მა­რე­ბა შემ­ცირ­და და ამა­ნაც გა­ნა­პი­რო­ბა ნავ­თო­ბის ფა­სის ვარ­დნა. მაგ­რამ ეს არის ეკო­ნო­მი­კუ­რი ვერ­სია. ჩემი აზ­რით, ამის მიღ­მა არ­სე­ბობს პო­ლი­ტი­კუ­რი ვერ­სია, რო­მე­ლიც ემ­სა­ხუ­რე­ბა რუ­სე­თის და­სუს­ტე­ბას, ზუს­ტად ისე­ვე რო­გორც ეს მოხ­და 1986 წელს, რა­მაც შემ­დგომ გა­მო­იწ­ვია საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის დაშ­ლა.

რაც შე­ე­ხე­ბა მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვი­ლის და­ნიშ­ვნას ოდე­სის ოლ­ქის გუ­ბერ­ნა­ტო­რად, ჩემი აზ­რით, ეს საკ­მა­ოდ ამ­ბი­ვა­ლენ­ტუ­რი მოვ­ლე­ნაა. მე მი­მაჩ­ნია, რომ ის ნამ­დვი­ლად შეძ­ლებს სა­სი­კე­თო რე­ფორ­მე­ბის გა­ტა­რე­ბას, მას ამის უნა­რი ნამ­დვი­ლად გა­აჩ­ნია და ჩვენ ეს სა­ქარ­თვე­ლო­შიც ვი­ხი­ლეთ. თუმ­ცა მი­მაჩ­ნია რომ მისი და­ნიშ­ვნა ოდე­სის ოლ­ქში არის ძა­ლი­ან სა­რის­კო ნა­ბი­ჯი, იმი­ტომ, რომ უფრო მე­ტად გა­ა­ღი­ზი­ა­ნებს რუ­სეთს და შე­საძ­ლე­ბე­ლია უფრო გა­აღ­რმა­ვოს რუ­სულ-უკ­რა­ი­ნულ კონ­ფლიქ­ტი, იმ მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო, რომ ოდე­სა ძა­ლი­ან ახ­ლოს იმ­ყო­ფე­ბა კონ­ფლიქ­ტის ზო­ნას­თან. პო­რო­შენ­კოს ად­გი­ლას უფრო და­სავ­ლეთ უკ­რა­ი­ნის ოლ­ქში დავ­ნიშ­ნავ­დი, სა­დაც უფრო სიმ­შვი­დეა და უფრო კარ­გად გა­მო­ი­ყე­ნებ­და თა­ვის უნა­რებს. რაც შე­ე­ხე­ბა ქარ­თველ მე­ომ­რებს, რომ­ლე­ბიც უკ­რა­ი­ნის მხა­რეს საბ­რძოლ­ვე­ლად მი­დი­ან, მე ამას მხო­ლოდ მი­ვე­სალ­მე­ბი და ვე­რა­ნა­ი­რად ვერ გა­ვი­ზი­ა­რებ იმ ადა­მი­ა­ნე­ბის აზრს, რომ ჩვე­ნი ბი­ჭე­ბი, რომ­ლე­ბიც უკ­რა­ი­ნა­ში იბ­რძვი­ან და რომ­ლე­ბიც გმი­რე­ბი არი­ან, ნა­ცი­ო­ნა­ლურ მოძ­რა­ო­ბას ემ­სა­ხუ­რე­ბი­ან. არ უნდა დაგ­ვა­ვი­წყდეს, რომ 1992 წელს, აფხა­ზე­თის ომის დროს, ზუს­ტად იგი­ვე­ნა­ი­რად ამოგ­ვიდ­გა უკ­რა­ი­ნა მხარ­ში, რო­დე­საც იმ­დრო­ინ­დელ­მა პრე­ზი­დენ­ტმა ლე­ო­ნიდ კრავ­ჩუკ­მა გა­მოგ­ზავ­ნა რამ­დე­ნი­მე სამ­ხედ­რო ბა­ტა­ლი­ო­ნი ჩვე­ნი სამ­ხედ­რო­ე­ბის და­სახ­მა­რებ­ლად და ასე­ვე უკ­რა­ი­ნა­ში იმ პე­რი­ოდ­ში შექ­მნი­ლი იყო ორ­გა­ნი­ზა­ცია სა­ხე­ლად "არ­გო­ნავ­ტე­ბი" და ამ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის წევ­რე­ბი ჩვენ სამ­ხედ­რო­ებს აფხა­ზეთ­ში ეხ­მა­რე­ბოდ­ნენ.

- სა­ქარ­თვე­ლო რა არის თქვენ­თვის?

- ზო­გი­ერ­თი სხვა ქვეყ­ნის მი­მართ დიდი სიყ­ვა­რუ­ლი მაქვს, მაგ­რამ სა­ქარ­თვე­ლო ჩემი სამ­შობ­ლოა და ამით ყვე­ლა­ფე­რია ნათ­ქვა­მი. ჩემს სამ­შობ­ლოს სა­დაც დას­ჭირ­დე­ბა (ეს იქ­ნე­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­ში თუ სა­ზღვარ­გა­რეთ) მზად ვარ ვემ­სა­ხუ­რო მას.

- მო­მა­ვალ­ში სად აპი­რებთ ცხოვ­რე­ბის გაგ­რძე­ლე­ბას და რა­ტომ?

- ჩემი საქ­მი­ა­ნო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, არ გა­მოვ­რი­ცხავ მო­მა­ვალ­ში რა­ღაც პე­რი­ო­დი უცხო­ეთ­ში ვი­ცხოვ­რო, თუმ­ცა ჩემს სამ­შობ­ლოს სა­მუ­და­მოდ არას­დროს დავ­ტო­ვებ. ეს აზ­რა­დაც კი არ მომ­სვლია.

თა­მარ ბო­ჭო­რიშ­ვი­ლი

AMBEBI.GE