24
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
საქართველოში რუსეთში მოღვაწე სკულპტორის, ზურაბ წერეთლის შესახებ აზრი ორად იყოფა - ის ან ძალიან არ მოსწონთ და რუსული იმპერიალისტური კულტურის სიმბოლოდ მიიჩნევენ, ან თავგამოდებით უჭერენ მხარს მისი მონუმენტების ქალაქის სხვადასხვა უბნებში აღმართვას. აზრთა სხვადასხვაობის მიუხედავად, ერთი რამ ფაქტია - ზურაბ წერეთლის შემოქმედების გავლენა აჩრდილივით დასდევს ქართულ ხელოვნებას და არ შორდება.
კრიტიკოსები მის ნამუშევრებს ერთფეროვნად, მოსაწყენად, უგემოვნოდ მიიჩნევენ. წლების განმავლობაში მისი თითქმის ყველა ცნობილი სკულპტურა მწვავე კრიტიკის საგანი ხდებოდა, იქნებოდა ეს თბილისში აღმართული წმინდა გიორგის ქანდაკება, თუ მოსკოვის ცენტრში პეტრე პირველის 98-მეტრიანი სკულპტურა.
ზურაბ წერეთელი საყოველთაო ყურადღების ცენტრში, სხვა არტისტებისგან განსხვავებით, თავისი ქონებითაც ხვდება - რამდენიმე წლის წინ ქართველ მილიარდერთა ათეულში ორი მილიონი დოლარით მოხვდა. თუმცა, თავად ქართველმა მონუმენტალისტმა უარყო მედიაში გავრცელებული ეს ცნობა და გამოცემას სასამართლოში ჩივილითაც კი დაემუქრა. დღემდე უცნობია, რეალურად რა ქონების პატრონია რუსეთში მცხოვრები, პუტინის კარზე აღიარებული მხატვარი, რადგან ამ თემაზე საუბარს წერეთელი ყოველთვის თავს არიდებს. ამბობს, რომ მისი ქონება თავისი ხელოვნების ნიმუშებია.
თუმცა, ფაქტია, რომ 80 წლის მხატვარი პომპეზურობით გამოირჩევა - ცხოვრობს ფეშენებელურ სახლში, დადის ძვირადღირებული მანქანებით, მუდამ ელეგანტურად აცვია, მაჯას ოქროს საათი და სამაჯურები უმშვენებს, ხელს კი დიდი ზომის ოქროს ბეჭდები. წერეთელი მოოქროვილ, ბრინჯაოს უზარმაზარ ქანდაკებებს უსასყიდლოდ ჩუქნის სხვადასხვა ქალაქის მთავრობებს.
ასაკის მიუხედავად მის შრომისუნარიანობაზე ლეგენდები დადის. "ამას მარტივი საიდუმლო აქვს - ძალიან მიყვარს მუშაობა. უბრალოდ გაჩერება არ შემიძლია", - განაცხადა ერთ-ერთ ინტერვიუში ზურაბ წერეთელმა.
ზურაბ წერეთელი თბილისში, ინჟინერ-მშენებლისა და ყოფილი არისტოკრატების ოჯახში 1934 წელს დაიბადა. მისი პროფესიის არჩევაზე დიდი როლი ითამაშა ოჯახმა, სადაც ხშირად იკრიბებოდა შემოქმედებითი ინტელიგენცია და ცნობილი მხატვრები - დავით კაკაბაძე, აპოლონ ქუთათელაძე, უჩა ჯაფარიძე და სხვები. მხატვარი იყო ბიძაც - გიორგი ნიჟარაძე, რომელმაც ყველაზე დიდი გავლენა იქონია სკულპტორის მომავალ არჩევანზე.
თბილისის სამხატვრო აკადემიის დამთავრების შემდეგ წერეთელმა თავდაპირველად მუშაობა საქართველოს ისტორიის, არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ინსტიტუტში დაიწყო, მოგვიანებით კი სწავლა საფრანგეთში გააგრძელა, სადაც როგორც ამბობენ, პიკასოსთან და მარკ შაგალთან შეხვედრის შესაძლებლობა ჰქონდა. "ჩემში დიდი გარდატეხა მოხდა, როდესაც პირველად მოვხვდი საზღვარგარეთ. საფრანგეთში მივხვდი, რომ მხატვარს შეუძლია ყველაფერი გააკეთოს - სკულპტურაც, ფაიფურიც, ვიტრაჟიც და მოზაიკაც", - იხსენებდა მოგვიანებით ზურაბ წერეთელი.
პირველი ფული მხატვრობით საბჭოთა პერიოდში "ნიანგისთვის" კარიკატურების ხატვით იშოვა, პირეველი პერსონალური გამოფენა კი 1998 წელს ჰქონდა, სახელწოდებით "ინესა", რომელიც გარდაცვლილი მეუღლის ხსოვნას მიუძღვნა. "აკადემიის დამთავრების შემდეგ ფული საერთოდ არ მქონდა - ვხატავდი, ესკიზებს ვაკეთებდი. ერთხელაც ვერტმფრენით მომაკითხეს, იქიდან ახალგაზრდა მამაკაცი გადმოვიდა და პირდაპირ მითხრა, ჩვენთან ერთად უნდა წამოხვიდე, გელოდებიან. სახელმწიფო აგარაკზე ჩავფრინდით. მომიახლოვდა ვიღაც მაღალი ჩინის წარმომადგენელი და მეუბნება - ყველა ეს შენობა ერთმანეთს ჰგავს და მოიფიქრე, რა შეიძლება გაკეთდეს ისე, რომ ლამაზად გამოიუყრებოდესო. ასე დაიწყო ჩემი კარიერის აღმავლობა. შემდეგ კი უამრავი შეთავაზებით მომმართავდნენ", - იხსენებს წერეთელი.
