პოლიტიკა
საზოგადოება

12

ივნისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ხუთშაბათი, მთვარის მეჩვიდმეტე დღე დაიწყება 23:57-ზე, მთვარე თხის რქაში გადავა 05:54 – კარგად შეძლებთ მნიშვნელოვანი ამოცანების დაგეგმვასა. იმ სამუშაოს შესრულებას, რომელიც მოითხოვს სიზუსტეს, მათემატიკურ გამოთვლებს და ინსტრუქციების მკაფიო დაცვას. ადამიანი ავლენს პასუხისმგებლობას, პრაქტიკულობას და მოვალეობის გრძნობას. რეკომენდებულია კომუნიკაცია, შეხვედრები მეგობრებთან; შემოქმედებითი საქმიანობა; პრეზენტაციებისა და სარეკლამო კამპანიების ჩატარება. გუნდური მუშაობა. წარუდგინეთ პროექტები თქვენს უფროსებს განსახილველად. აქტიური ორგანოებია: მუხლები, ძვლები, სახსრები, კანი, სისხლის მიმოქცევის სისტემა. დაიცავით უმარილო დიეტა.
სპორტი
Faceამბები
სამართალი
სამხედრო
მოზაიკა
კონფლიქტები
მეცნიერება
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
რამაზ საყვარელიძე - "ოცნებამ" პრეზიდენტთან დაპირისპირებაში საზოგადოების აყოლიება ვერ მოახერხა, რაც მისსავე ავტორიტეტს ვნებს
რამაზ საყვარელიძე - "ოცნებამ" პრეზიდენტთან დაპირისპირებაში საზოგადოების აყოლიება ვერ მოახერხა, რაც მისსავე ავტორიტეტს ვნებს

სა­ში­ნაო და სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კის აქ­ტუ­ა­ლურ თე­მებ­ზე "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი" პო­ლი­ტო­ლოგ­სა და ფსი­ქო­ლოგს, რა­მაზ საყ­ვა­რე­ლი­ძეს ესა­უბ­რა.

- ბა­ტო­ნო რა­მაზ, ბოლო დღე­ებ­ში მოვ­ლე­ნა­თა გან­ვი­თა­რე­ბამ კი­დევ ერთხელ დაგ­ვარ­წმუ­ნა, რომ სა­ში­ნაო პო­ლი­ტი­კა­ში მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცე­სე­ბის დი­ნა­მი­კა და პრობ­ლე­მა­ტი­კა საკ­მა­ოდ მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნია. პრობ­ლე­მე­ბის ისე­დაც მრა­ვალ­ფე­რო­ვან პა­ლიტ­რას პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრ ღა­რი­ბაშ­ვი­ლის მიერ პრე­ზი­დენტ მარ­გვე­ლაშ­ვი­ლის "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" მხარ­დამ­ჭე­რად გა­მო­ცხა­დე­ბა და ექ­სპრე­მი­ერ ივა­ნიშ­ვი­ლის გან­ცხა­დე­ბა - "მარ­გვე­ლაშ­ვილ­თან სა­უ­ბარს სა­ჭი­რო­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში გა­ვა­სა­ჯა­რო­ებ" და­ე­მა­ტა. პრე­მი­ე­რის გან­ცხა­დე­ბამ გა­და­ფა­რა წუ­ხი­ლი დე­ნის ტა­რი­ფის გაძ­ვი­რე­ბა­ზე და გა­მოხ­მა­უ­რე­ბა პარ­ლა­მენ­ტარ სოსო ჯაჭვლი­ა­ნის სკან­და­ლურ მსჯე­ლო­ბა­ზე. რო­გორც ჩანს, მმარ­თვე­ლი გუნ­დის ლი­დე­რი ივა­ნიშ­ვი­ლი ვე­რა­ნა­ი­რად ვერ პა­ტი­ობს მარ­გვე­ლაშ­ვილს პრე­ზი­დენ­ტის სა­სახ­ლი­დან გა­მო­უს­ვლე­ლო­ბას, რაც შემ­დეგ მთლი­ა­ნად გუნ­დზე აი­სა­ხე­ბა. ექ­სპრე­მი­ერ­მა ივა­ნიშ­ვილ­მა მარ­გვე­ლაშ­ვილს გუნ­დუ­რო­ბის პრინ­ცი­პის დარ­ღვე­ვა უსაყ­ვე­დუ­რა. წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას ბრა­ლად სწო­რედ ერ­თმმარ­თვე­ლო­ბა და ერ­თპარ­ტი­უ­ლო­ბა ედე­ბო­და ბრა­ლად. უც­ნა­უ­რია, რა­ტომ ვერ აც­ნო­ბი­ე­რებს მმარ­თვე­ლი გუნ­დი, რომ პრე­ზი­დენტ მარ­გვე­ლაშ­ვი­ლის მცდე­ლო­ბა - ყვე­ლა პო­ლი­ტი­კუ­რი გუნ­დის­გან დის­ტან­ცი­რე­ბა ინ­სტი­ტუ­ტე­ბის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბი­სა და პო­ლი­ტი­კუ­რი პრო­ცე­სი­სათ­ვის კარ­გია და მე­ტიც, პრე­ზი­დენ­ტთან სა­ჯა­როდ ძიძ­გი­ლა­ო­ბა, "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას" არც არა­ფერს მა­ტებს. . .

- გე­თან­ხმე­ბით, "ოც­ნე­ბას" სურ­და, მაგ­რამ ვერ მო­ა­ხერ­ხა პრე­ზი­დენ­ტთან და­პი­რის­პი­რე­ბა­ში სა­ზო­გა­დო­ე­ბის აყო­ლი­ე­ბა და და­პი­რის­პი­რე­ბის გაგ­რძე­ლე­ბა უკვე თა­ვად მის ავ­ტო­რი­ტეტს ვნებს. მით უფრო, რომ პრე­ზი­დენტს და­პი­რის­პი­რე­ბის სტი­ლი არ აქვს და ეს კი­დევ უფრო მომ­გე­ბი­ან მდგო­მა­რე­ო­ბას უქ­მნის მას. გა­სათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლია, რომ პო­ზი­ცი­ებს ინერ­ცია სჩ­ვე­ვი­ათ და რად­გან ბევ­რს შე­უ­მუ­შავ­და უარ­ყო­ფი­თი პო­ზი­ცია ამ და­პი­რის­პი­რე­ბის მი­მართ, და­პი­რის­პი­რე­ბის გამ­წვა­ვე­ბა უარ­ყო­ფით შე­ფა­სე­ბას გაზ­რდის. უკე­თე­სი იქ­ნე­ბო­და, პრე­ზი­დენ­ტთან და­პი­რის­პი­რე­ბუ­ლებს გა­და­ე­ღოთ მისი მომ­გე­ბი­ა­ნი სტი­ლი და ეცა­დათ გან­სხვა­ვე­ბუ­ლად მოქ­მე­დე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა კონ­კრე­ტულ შემ­თხვე­ვას, კერ­ძოდ, აკა­კი ბო­ბო­ხი­ძის ძმის შე­წყა­ლე­ბას, არ მი­ვიჩ­ნევ, რომ პრე­ზი­დენტს, ვინც არ უნდა ყო­ფი­ლი­ყო იგი, ჰქონ­და სხვაგ­ვა­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბა. პრე­ზი­დენტს რომ მი­ე­ღო გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მას შემ­დეგ, რაც კო­მი­სი­ამ თა­ვი­სი რე­კო­მენ­და­ცია წა­რუდ­გი­ნა, ამას პო­ლი­ტი­ზე­ბუ­ლი მარ­თლმსა­ჯუ­ლე­ბის სა­მარ­თლი­ა­ნი ბრალ­დე­ბა მოჰ­ყვე­ბო­და და­სავ­ლე­თი­დან. ღირ­და კი ამად ეს ინ­ცი­დენ­ტი? მე მგო­ნი - არა. გა­სა­გე­ბია პრე­ზი­დენ­ტის მცდე­ლო­ბა, ჰქონ­დეს ერ­თნა­ი­რი დის­ტან­ცია ყვე­ლას­გან. გინდ მოს­წონ­დეთ ეს, გინდ არა, მი­ი­ღონ მისი ეს გან­ზრახ­ვა ფაქ­ტად და აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე იმოქ­მე­დონ კინ­კლა­ო­ბის გა­რე­შე. მე მგო­ნი, ეს ძნე­ლი არ უნდა იყოს.

- სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში უკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა მოჰ­ყვა სე­მეკ-ის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას, რომ­ლი­თაც რე­გი­ო­ნებ­ში ელექტრო­ე­ნერ­გი­ა­ზე სა­ფა­სუ­რი 3, 95 თეთ­რით გაძ­ვირ­დე­ბა. რო­გორც ამ­ბო­ბენ, მალე დე­ნის ტა­რი­ფი დე­და­ქა­ლაქ­შიც გა­იზ­რდე­ბა. დღეს ყვე­ლა იმა­ზე სა­უბ­რობს, რომ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში მოს­ვლამ­დე "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" ამომ­რჩე­ველს ელექტრო­ე­ნერ­გი­ა­ზე, გაზ­სა და ნავ­თო­ბპ­რო­დუქ­ტებ­ზე სა­ფა­სუ­რის დაკ­ლე­ბას ჰპირ­დე­ბო­და. ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­მა ამ თე­მა­ზე საკ­მა­ოდ ბევ­რი გან­მარ­ტე­ბე­ბი კი გა­ა­კე­თეს, მაგ­რამ რჩე­ბა შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა, რომ ხალ­ხი ამ გან­მარ­ტე­ბებს არ იღებს და უფრო მე­ტად ღი­ზი­ან­დე­ბა. არა­და, რო­გორც გან­მარ­ტე­ბე­ბი­დან ჩანს, ტა­რი­ფის გაზ­რდა გარ­და­უ­ვა­ლია. ყო­ველ შემ­თხვე­ვა­ში, ასე­თი პირი უჩანს. ახლა თით­ქოს ყვე­ლა აც­ნო­ბი­ე­რებს, რომ ტა­რი­ფე­ბის კლე­ბა­ზე და­პი­რე­ბე­ბი აშ­კა­რად გა­უთ­ვლე­ლი იყო, მაგ­რამ ამის აღი­ა­რე­ბა მთავ­რო­ბას უჭირს. თქვე­ნი აზ­რით, რა­ტომ? თქვე­ნი კო­ლე­გა დე­მურ გი­ორ­ხე­ლი­ძე მი­იჩ­ნევს, რომ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას ე.წ. "ენერ­გო მა­მე­ბის­თვის" ბრძო­ლა ჯერ არ მო­უ­გია, ენერ­გო­მა­ფი­ას მთავ­რო­ბა­ში სე­რი­ო­ზუ­ლი ლობი ჰყავს და ტა­რი­ფე­ბის ზრდაც მათი ინ­ტე­რე­სე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად ხდე­ბა. თქვე­ნი დაკ­ვირ­ვე­ბი­თაც ასეა?

- ბა­ტო­ნი დე­მუ­რი, ბუ­ნებ­რი­ვია უფრო ღრმად იც­ნობს ამ სფე­როს და მის პრობ­ლე­მებს. სამ­წუ­ხა­როდ, გა­რე­დან გა­კე­თე­ბუ­ლი კომ­პე­ტენ­ტუ­რი შე­ფა­სე­ბე­ბი დღეს (ისე­ვე, რო­გორც ყო­ველ­თვის) უყუ­რა­დღე­ბოდ რჩე­ბა მათ­გან, ვინც იღებს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას. არა­და, გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბი­სას ყვე­ლა შე­ფა­სე­ბა უნდა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნო, თუ გინ­და საქ­მის კარ­გად გა­კე­თე­ბა. რო­გორც ჩანს, საქ­მის კარ­გად კე­თე­ბის სურ­ვი­ლი ამ სექ­ტორ­ში, მარ­თლაც, ჯერ არ მომ­წი­ფე­ბუ­ლა, თო­რემ უკვე დიდი ხნით ადრე ექ­ნე­ბო­დათ გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის აზრი და შე­იძ­ლე­ბა, ბევრ პრობ­ლე­მას ისე­თი მწვა­ვე სახე აღარ ჰქო­ნო­და, რო­გორც დღეს აქვს. რაც შე­ე­ხე­ბა ტა­რი­ფე­ბის კლე­ბის და­პი­რე­ბას, იგი ამომ­რჩევ­ლის სო­ცი­ა­ლის­ტურ­მა მენ­ტა­ლი­ტეტ­მა "ათ­ქმე­ვი­ნა" პო­ლი­ტი­კო­სებს. ამომ­რჩე­ვე­ლი ითხოვ­და, ტა­რი­ფებს და­უ­წი­ე­თო, იმის მა­გივ­რად, რომ სა­მუ­შაო ად­გი­ლე­ბის შექ­მნა­ზე მო­ეხ­დი­ნათ კონ­ცენ­ტრა­ცია - ნორ­მა­ლუ­რი შე­მო­სავ­ლის მქო­ნეს არ აში­ნებს ტა­რი­ფე­ბი. არას­წორ­მა მო­თხოვ­ნამ არას­წო­რი შე­დე­გი მო­ი­ტა­ნა, რის სა­ფა­სურ­საც მთხოვ­ნე­ლიც და დამ­პი­რე­ბე­ლიც თა­ვი­სე­ბუ­რად გა­და­იხ­დის.

- კარ­გად გვეს­მის, რომ ყვე­ლა სფე­რო­ში უამ­რა­ვი პრობ­ლე­მაა და საქ­მეა გა­სა­კე­თე­ბე­ლი, მაგ­რამ გა­უ­გე­ბა­რია, თა­ვად მთავ­რო­ბის წევ­რე­ბი რა­ტომ არ ხდე­ბი­ან ინი­ცი­ა­ტო­რე­ბი იმი­სა, რომ სა­ჯა­როდ ისა­უბ­რონ მათ სფე­რო­ებ­ში არ­სე­ბულ რე­ა­ლურ პრობ­ლე­მებ­ზე? სა­ზო­გა­დო­ე­ბა მე­ტად იქ­ნე­ბო­და ინ­ფორ­მი­რე­ბუ­ლი ამა თუ იმ სფე­რო­ში არ­სე­ბულ ვი­თა­რე­ბა­ზე. თუმ­ცა, პრობ­ლე­მებ­ზე სა­უ­ბა­რი კი არა, ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში მთავ­რო­ბა იმა­საც ვერ ახერ­ხებს, სა­ზო­გა­დო­ე­ბას ამომ­წუ­რა­ვი ინ­ფორ­მა­ცია მი­ა­წო­დოს მათ მიერ გა­კე­თე­ბულ კარგ საქ­მე­ებ­ზე. . .

- ბო­ლო­დან და­ვი­წყებ - სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ინ­ფორ­მი­რე­ბა რომ არ გა­მო­უ­დის ამ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას, ეს ძვე­ლი ამ­ბა­ვია. მე ამას ვხსნი იმით, რომ ბევ­რი მათ­გა­ნი სა­ჯა­რო პო­ლიტ­კა­ში გა­მო­უც­დე­ლია და არ იცის, რისი თქმა შე­იძ­ლე­ბა, და რისი არ შე­იძ­ლე­ბა. ამ ფონ­ზე გა­საკ­ვი­რი არ არის, რომ პრობ­ლე­მე­ბის სა­ჯა­რო გან­ხილ­ვას აა­რი­დონ თავი. ამ­გვა­რი გან­ხილ­ვის მო­წყო­ბა ისე, რომ თა­ნაც ეს პო­ზი­ტივ­ში ჩა­გეთ­ვა­ლოს და არა უცო­დინ­რო­ბა­ში, ხომ უფრო დახ­ვე­წილ პო­ლი­ტექ­ნო­ლო­გი­ას ითხოვს, ვიდ­რე სა­ზო­გა­დო­ე­ბის უბ­რა­ლო ინ­ფორ­მი­რე­ბა კარ­გად გა­კე­თე­ბულ საქ­მე­ებ­ზე. თუ ამ­ჟა­მად ინ­ფორ­მი­რე­ბას ვერ ახერ­ხე­ბენ, დის­კუ­სი­ე­ბი უფრო გა­უ­ჭირ­დე­ბათ. იმე­დი ვი­ქო­ნი­ოთ, რომ მო­მა­ვალ­ში დღე­ვან­დელ მმარ­თველ გუნდს უფრო ელას­ტი­უ­რი პო­ლი­ტი­კუ­რი სტი­ლი ექ­ნე­ბა.

- არ წყდე­ბა მსჯე­ლო­ბა იმა­ზე, თუ რამ­დე­ნად სწო­რად იმოქ­მე­და ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ რუ­სე­თის მიერ სო­ფელ ხურ­ვა­ლეთ­ში "სა­სა­ზღვრო ბა­ნე­რე­ბის" და­მომ­ტა­ჟე­ბი­სას. ოპო­ზი­ცია მი­იჩ­ნევს, რომ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა არა­საკ­მა­რი­სად იყე­ნებს კრემლთან ბრძო­ლა­ში სა­ე­რა­შო­რი­სო თა­ნა­მე­გობ­რო­ბას. მთავ­რო­ბა კი მი­იჩ­ნევს, რომ მოს­კოვ­თან მოქ­მე­დე­ბის ტაქ­ტი­კა აბ­სო­ლუ­ტუ­რად სწო­რია. ასეთ ფონ­ზე გა­აქ­ტი­ურ­და გან­ცხა­დე­ბე­ბი მოს­კოვ­სა და თბი­ლისს შო­რის დი­ა­ლო­გის ახალ ფორ­მატ­ში და­წყე­ბის შე­სა­ხებ. თქვენ რო­გორ შე­ა­ფა­სებ­დით შიდა ქარ­თლში რუ­სე­თის გა­აქ­ტი­უ­რე­ბა­ზე ოფი­ცი­ა­ლუ­რი თბი­ლი­სის რე­აქ­ცი­ას?

- სა­ერ­თა­შო­რი­სო თა­ნა­მე­გობ­რო­ბამ საკ­მა­ოდ მკა­ფიო რე­აქ­ცია მის­ცა ხურ­ვა­ლე­თის მოვ­ლე­ნებ­ზე (ტუს­კი ად­გილ­ზეც კი გა­ეც­ნო სი­ტუ­ა­ცი­ას). ამ ფონ­ზე ოპო­ზი­ცი­ის ბრალ­დე­ბა ტო­ვებს შთა­ბეჭდ­ლე­ბას, რომ ეს არის კრი­ტი­კა კრი­ტი­კის­თვის. ამ­ჟა­მად ამ ნა­ბი­ჯის გა­დაგ­მას რუ­სე­თის მხრი­დან ალ­ბათ უფრო სე­რი­ო­ზუ­ლი მი­ზე­ზე­ბი ჰქონ­და, ვიდ­რე ბა­ნე­რე­ბის და­მონ­ტა­ჟე­ბაა. მი­ზე­ზე­ბი, ჩემი აზ­რით, სა­ქარ­თვე­ლო­ში სა­ერ­თოდ არ უნდა ვე­ძე­ბოთ. დღეს რუ­სეთს სურს და­სავ­ლე­თის სან­ქცი­ე­ბის შერ­ბი­ლე­ბა და მი­ა­ნიშ­ნა, რომ შე­უძ­ლია ხელი აღ­მარ­თოს მილ­სა­დენ­ზე. ამ "დუ­ელ­ში" რუ­სეთ­სა და და­სავ­ლეთს შო­რის სა­ქარ­თვე­ლოს უფრო აქ­ტი­უ­რი ჩარ­თვა, ვიდ­რე ის ჩა­ერ­თო, გა­უ­გე­ბა­რი იქ­ნე­ბო­და.

- უკ­რა­ი­ნის გამო და­სავ­ლეთ­სა და რუ­სეთს შო­რის ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი კვლა­ვაც გა­ურ­კვე­ვე­ლია, ხოლო კრემ­ლი სა­ქარ­თვე­ლოს­გან სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კუ­რი კურ­სის შეც­ვლას სულ უფრო ღიად და და­ჟი­ნე­ბით ითხოვს. ასეთ ვი­თა­რე­ბა­ში რამ­დე­ნად დრო­უ­ლად მი­გაჩ­ნი­ათ მოს­კოვ­სა და თბი­ლისს შო­რის მო­ლა­პა­რა­კე­ბე­ბის ახალ ფორ­მატ­ში და­წყე­ბა? თქვე­ნი კო­ლე­გა სოსო ცინ­ცა­ძე მი­იჩ­ნევს, რომ არ­სე­ბულ გა­ურ­კვევ­ლო­ბა­ში ამ­გვა­რი დი­ა­ლო­გის "და­ხა­ნე­ბა სჯო­ბია". . .

- სოსო ბევ­რის მნახ­ვე­ლი კა­ცია და და­ე­ჯე­რე­ბა. მარ­თლაც, იმ გა­ურ­კვევ­ლო­ბა­ში, რაც შე­იქ­მნა და­სავ­ლეთს, რუ­სეთს და უკ­რა­ი­ნას შო­რის, სა­ქარ­თვე­ლომ რომ ზედ­მე­ტად იაქ­ტი­უ­როს, ფე­ხგა­მო­ყო­ფილ კუს და­ემ­სგავ­სე­ბა. მე ვერც იმას ვხე­დავ, რომ კრემ­ლი გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი და­ჟი­ნე­ბით ითხოვ­დეს ჩვენ­გან რა­ი­მეს, თუმ­ცა თუ ჩვენ თა­ვად წა­ვალთ დათ­მო­ბებ­ზე მას­თან, უარს არ იტყვის. სა­ქარ­თვე­ლოს შე­საძ­ლო მო­ლა­პა­რა­კე­ბებ­მა ან სხვა აქ­ტი­უ­რო­ბამ რა­ი­მე ად­გი­ლი უნდა და­ი­კა­ვოს რო­გორც პარტნი­ო­რე­ბის, ისე მტრე­ბის სტრა­ტე­გი­ა­ში, ისე არ აქვს აზრი აქ­ტი­უ­რო­ბას. ხოლო, შექ­მნილ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ში არც რუ­სეთს, არც უკ­რა­ი­ნას და არც და­სავ­ლეთს გრძელ­ვა­დი­ა­ნი და მათ­თვის შე­დე­გი­ა­ნი სტრა­ტე­გია, რო­გორც ჩანს, არ გა­აჩ­ნი­ათ. ამ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ში აქ­ტი­უ­რო­ბა პროგ­ნო­ზი­რე­ბად შე­დეგს ვერ მო­ი­ტანს. ეს ის შემ­თხვე­ვაა, როცა დრო­ულ პა­უ­ზას დიდი ფასი აქვს.

- მომ­დევ­ნო სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბამ­დე არც ისე ბევ­რი დრო დარ­ჩა. სექ­ტემ­ბრი­დან 2016 წლის სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის­თვის აქ­ტი­უ­რი მზა­დე­ბა და­ი­წყე­ბა. სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის­თვის მზა­დე­ბის თვალ­საზ­რი­სით თქვენ რას მი­იჩ­ნევ­დით სა­ში­ნაო პო­ლი­ტი­კა­ში ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის­თვის ყვე­ლა­ზე პრობ­ლე­მურ სა­კი­თხად?

- ჩვენ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის დე­ფი­ციტ­ზე ვი­სა­უბ­რეთ და წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნოდ ეს ყვე­ლა­ზე პრობ­ლე­მუ­რია. უდა­ვოდ პრობ­ლე­მუ­რია ენერ­გე­ტი­კის და ეკო­ნო­მი­კის თე­მე­ბი. სა­ხე­ლი­სუფ­ლო გუნდს თით­ქმის არ ეტყო­ბა, რომ მო­დის არ­ჩევ­ნე­ბი, მათ რი­ტო­რი­კა­ში არა­ფე­რი შეც­ვლი­ლა, ჯერ­ჯე­რო­ბით. არა­და, სა­არ­ჩევ­ნოდ მო­სახ­ლე­ო­ბას უნდა და­ა­ნა­ხო, რომ ცვლი­ლე­ბის უნა­რი გაქვს, მას არ უნდა მის­ცე სა­შუ­ა­ლე­ბა, შენს მი­მართ არ­ხელ­საყ­რე­ლი სტე­რე­ო­ტი­პი გა­მო­უ­მუ­შავ­დეს. დრო მარ­თლაც ცოტა დარ­ჩა ამ­გვა­რი სტე­რე­ო­ტი­პე­ბის შეც­ვლის­თვის.

- სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბი­სათ­ვის მზა­დე­ბის თვალ­საზ­რი­სით თქვენ რას მი­იჩ­ნევ­დით სა­პარ­ლა­მენ­ტო და არა მარ­ტო არა­სა­პარ­ლა­მენ­ტო ოპო­ზი­ცი­ის ყვე­ლა­ზე პრობ­ლე­მურ სა­კი­თხად?

- მე მგო­ნი, აქაც სტე­რე­ო­ტი­პუ­ლო­ბის პრობ­ლე­მაა. ოპო­ზი­ცი­უ­რი პარ­ტი­ე­ბი არა­ნა­ირ სი­ახ­ლეს არ სთა­ვა­ზო­ბენ ამომ­რჩე­ველს. მოქ­მე­დებს ძვე­ლი ფორ­მუ­ლა - "ამირ­ჩი­ეთ მე, რად­გან ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა არ ვარ­გა". ეს ფორ­მუ­ლა 25 წე­ლია, ეს­მის ამომ­რჩე­ველს, ახა­ლი დღე­საც არა­ფე­რია შე­თა­ვა­ზე­ბუ­ლი. სხვა­თა შო­რის, ასე­ვე ძვე­ლია ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო ფორ­მუ­ლაც - "ამირ­ჩი­ეთ ისევ მე, იმი­ტომ რომ ოპო­ზი­ცია არ ვარ­გა". ამ­დე­ნი ტრა­ფა­რე­ტე­ბის­გან დაღ­ლილ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას შე­იძ­ლე­ბა და­ე­ზა­როს არ­ჩევ­ნებ­ზე მის­ვლა. ამ ფონ­ზე მო­ი­გებს უფრო მო­ბი­ლი­ზე­ბუ­ლი მხარ­დამ­ჭე­რე­ბის მქო­ნე ჯგუ­ფი, მა­გა­ლი­თად, "ნაც­მოძ­რა­ო­ბა." ხოლო ეს პერ­სპექ­ტი­ვა თუ სრუ­ლად გაც­ნო­ბი­ერ­და მო­სახ­ლე­ო­ბის მიერ, ის შე­იძ­ლე­ბა ისე­თი­ვე აქ­ტი­უ­რი გახ­დეს, რო­გორც 2012-ში იყო. ოღონდ იმ არ­ჩევ­ნე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით, ხმე­ბი სხვა­დას­ხვა პარ­ტი­ებ­ში და­ნა­წილ­დე­ბა. ასე რომ, მო­მა­ვალ არ­ჩევ­ნებს გან­ვი­თა­რე­ბის რა­მო­დე­ნი­მე ვერ­სია აქვს, ნი­ჰი­ლიზ­მი­დან პლუ­რა­ლიზ­მამ­დე და ამა­შია მისი ინ­ტრი­გა.

კობა ბენ­დე­ლი­ა­ნი

"ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი"

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
უკონტროლო ვითარება ლოს-ანჯელესის ქუჩებში - პოლიციასა და მომიტინგეებს შორის შეტაკებები გრძელდება

რამაზ საყვარელიძე - "ოცნებამ" პრეზიდენტთან დაპირისპირებაში საზოგადოების აყოლიება ვერ მოახერხა, რაც მისსავე ავტორიტეტს ვნებს

რამაზ საყვარელიძე - "ოცნებამ" პრეზიდენტთან დაპირისპირებაში საზოგადოების აყოლიება ვერ მოახერხა, რაც მისსავე ავტორიტეტს ვნებს

საშინაო და საგარეო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე "ინტერპრესნიუსი" პოლიტოლოგსა და ფსიქოლოგს, რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.

- ბატონო რამაზ, ბოლო დღეებში მოვლენათა განვითარებამ კიდევ ერთხელ დაგვარწმუნა, რომ საშინაო პოლიტიკაში მიმდინარე პროცესების დინამიკა და პრობლემატიკა საკმაოდ მრავალფეროვანია. პრობლემების ისედაც მრავალფეროვან პალიტრას პრემიერ-მინისტრ ღარიბაშვილის მიერ პრეზიდენტ მარგველაშვილის "ნაციონალების" მხარდამჭერად გამოცხადება და ექსპრემიერ ივანიშვილის განცხადება - "მარგველაშვილთან საუბარს საჭიროების შემთხვევაში გავასაჯაროებ" დაემატა. პრემიერის განცხადებამ გადაფარა წუხილი დენის ტარიფის გაძვირებაზე და გამოხმაურება პარლამენტარ სოსო ჯაჭვლიანის სკანდალურ მსჯელობაზე. როგორც ჩანს, მმართველი გუნდის ლიდერი ივანიშვილი ვერანაირად ვერ პატიობს მარგველაშვილს პრეზიდენტის სასახლიდან გამოუსვლელობას, რაც შემდეგ მთლიანად გუნდზე აისახება. ექსპრემიერმა ივანიშვილმა მარგველაშვილს გუნდურობის პრინციპის დარღვევა უსაყვედურა. წინა ხელისუფლებას ბრალად სწორედ ერთმმართველობა და ერთპარტიულობა ედებოდა ბრალად. უცნაურია, რატომ ვერ აცნობიერებს მმართველი გუნდი, რომ პრეზიდენტ მარგველაშვილის მცდელობა - ყველა პოლიტიკური გუნდისგან დისტანცირება ინსტიტუტების ჩამოყალიბებისა და პოლიტიკური პროცესისათვის კარგია და მეტიც, პრეზიდენტთან საჯაროდ ძიძგილაობა, "ქართულ ოცნებას" არც არაფერს მატებს. . .

- გეთანხმებით, "ოცნებას" სურდა, მაგრამ ვერ მოახერხა პრეზიდენტთან დაპირისპირებაში საზოგადოების აყოლიება და დაპირისპირების გაგრძელება უკვე თავად მის ავტორიტეტს ვნებს. მით უფრო, რომ პრეზიდენტს დაპირისპირების სტილი არ აქვს და ეს კიდევ უფრო მომგებიან მდგომარეობას უქმნის მას. გასათვალისწინებელია, რომ პოზიციებს ინერცია სჩვევიათ და რადგან ბევრს შეუმუშავდა უარყოფითი პოზიცია ამ დაპირისპირების მიმართ, დაპირისპირების გამწვავება უარყოფით შეფასებას გაზრდის. უკეთესი იქნებოდა, პრეზიდენტთან დაპირისპირებულებს გადაეღოთ მისი მომგებიანი სტილი და ეცადათ განსხვავებულად მოქმედება. რაც შეეხება კონკრეტულ შემთხვევას, კერძოდ, აკაკი ბობოხიძის ძმის შეწყალებას, არ მივიჩნევ, რომ პრეზიდენტს, ვინც არ უნდა ყოფილიყო იგი, ჰქონდა სხვაგვარი გადაწყვეტილების შესაძლებლობა. პრეზიდენტს რომ მიეღო განსხვავებული გადაწყვეტილება მას შემდეგ, რაც კომისიამ თავისი რეკომენდაცია წარუდგინა, ამას პოლიტიზებული მართლმსაჯულების სამართლიანი ბრალდება მოჰყვებოდა დასავლეთიდან. ღირდა კი ამად ეს ინციდენტი? მე მგონი - არა. გასაგებია პრეზიდენტის მცდელობა, ჰქონდეს ერთნაირი დისტანცია ყველასგან. გინდ მოსწონდეთ ეს, გინდ არა, მიიღონ მისი ეს განზრახვა ფაქტად და აქედან გამომდინარე იმოქმედონ კინკლაობის გარეშე. მე მგონი, ეს ძნელი არ უნდა იყოს.

- საზოგადოებაში უკმაყოფილება მოჰყვა სემეკ-ის გადაწყვეტილებას, რომლითაც რეგიონებში ელექტროენერგიაზე საფასური 3, 95 თეთრით გაძვირდება. როგორც ამბობენ, მალე დენის ტარიფი დედაქალაქშიც გაიზრდება. დღეს ყველა იმაზე საუბრობს, რომ ხელისუფლებაში მოსვლამდე "ქართული ოცნება" ამომრჩეველს ელექტროენერგიაზე, გაზსა და ნავთობპროდუქტებზე საფასურის დაკლებას ჰპირდებოდა. ხელისუფლების წარმომადგენლებმა ამ თემაზე საკმაოდ ბევრი განმარტებები კი გააკეთეს, მაგრამ რჩება შთაბეჭდილება, რომ ხალხი ამ განმარტებებს არ იღებს და უფრო მეტად ღიზიანდება. არადა, როგორც განმარტებებიდან ჩანს, ტარიფის გაზრდა გარდაუვალია. ყოველ შემთხვევაში, ასეთი პირი უჩანს. ახლა თითქოს ყველა აცნობიერებს, რომ ტარიფების კლებაზე დაპირებები აშკარად გაუთვლელი იყო, მაგრამ ამის აღიარება მთავრობას უჭირს. თქვენი აზრით, რატომ? თქვენი კოლეგა დემურ გიორხელიძე მიიჩნევს, რომ ხელისუფლებას ე.წ. "ენერგო მამებისთვის" ბრძოლა ჯერ არ მოუგია, ენერგომაფიას მთავრობაში სერიოზული ლობი ჰყავს და ტარიფების ზრდაც მათი ინტერესების შესაბამისად ხდება. თქვენი დაკვირვებითაც ასეა?

- ბატონი დემური, ბუნებრივია უფრო ღრმად იცნობს ამ სფეროს და მის პრობლემებს. სამწუხაროდ, გარედან გაკეთებული კომპეტენტური შეფასებები დღეს (ისევე, როგორც ყოველთვის) უყურადღებოდ რჩება მათგან, ვინც იღებს გადაწყვეტილებას. არადა, გადაწყვეტილების მიღებისას ყველა შეფასება უნდა გაითვალისწინო, თუ გინდა საქმის კარგად გაკეთება. როგორც ჩანს, საქმის კარგად კეთების სურვილი ამ სექტორში, მართლაც, ჯერ არ მომწიფებულა, თორემ უკვე დიდი ხნით ადრე ექნებოდათ გათვალისწინებული პროფესიული საზოგადოების აზრი და შეიძლება, ბევრ პრობლემას ისეთი მწვავე სახე აღარ ჰქონოდა, როგორც დღეს აქვს. რაც შეეხება ტარიფების კლების დაპირებას, იგი ამომრჩევლის სოციალისტურმა მენტალიტეტმა "ათქმევინა" პოლიტიკოსებს. ამომრჩეველი ითხოვდა, ტარიფებს დაუწიეთო, იმის მაგივრად, რომ სამუშაო ადგილების შექმნაზე მოეხდინათ კონცენტრაცია - ნორმალური შემოსავლის მქონეს არ აშინებს ტარიფები. არასწორმა მოთხოვნამ არასწორი შედეგი მოიტანა, რის საფასურსაც მთხოვნელიც და დამპირებელიც თავისებურად გადაიხდის.

- კარგად გვესმის, რომ ყველა სფეროში უამრავი პრობლემაა და საქმეა გასაკეთებელი, მაგრამ გაუგებარია, თავად მთავრობის წევრები რატომ არ ხდებიან ინიციატორები იმისა, რომ საჯაროდ ისაუბრონ მათ სფეროებში არსებულ რეალურ პრობლემებზე? საზოგადოება მეტად იქნებოდა ინფორმირებული ამა თუ იმ სფეროში არსებულ ვითარებაზე. თუმცა, პრობლემებზე საუბარი კი არა, ხშირ შემთხვევაში მთავრობა იმასაც ვერ ახერხებს, საზოგადოებას ამომწურავი ინფორმაცია მიაწოდოს მათ მიერ გაკეთებულ კარგ საქმეებზე. . .

- ბოლოდან დავიწყებ - საზოგადოების ინფორმირება რომ არ გამოუდის ამ ხელისუფლებას, ეს ძველი ამბავია. მე ამას ვხსნი იმით, რომ ბევრი მათგანი საჯარო პოლიტკაში გამოუცდელია და არ იცის, რისი თქმა შეიძლება, და რისი არ შეიძლება. ამ ფონზე გასაკვირი არ არის, რომ პრობლემების საჯარო განხილვას აარიდონ თავი. ამგვარი განხილვის მოწყობა ისე, რომ თანაც ეს პოზიტივში ჩაგეთვალოს და არა უცოდინრობაში, ხომ უფრო დახვეწილ პოლიტექნოლოგიას ითხოვს, ვიდრე საზოგადოების უბრალო ინფორმირება კარგად გაკეთებულ საქმეებზე. თუ ამჟამად ინფორმირებას ვერ ახერხებენ, დისკუსიები უფრო გაუჭირდებათ. იმედი ვიქონიოთ, რომ მომავალში დღევანდელ მმართველ გუნდს უფრო ელასტიური პოლიტიკური სტილი ექნება.

- არ წყდება მსჯელობა იმაზე, თუ რამდენად სწორად იმოქმედა ხელისუფლებამ რუსეთის მიერ სოფელ ხურვალეთში "სასაზღვრო ბანერების" დამომტაჟებისას. ოპოზიცია მიიჩნევს, რომ ხელისუფლება არასაკმარისად იყენებს კრემლთან ბრძოლაში საერაშორისო თანამეგობრობას. მთავრობა კი მიიჩნევს, რომ მოსკოვთან მოქმედების ტაქტიკა აბსოლუტურად სწორია. ასეთ ფონზე გააქტიურდა განცხადებები მოსკოვსა და თბილისს შორის დიალოგის ახალ ფორმატში დაწყების შესახებ. თქვენ როგორ შეაფასებდით შიდა ქართლში რუსეთის გააქტიურებაზე ოფიციალური თბილისის რეაქციას?

- საერთაშორისო თანამეგობრობამ საკმაოდ მკაფიო რეაქცია მისცა ხურვალეთის მოვლენებზე (ტუსკი ადგილზეც კი გაეცნო სიტუაციას). ამ ფონზე ოპოზიციის ბრალდება ტოვებს შთაბეჭდლებას, რომ ეს არის კრიტიკა კრიტიკისთვის. ამჟამად ამ ნაბიჯის გადაგმას რუსეთის მხრიდან ალბათ უფრო სერიოზული მიზეზები ჰქონდა, ვიდრე ბანერების დამონტაჟებაა. მიზეზები, ჩემი აზრით, საქართველოში საერთოდ არ უნდა ვეძებოთ. დღეს რუსეთს სურს დასავლეთის სანქციების შერბილება და მიანიშნა, რომ შეუძლია ხელი აღმართოს მილსადენზე. ამ "დუელში" რუსეთსა და დასავლეთს შორის საქართველოს უფრო აქტიური ჩართვა, ვიდრე ის ჩაერთო, გაუგებარი იქნებოდა.

- უკრაინის გამო დასავლეთსა და რუსეთს შორის ურთიერთობები კვლავაც გაურკვეველია, ხოლო კრემლი საქართველოსგან საგარეო პოლიტიკური კურსის შეცვლას სულ უფრო ღიად და დაჟინებით ითხოვს. ასეთ ვითარებაში რამდენად დროულად მიგაჩნიათ მოსკოვსა და თბილისს შორის მოლაპარაკებების ახალ ფორმატში დაწყება? თქვენი კოლეგა სოსო ცინცაძე მიიჩნევს, რომ არსებულ გაურკვევლობაში ამგვარი დიალოგის "დახანება სჯობია". . .

- სოსო ბევრის მნახველი კაცია და დაეჯერება. მართლაც, იმ გაურკვევლობაში, რაც შეიქმნა დასავლეთს, რუსეთს და უკრაინას შორის, საქართველომ რომ ზედმეტად იაქტიუროს, ფეხგამოყოფილ კუს დაემსგავსება. მე ვერც იმას ვხედავ, რომ კრემლი განსაკუთრებული დაჟინებით ითხოვდეს ჩვენგან რაიმეს, თუმცა თუ ჩვენ თავად წავალთ დათმობებზე მასთან, უარს არ იტყვის. საქართველოს შესაძლო მოლაპარაკებებმა ან სხვა აქტიურობამ რაიმე ადგილი უნდა დაიკავოს როგორც პარტნიორების, ისე მტრების სტრატეგიაში, ისე არ აქვს აზრი აქტიურობას. ხოლო, შექმნილ სიტუაციაში არც რუსეთს, არც უკრაინას და არც დასავლეთს გრძელვადიანი და მათთვის შედეგიანი სტრატეგია, როგორც ჩანს, არ გააჩნიათ. ამ სიტუაციაში აქტიურობა პროგნოზირებად შედეგს ვერ მოიტანს. ეს ის შემთხვევაა, როცა დროულ პაუზას დიდი ფასი აქვს.

- მომდევნო საპარლამენტო არჩევნებამდე არც ისე ბევრი დრო დარჩა. სექტემბრიდან 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებისთვის აქტიური მზადება დაიწყება. საპარლამენტო არჩევნებისთვის მზადების თვალსაზრისით თქვენ რას მიიჩნევდით საშინაო პოლიტიკაში ხელისუფლებისთვის ყველაზე პრობლემურ საკითხად?

- ჩვენ საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეფიციტზე ვისაუბრეთ და წინასაარჩევნოდ ეს ყველაზე პრობლემურია. უდავოდ პრობლემურია ენერგეტიკის და ეკონომიკის თემები. სახელისუფლო გუნდს თითქმის არ ეტყობა, რომ მოდის არჩევნები, მათ რიტორიკაში არაფერი შეცვლილა, ჯერჯერობით. არადა, საარჩევნოდ მოსახლეობას უნდა დაანახო, რომ ცვლილების უნარი გაქვს, მას არ უნდა მისცე საშუალება, შენს მიმართ არხელსაყრელი სტერეოტიპი გამოუმუშავდეს. დრო მართლაც ცოტა დარჩა ამგვარი სტერეოტიპების შეცვლისთვის.

- საპარლამენტო არჩევნებისათვის მზადების თვალსაზრისით თქვენ რას მიიჩნევდით საპარლამენტო და არა მარტო არასაპარლამენტო ოპოზიციის ყველაზე პრობლემურ საკითხად?

- მე მგონი, აქაც სტერეოტიპულობის პრობლემაა. ოპოზიციური პარტიები არანაირ სიახლეს არ სთავაზობენ ამომრჩეველს. მოქმედებს ძველი ფორმულა - "ამირჩიეთ მე, რადგან ხელისუფლება არ ვარგა". ეს ფორმულა 25 წელია, ესმის ამომრჩეველს, ახალი დღესაც არაფერია შეთავაზებული. სხვათა შორის, ასევე ძველია ხელისუფლების წინასაარჩევნო ფორმულაც - "ამირჩიეთ ისევ მე, იმიტომ რომ ოპოზიცია არ ვარგა". ამდენი ტრაფარეტებისგან დაღლილ საზოგადოებას შეიძლება დაეზაროს არჩევნებზე მისვლა. ამ ფონზე მოიგებს უფრო მობილიზებული მხარდამჭერების მქონე ჯგუფი, მაგალითად, "ნაცმოძრაობა." ხოლო ეს პერსპექტივა თუ სრულად გაცნობიერდა მოსახლეობის მიერ, ის შეიძლება ისეთივე აქტიური გახდეს, როგორც 2012-ში იყო. ოღონდ იმ არჩევნებისგან განსხვავებით, ხმები სხვადასხვა პარტიებში დანაწილდება. ასე რომ, მომავალ არჩევნებს განვითარების რამოდენიმე ვერსია აქვს, ნიჰილიზმიდან პლურალიზმამდე და ამაშია მისი ინტრიგა.

კობა ბენდელიანი

"ინტერპრესნიუსი"

"ანტიგმირი უნდა დამალო" -  გია ხუხაშვილი  პარლამენტიდან ვანო ზარდიაშვილის წასვლაზე

უკრაინის პროკურატურამ მიხეილ სააკაშვილის მიმართვაზე საქმე აღძრა

ვანო ზარდიაშვილი პარლამენტს ტოვებს - "ჩემ უკან დგას ჩემი ოჯახი და მცირეწლოვანი შვილები..."