არცთუ ისე ვრცელია ჩამონათვალი ქართული ფილმი-ზღაპრებისა, რომლებზეც რამდენიმე თაობა აღიზარდა. მათ შორის ერთ-ერთი პირველი შავ-თეთრი ზღაპარი "ცისკარაა", მას მოსდევს ფილმები: "ჩიტის რძე", "სამი ალიყური", "ჯადოსნური ღამე" და "უკვდავების თეთრი ვარდი". ამ ფილმებში მონაწილე მსახიობების დიდი ნაწილი შემდგომ წლებში სხვადასხვა მიზეზით არც ეკრანზე გამოჩენილა, არც პრესითა თუ ტელევიზიით. ზოგიერთი დღემდე აგრძელებს სამსახიობო კარიერას, ბევრმა საქმიანობა შეიცვალა, სამწუხაროდ, მათ შორის არიან ადრეულ ასაკში გარდაცვლილებიც. გადავავლოთ თვალი ამ ფილმებს...
"ცისკარა" ქართული ზღაპრების მოტივებზე რეჟისორ სერგო ჭელიძის ნამუშევარია, ხოლო სცენარი კოტე მიქაბერიძეს ეკუთვნის. სხვადასხვა წელს ჭელიძე მუშაობდა: რუსთაველისა და მარჯანიშვილის თეატრების მსახიობად. ასევე ამავე და მოზარდ მაყურებელთა თეატრების რეჟისორად. იყო სოხუმის დრამატული თეატრის დირექტორი და ხელმძღვანელი. "ცისკარაზე" მუშაობდნენ იმ პერიოდის ცნობილი მხატვრები: ფარნაოზ ლაპიაშვილი და იოსებ სუმბათაშვილი, ხოლო ზღაპრისთვის მუსიკა რევაზ ლაღიძემ შექმნა.
"ცისკარას" გადაღებებზე დოდო ჭიჭინაძე 30 წლის ლამაზი ქალი იყო. მას უკვე ნათამაშები ჰქონდა ფილმებში: "დავით გურამიშვილი", "ბედნიერი შეხვედრა", "ჭრიჭინა", ხოლო "ბაში-აჩუკში" ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი - ნინოს როლი, "ცისკარას" შემდეგ შექმნა. "ცისკარაში" გიორგი შავგულიძემ გრძნეული განასახიერა, კოტე დაუშვილმა დევის როლი მოირგო. სიუჟეტის მიხედვით, ბოროტი დევი სოფელს უწყლობით ტანჯავს და სწორედ მასთან მებრძოლად გვევლინება ცისკარა - თამაზ ტოგონიძე. ის მიწისქვეშა სამფლობელოში ჩააღწევს, ყველა ბოროტ ძალას დაამარცხებს და სოფელს ძველებურ მშვიდ ცხოვრებას დაუბრუნებს.
1955 წელს ფილმის ეკრანებზე გამოსვლის შემდეგ ამ შესანიშნავი გარეგნობის მამაკაცზე ნახევარი თბილისი იყო შეყვარებული. სამწუხაროდ, თამაზ ტოგონიძის პიროვნების გარშემო ვრცელი ინფორმაცია არ მოიპოვება. "ცისკარას" გარდა, ის არც სხვა რომელიმე ფილმის ტიტრებშია მოხსენიებული. ერთადერთი ცნობის მიხედვით ვიგებთ, რომ თამაზ ტოგონიძე გასული საუკუნის 70-იან წლებში, მოულოდნელად, საკუთარ სახლში გარდაიცვალა.
გაგრძელება