სიყვარულზე დარდით დალეული გოგონა და აჩრდილი, რომელმაც მგზავრები იხსნა
"ვინ დამწყევლა, ვისი წყევლა ამიხდა? ეს სიცოცხლე ჯოჯოხეთად გამიხდა", - ეს სიტყვები სხვას რომ არ დაეწერა, მე დავწერდი, რადგან ზედგამოჭრილია ჩემზე.
ღმერთმა მე რომ მომავლინა ამ ქვეყანაზე, სიკვდილიც თან მომადევნა. ვცდილობ, არაფერი ვაწყენინო, თორემ ისეთი უგულოა, შეიძლება, არ დამინდოს... ჰოდა, ძალიან ვფრთხილობ, მაგრამ როდემდე გაგრძელდება ასე? ერთხელაც, მოსწყინდება ჩემი ყურება და გამიყენებს გზას. ანდა, მე სიცოცხლის რა ღირსი ვარ? ტირიფივით სულ მეტირება. ქმარი მე არ მივარგოდა და გარშემო მყოფებიც დიდად არ გიჟდებოდნენ ჩემზე. ვიყავი ტრიალ მინდორში მდგარი ხესავით, ვწყევლიდი ჩემს ბედსა და გაჩენას..." - ეს იმ წერილის დასაწყისია, რომელიც 77 წლის, შვილმკვდარმა ქალბატონმა რიმამ მომწერა და მთხოვა, მისი დღიურის ის ნაწილი მაინც წამეკითხა, სადაც სიკვდილსა და მის ულმობლობაზე წერს. მის დღიურში ბევრი საინტერესო ამბავი ამოვიკითხე და ამ ქალბატონის თითქმის დაუჯერებელ ცხოვრებისეულ ამბებზე "გზის" მომდევნო ნომრებში გიამბობთ, ახლა კი ქალბატონი რიმას დღიურიდან ამონარიდს გთავაზობთ, სადაც ავტორი თითქოს, სიკვდილთან გაჯიბრებას ცდილობს (სტილი დაცულია)...
***
"არაფერი ყოფილა იმაზე მძიმე, რაც მოაქვს სულის მარტოობას და საითაც ქარი დაგიბერავს, იქით გადაიხრები. ეძებ მყუდრო ადგილს, რომ თავი შეაფარო, მაგრამ ასეთი ადგილი არა და არ გამოჩნდა ჩემთვის. მეც, ვეხეთქებოდი აქეთ-იქით და ასე განვლე ჩემი გზის 77 წელი. როცა დაღამდება, სულ მარტო ვრჩები ჩემს ნესტან, დანგრეულ ოთახში. არა, ჩემთან ერთად პატარა თაგუნებიც არიან და ისინი მართობენ. რომ არა ეს არსებები, მომკლავდა დარდი მარტოობისა.
GზაPრესსჩემთან ერთად კიდევ, პატარა ძაღლი ბიბია. ძალიან ვუყვარვარ, სულ თვალებში შემომცქერის და მანიშნებს, - ნუ გეშინია, მე ფხიზლად ვარო. ჩემთან ერთად იძინებს და იღვიძებს. რა თქმა უნდა, მას თავისი პატარა საწოლი აქვს და სწორედ იქიდან მყარაულობს... ზოგჯერ ისე ამტკივდება გული, სიკვდილს ვნატრობ (აი, ხომ ხედავთ, ესეც კი სანატრებელი ყოფილა)... თავის დროზე სიკვდილიც კარგია, მაგრამ მაინც, ჩვენგან შორს იყოს... რა უსამართლო ყოფილა ეს ცხოვრება. ვინ არის ისეთი, ვისაც კაცის ხორცი არ უჭამია და მისი სისხლი არ დაულევია? ცხვარი რომ ცხვარია და უწყინარი, თუ გაცხარდა, ნუ შეეცდებით მის შეჩერებას. სჯობს, საკუთარ თავს გამოუტანოს განაჩენი და უფსკრულში გადაიჩეხოს. ჩვენ რანი ვართ, ადამიანები, მოუთოკავი სიძულვილი გვაშორებს ერთმანეთს და ამიტომაც, ღმერთმა ყველას სათითაოდ აგვადევნა სიკვდილი. აბა, დააკვირდით, როგორ კვდება ადამიანი ქუჩაში, ხან მხეცივით - ტყეში, ხანაც - სახლში, მდინარეში, ქორწილში... ალბათ, ღმერთს სურს გაანადგუროს ბოროტება. ის სამართლიანია, მაგრამ ბოროტება ბოლომდე ვერ განადგურდება. რამდენი გლოვა და ტირილია ამქვეყნად, მაგრამ სიხარულიც ბევრია. რამდენი ადამიანი დაეხეტება ამ ქვეყანაზე უბედობით დაჩაგრული, გულზე ხელებდაკრებილი ელოდება უფლის განაჩენს, მაგრამ ღმერთი სამართლიანია და ყველას როდი ალოდინებს: ზოგს ჩიტივით გააფრენს ფანჯრიდან, ზოგს ახალგაზრდა ასაკში წაიყვანს; არ გვაძლევს უფლებას, უკვდავები ვიყოთ და ალბათ, ასეა საჭირო, მაგრამ მაინც, სიკვდილი ჩვენგან შორს იყოს..."
***
ასე იტყვიან ხოლმე: ვისაც შვილი არ მოჰკვდომია, მას სამძიმარი არ უთხრა, ის მაინც ვერ გაიგებს სიკვდილის სიმწარესო (ღმერთმა არც არავინ მოასწროს ამას). სწორედ ამ სამძიმარს მინდა შევეხო და ჩემი სადარდებელი გაგიზიაროთ. დრო მიდის და გიშუშდება იარები, მაგრამ სიკვდილი ყოველ ნაბიჯზე გახსენებს თავს და ბოლოს მაინც მწარედ აგატირებს. მინდა, შევეხო იმ მოუნელებელ ტკივილს, რასაც შვილის სარეცელზე წოლა იწვევს, როცა ხელები გულზე აქვს დაკრეფილი, პირზე ღიმილი შერჩენია, მშვიდი სახით წევს და ყველა მომსვლელს ემშვიდობება. ვფიქრობ და დღემდე ვერ ამომიხსნია, რა უნდოდა ამ სიმშვიდით ეთქვა ჩემს გოგონას? სიკვდილმა უმწიკვლო ანგელოზს მოუსწრაფა სიცოცხლე, მას კი ალბათ, ის უხაროდა, რომ ტოვებდა ბინძურ და გაუტანელ სამყაროს.
არ მესმის, რატომ აირჩია მაინცდამაინც ჩემი შვილი, როცა იმ ქვეყნად წასაყვანი მე უფრო ვიყავი. სიკვდილო, ადამიანების კოლექციას ხომ არ აგროვებ, დაუნდობლად და განურჩევლად რომ მიგყავს დიდიც და პატარაც? შენ მართლა გულცივო, დაუნდობელო, შემზარავო, შავო, ბოროტო, გულქვა სიკვდილო, შორს იყავ ჩვენგან...
დავბერდი, დავჩაჩანაკდი და სულაც არ ველი, რომ ცრემლებით გამაცილებენ იმ ქვეყნად. ოჰ, დავბერდი-მეთქი, წამომცდა. რა დრო გასულა, თმაში ჭაღარა შემომპარვია და ვერც კი შევნიშნე. თვალი ხარბია, სიცოცხლით ვერ ძღები, ეს ოხერი გულიც არასდროს ბერდება. მოთმინების დიდი უნარი გაქვს სიკვდილო და ვიცი, დამელოდები. ახლაც შორიახლოდან მადევნებ თვალს და ელოდები იმ წამს, როცა დამაჩოქებ, მაგრამ ეგ არაფერი, მთავარი ის არის, რომ სიცოცხლე მარადიულია და ის გრძელდება უსასრულოდ.
ერთი ამბავი გამახსენდა: კახეთიდან ავტობუსით მოდიოდა ხალხი. თავსხმა წვიმა და ბნელი ღამე იყო. მოულოდნელად, მძღოლმა მანქანა გააჩერა, გადავიდა და ხიდისკენ გაეშურა, ვიღაცას თუ რაღაცას ეძებდა, მაგრამ ვერავინ და ვერაფერი განსაკუთრებული ვერ დაინახა. მერე მობრუნდა, მანქანის დაქოქვა სცადა, მაგრამ ვერ შეძლო; ეტყობა, გულმა არ მოუთმინა და ისევ ჩავიდა ავტობუსიდან, კოკისპირულ წვიმში კიდევ ეძება ის ვიღაც თუ რაღაც. მგზავრებმა ჰკითხეს: კი მაგრამ, აქ ვის ეძებო? მძღოლმა გაიღიმა, უხერხულად შეიშმუშნა: არაფერია, ბავშვი მომელანდა, თითქოს ხელს მიქნევდაო. ამასობაში, ერთმა მანქანამ ჩაიარა და ამ ავტობუსის მგზავრებმა გაიგეს, რომ ის ხიდი ჩატყდა, რომელზეც უნდა გაევლოთ, ხოლო ის ავტომობილი, რომელმაც ცოტა ხნის წინ მათ ტრანსპორტს აუარა გვერდი, მგზავრებიანად წყალში ჩავარდა. მძღოლმა პირჯვარი გადაისახა. ასე გადაარჩინა იმ ბავშვის აჩრდილმა (თუ არ ვიცი, რა დავარქვა) ავტობუსში მსხდომები. მას მერე, თურმე, მძღოლი იმ ადგილას რომ გაივლიდა, ყოველთვის პირჯვარს იწერდა, სხვებმა კი ამ ხიდს "მოჩვენების ხიდი" დაარქვეს და იქვე ჯვარიც აღმართეს; იმ ადგილას გავლისას ქუდსაც იხდიდნენ ხოლმე.
ქართველი ჟურნალისტის და ამერიკელი დიპლომატის ქორწილი ვაშინგტონში - "ძალიან ბედნიერები ვართ, რომ ვიპოვეთ ერთმანეთი"
უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"
