რატომ წამოვიდა სასჯელაღსრულების სამინისტროდან, ვისი კადრი იყო დიმიტრი დარბაისელი, რას სწავლობს ბიძინა ივანიშვილისგან, საჭიროა თუ არა ყოფილი პრემიერის დაბრუნება და რა ხდება ციხეებში - ამ და სხვა თემებზე ლტოლვილთა და განსახლების მინისტრი სოზარ სუბარი "გურია ნიუსისთვის" მიცემულ ინტერვიუში საუბრობს.
-ბატონო სოზარ, რატომ წამოხვედით სასჯელაღსრულების სამინისტროდან?
- ამოვწურე ჩემი მისია და აღარ მინდოდა იქ დარჩენა.
-რას ნიშნავს მისიის ამოწურვა?
- როდესაც იქ მივედი, როგორც უფლებადამცველი, ეს იყო ორმხირივი თანხვედრა. ბიძინა ივანიშვილმა პირდაპირ მითხრა - სად ხედავ შენს თავს, სად გირჩევნია - აღმასრულებელ ხელისუფლებაში თუ საკანონმდებლოში. დიდი ფიქრი არ დამჭირვებია, ვუთხარი, რომ როგორც სახალხო დამცველმა კარგად ვიცი რა ხდება ამ სფეროში. ეს იყო ყველაზე რთული და ყველაზე დაზიანებული სფერო. შეიძლება ითქვას, აქილევსის ქუსლი სააკაშვილის ხელისუფლების დროს ადამიანის უფლებების დარღვევის თვალსაზრისით და მე მზად ვიყავი გამომესწორებინა, რაც ბატონ ბიძინას ვუთხარი. მისი პასუხი იყო, რომ ამაზე ნაფიქრი ჰქონდა - ვფიქრობდი, მაგრამ შენ რომ არ გეთქვა, ვერ გავბედავდი შემოთავაზებას, იმიტომ რომ რთული სფეროაო.
წავედი და გავატარეთ რეფორმები და ამით შემიძლია ვთქვა, რომ ამაყი ვარ. იყო წამება და აღარ არის, თუ წელიწადში 140-145 ადამიანი კვდებოდა, ჩემი მინისტრობის დროს, 2013 წელს, იყო ისტორიულად ყველაზე ნაკლები - 25 ადამიანი გარდაიცვალა.
-როცა ციხეებს მართავდით, იყავით თუ არა დამოუკიდებელი ყველა გადაწყვეტილებაში?
- ყველა გადაწყვეტილებაში დამოუკიდებელი ამ ქვეყნად არცერთი ადამიანი არ არის. რომ ვამბობთ, რომ გიჟი თავისუფალია, ისიც კი ვერ იქნება დამოუკიდებელი. ბუნებრივია, ბევრი რამის შეთანხმება გიხდება. მით უმეტეს, ისეთ რთულ სფეროში, როგორიც არის სასჯელაღსრულება. შეუძლებელია სამინისტრომ მართოს, თუ არ იქნება ძალიან მჭიდრო და კოორდინირებული ურთიერთობა ძალიან ბევრ სხვადასხვა უწყებასთან, რომელთა თანადგომის და ურთიერთობის გარეშე შეუძლებელია იმ სისტემის არსებობა, რომლის ფუნქცია კრიმინალებთან ბრძოლაა.
-ბიძინა ივანიშვილს უთანხმებდით გადაწყვეტილებებს, როდესაც ის პრემიერი არ იყო?
- რომ დავარღვიოთ კიდევ ერთხელ ის არსებული "კლიშე", რომ დღეს მართავს ქვეყანას, ერთ რამეს გეტყვით. ბიძინა ივანიშვილთან რომ მქონდა მცდელობა ხოლმე, როცა ის პრემიერი იყო, უფრო მეტად ჩამეყენებინა საქმის კურსში, ყოველთვის მეუბნებოდა - მე ვიცი შენთან რაც ხდება და აღარ გვინდა უკვე ზედმეტი დეტალები. ყველაზე მეტად ის იყო ორიენტირებული ეკონიმიკურ და ჯანდაცვის საკითხებზე.
-რას ნიშნავს დეტალები არ აინტერესებდა. ქვეყნის პრემიერს რომ მინისტრი ეუბნება, პრობლემაა და დეტალები უნდა გითხრათო, პრემიერი არ უნდა დაინტერესდეს?
- მისი მართვის სტილი სწორედ ეს არის - თუ განდობს სფეროს, იქ გეუბნება, რომ მართე, პოლიტიკა განვსაზღვროთ ერთად, მაგრამ შედეგზე ხარ პასუხისმგებელი. ცუდად მართავ, წახვალ. არცერთი მინისტრის არცერთი მოადგილე ბიძინა ივანიშვილის რჩევით და მისი ჩარევით არ დანიშნულა. ბუნებრივია, იყო შეთანხმებებიც. მაგალითად როცა მე მივიტანე ცე ჰეპატიტის პროგრამა მთავრობის სხდომაზე დასამტკიცებლად, ბიძინა ივანიშვილმა ისმინა ათი წუთი, მერე დასვა რამდენიმე კითხვა, კონკრეტული ექსპერტების გვარები იკითხა - ეს ადამიანები თუ იყო ჩართული - მაგალითად ბატონი ცერცვაძე და როცა ვუთხარით, რომ ეს პროგრამა მათი გაკეთებული იყო, გვიპასუხა რომ მაშინ მოსწონდა. ოღონდ ეს პროგრამა დღეს არ დამტკიცდება, გაძლევთ ერთ კვირას, ჯანდაცვის მინისტრთან ერთად დაჯექით და ერთ კვირაში წარმოადგინეთ პროგრამა, რომ ეს იყოს არა მხოლოდ ციხეებისთვის, არამედ მთელი ქვეყნისთვისო. ერთი კვირა ვიმუშავეთ პროგრამისთვის და ერთი წელი იმისთვის, რომ მიგვეღწია იმ ფასისთვის, რომელიც ასე მნიშვნელოვანი იყო. წინა ხელისუფლებას რომ ემუშავა, მათაც შეეძლოთ ამ ფასისთვის მიეღწიათ. თუმცა, ეს არავის არ ადარდებდა.
-პრემიერის პოსტიდან წასვლამდე, ბიძინა ივანიშვილმა "გურია ნიუსთან" ინტერვიუში არ გამორიცხა, რომ ისევ დაბრუნდებოდა. თქვენს რას გვეტყვით, საჭიროა მისი დაბრუნდება?
- როცა მიდიოდა, მე ვიყავი კატეგორიული წინააღმდეგი. არაერთხელ მითქვამს მისთვის. თუმცა, დღევანდელი გადასახედიდან რომ ვუყურებ, ალბათ სწორი გადაწყვეტილება იყო, ალბათ მასაც სჭირდებოდა გარედან დაკვირვება. ის პროგრამა, რაზეც მუშაობს, თუ როგორი უნდა იყოს საქართველო ათწლეულის შემდეგ, არის ძალიან მნიშვნელოვანი. დღეს მთავრობა მუშაობს ავტონომიურ რეჟიმში და ძალიან ეფექტურად.
-კითხვაზე მაინც არ გვპასუხობთ. საჭიროა თუ არა ივანიშვილს დაბრუნება?
- მე ისეთი დამოკიდებულება მაქვს ამ ადამიანის მიმართ, რომ ყოველთვის მივესალმები, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ამ წუთში ამის აუცილებლობა დგას. ბიძინა ივანიშვილი არის კაცი, რომელთან ურთიერთობა მე ყოველ წუთს მავსებს დიდი ენერგიით, დიდი სიხარულით და დიდი ემოციით. ტელევიზორში რომ ვუსმენ, მაშინაც კი და თუ პირადად ურთიერთობა მაქვს, ხომ საერთოდ. მეორე ეგეთ ადამიანს არ ვიცნობ, ვისგანაც ამდენ დადებით ენერგიას, ემოციას და ცოდნას ვიღებ.
-რას გასწავლით?
-ბევრ რამეს. ადამიანებთან ურთიერთობას, მუშაობას.
-სოზარ სუბარი, რომელიც სახალხო დამცველი იყო ადამიანებთან ურთიერთობას ბიძინა ივანიშვილიდან სწავლობს?
- ყოველთვის ყველაფერი უნდა ვისწავლოთ არა მარტო ბიძინასგან, არამედ ნებისმიერი ადამიანისგან.