2008 წლის 7 აგ­ვის­ტოს შემ­დეგ, ყო­ველ ამ დღეს ემო­ცი­ე­ბი იმ­დე­ნად ძლი­ერ­დე­ბა, რომ არა­ერ­თხელ მოს­მე­ნი­ლის კი­დევ ერთხელ მოს­მე­ნის სურ­ვი­ლი ჩნდე­ბა. "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სის" ჟურ­ნა­ლის­ტი, კობა ბენ­დე­ლი­ა­ნი იხ­სე­ნებს "რო­გორ წა­ვი­და "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი" ომში" , რა გა­დახ­და და რას გრძნობს ჟურ­ნა­ლის­ტი, რო­დე­საც ჯა­რის­კაც­თან ერ­თად ბრძო­ლის წინა ხაზ­ზე აღ­მოჩ­ნდე­ბა. . .

- 2008 წლის 7 აგ­ვის­ტოს "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი" უკვე ეპი­ცენ­ტრში იყო და შიდა ქარ­თლი­დან არ გა­მო­სუ­ლა, ვიდ­რე ევ­რო­კავ­ში­რის დამ­კვირ­ვებ­ლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­ში და­პი­რის­პი­რე­ბის ზოლ­ზე არ გან­ლაგ­დნენ.

ფო­ტო­კო­რეს­პონ­დენტ ნო­დარ ცხვი­რაშ­ვილ­თან ერ­თად კონ­ფლიქ­ტის ზო­ნა­ში გამ­გზავ­რე­ბის და­ვა­ლე­ბა მთა­ვა­რი რე­დაქ­ტო­რის­გან 7 აგ­ვის­ტოს, და­ახ­ლო­ე­ბით, 15.00 სა­ათ­ზე მი­ვი­ღეთ. 17.00 სა­ა­თის­თვის "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი" უკვე გორ­ში იყო.

შუ­ა­ღა­მი­სას გა­კეთ­და გან­ცხა­დე­ბა კონ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი წესრგის აღ­დგე­ნის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის შე­სა­ხებ. ეს უკვე ომი იყო და 00.32 სა­ათ­ზე "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სის" სა­იტ­ზე ეს ინ­ფორ­მა­ცი­აც გაჩ­ნდა. . .

მთა­ვარ­მა რე­დაქ­ტორ­მა, ბაია ცა­ნა­ვამ ჯგუ­ფის გორ­ში გამ­გზავ­რე­ბის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა დრო­უ­ლად მი­ი­ღო, მაგ­რამ იმა­შიც გა­უ­მარ­თლა, რომ ჩემი მე­წყვი­ლე ნო­დარ ცხი­რაშ­ვი­ლი ის ადა­მი­ა­ნი აღ­მოჩ­ნდა, რო­მელ­ზეც თა­მა­მად ვი­ტყვი - ამ კაც­თან დაზ­ვერ­ვა­ში წას­ვლა შე­იძ­ლე­ბა.

ნო­დარ­მა ამ ომის შე­სა­ხებ უნი­კა­ლუ­რი ფო­ტო­მა­სა­ლა გა­და­ი­ღო, რაც შე­ე­ხე­ბა ინ­ფორ­მა­ცი­ებს და 7 აგ­ვის­ტოს დღის მე­ო­რე ნა­ხევ­რი­დან გან­ვი­თა­რე­ბულ მოვ­ლე­ნებს, ამის შე­სა­ხებ "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სის" ექ­ვსი წლის­წი­ნან­დე­ლი არ­ქი­ვიც კარ­გად მე­ტყვე­ლებს.

უნდა ვთქვა, რომ გორ­ში ჩა­სუ­ლებს, გარ­კვე­ულ­წი­ლად, გაგ­ვი­მარ­თლა. გაგ­ვი­მარ­თლა იმით, რომ წინა ხაზ­ზე წას­ვლის მსურ­ვე­ლი ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბის გულ­წრფე­ლო­ბის შტაბ­ში ახ­ლად გაც­ნო­ბილ­მა სამ­ხედ­რო­ებ­მა და­ი­ჯე­რეს. ჯავ­შან­ჟი­ლე­ტე­ბით აღგვჭურ­ვეს და თით­ქმის ბრძო­ლის მთე­ლი პე­რი­მეტ­რიც შე­მოგ­ვა­ტა­რეს. მათ მან­ქა­ნა­ში ჩარ­თუ­ლი გა­დამ­ცე­მი იმ­დენ ინ­ფორ­მა­ცი­ას აწ­ვდი­და ჩვენ სამ­ხედ­რო­ებს, რომ ომის პე­რი­პე­ტი­ებ­ში გა­უთ­ვით­ცნო­ბი­ე­რე­ბელ კაცს გული გა­უს­კდე­ბო­და. ინ­ფორ­მა­ცი­ე­ბით გა­უ­აზ­რებ­ლად ნამ­დვი­ლად არ მი­სარ­გებ­ლია, აფხა­ზე­თის ომში მი­ღე­ბუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბა ცხინ­ვალ­თან აშ­კა­რად გა­მო­მად­გა.

საბ­რძო­ლო მოქ­მე­დე­ბე­ბის შუ­ა­გუ­ლი­დან გად­მო­ცე­მულ ინ­ფორ­მა­ცი­ებს შო­რის ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ის ინ­ფორ­მა­ცია იყო, რო­მე­ლიც რუ­სე­თის მხრი­დან რო­კის გვი­რაბ­თან რუ­სუ­ლი ტან­კე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა­სა და მო­ახ­ლო­ე­ბას, ასე­ვე, ქარ­თუ­ლი არ­ტი­ლე­რი­ის მიერ ჯავა-ცხინ­ვა­ლის გზის მო­ნაკ­ვე­თის კონ­ტრო­ლის­თვის მოქ­მე­დე­ბებს უკავ­შირ­დე­ბო­და.

"რუს­თა­ვის 2"-ის ჯგუფ­თან, პა­ა­ტა ია­კო­ბაშ­ვილ­თან და აკა ჯორ­ბე­ნა­ძეს­თან ერ­თად, 7-დან 8 აგ­ვის­ტოს ღამე და 8 აგ­ვის­ტოს შუა დღე სო­ფელ ერედვ­ში, ქარ­თუ­ლი მხა­რის ქვე­და­ნა­ყო­ფებ­თან ერ­თად დავ­ყა­ვით. 8 აგ­ვის­ტოს ქარ­თულ­მა ქვე­და­ნა­ყოფ­მა მარ­ჯვე­ნა ფლანგზე გა­და­ად­გი­ლე­ბის ბრძა­ნე­ბა მი­ი­ღო. გა­და­ად­გი­ლე­ბა ტრან­სპორ­ტით, ნა­წილ-ნა­წილ გა­და­წყდა. სამ­ხედ­რო­ე­ბის­თვის გა­და­ად­გი­ლე­ბა­ში ხელი რომ არ შეგ­ვე­შა­ლა, მე და პა­ა­ტა ია­კო­ბაშ­ვილ­მა ჩა­ვი­მუ­ხელთ თუ არა, და­ვი­ნა­ხეთ, რომ ფო­ტო­რე­პორ­ტი­ო­რი ნო­დარ ცხვი­რაშ­ვი­ლი და ოპე­რა­ტო­რი აკა ჯორ­ბე­ნა­ძე სამ­ხედ­რო­ე­ბის მან­ქა­ნა­ში აღ­მო­ჩე­ნი­ლიყ­ვნენ. ამ მან­ქა­ნას­თან მე და პა­ა­ტა ია­კო­ბაშ­ვი­ლიც მი­ვე­დით, მაგ­რამ ად­გი­ლი უკვე აღარ იყო; შემ­დეგ მან­ქა­ნას უნდა დავ­ლო­დე­ბო­დით. ამა­სო­ბა­ში კი, რუ­სულ­მა თვითფრი­ნავ­მა სო­ფელ არ­ბოს­თან ქსუ­ი­სის­კენ მი­მა­ვა­ლი გზა და­ბომ­ბა. ასე აღ­მოვ­ჩ­ნიდთ და­ბომბვის დროს "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი­სა" და "რუს­თა­ვის-2"-ის ჯგუ­ფე­ბი სხვა­დას­ხვა ად­გილ­ზე.

შემ­დეგ იყო და­კარ­გუ­ლი კო­ლე­გე­ბის ძებ­ნის უსა­სი­ზღრე­სი და უმ­ძი­მე­სი ორი სა­ა­თი. ნა­თე­ლი იყო, რომ რუ­სულ­მა თვითმფრი­ნავ­მა სწო­რედ ის ქვე­და­ნა­ყო­ფი და­ბობ­მა, რო­მელ­თან ერ­თა­დაც ნო­დარ ცხი­რაშ­ვი­ლი და აკა ჯორ­ბე­ნა­ძე იყ­ვნენ.

ღმერ­თის წყა­ლო­ბით ნო­და­რი და აკა გა­დარ­ჩნენ, მაგ­რამ იმის აღ­წე­რა და გახ­სე­ნე­ბა, რაც ქსუ­ი­სის გზა­ზე ვნა­ხეთ, ახლა, მოვ­ლე­ნე­ბის ექ­ვსი წლის თავ­ზე, არც ღირს. თუმ­ცა, ერთი ამ­ბა­ვი კარ­გა ხანს არ და­მა­ვი­წყდე­ბა - ქსუ­ი­სის­კენ მი­მა­ვალ გზა­ზე, სო­ფელ არ­ბო­ში ეკ­ლე­სია დგას. მას შემ­დეგ, რაც მე და პა­ა­ტა ია­კო­ბაშ­ვილ­მა, რო­გორც იქნა, ნო­დარ ცხვი­რაშ­ვი­ლი და აკა ჯორ­ბე­ნა­ძე ვი­პო­ვეთ, ამ ეკ­ლე­სი­ას­თან მი­ვე­დით; ქუ­თა­ი­სის ბრი­გა­დის ჯა­რის­კა­ცე­ბიც მო­ვიდ­ნენ, რამ­დე­ნი­მე თა­ნა­მებ­რძო­ლი და­ღუპ­ვო­დათ, თა­ვა­დაც დაჭ­რი­ლე­ბი იყ­ვნენ. მეხ­სი­ე­რე­ბა­ში ჩა­ი­ბეჭ­და ქარ­თველ ხუ­როთ­მო­ძღვარ­თა ნა­ლო­ლი­ა­ვებ კე­დელ­ზე მიბ­ჯე­ნი­ლი, სიკ­ვდილს გა­დარ­ჩე­ნი­ლი და ბრძო­ლა­ში დაღ­ლი­ლი მე­ომ­რე­ბის ახ­ლობ­ლებ­თან სა­ტე­ლე­ფო­ნო სა­უბ­რე­ბი-გამ­ხნე­ვე­ბა _ კარ­გად ვართ, არ გვი­ჯავ­როთ, ყვე­ლა­ნი კარ­გად ვართ. ამათ შემ­ყუ­რეს ისღა დამ­რჩე­ნო­და, თბი­ლის­ში რე­დაქ­ტო­რის­თვის და­მე­რე­კა და მეც­ნო­ბე­ბი­ნა, რომ ნო­დარ ცხვი­რაშ­ვი­ლი ცო­ცხა­ლია. სხვა­გან ვერ­სა­დაც ვერ დავ­რე­კავ­დი, ვერც - დე­დას­თან თბი­ლის­ში, და ვერც - დას­თან ქუ­თა­ის­ში. მათ კი იცოდ­ნენ სა­დაც ვი­ყა­ვი, მაგ­რამ მათ­თვის რომ ნო­და­რის გა­დარ­ჩე­ნის ამ­ბა­ვი მე­ხა­რე­ბი­ნა, მიხ­ვდე­ბოდ­ნენ, ხი­ფა­თი ჩემ­თა­ნაც ახ­ლოს იყო.

ამის შემ­დეგ სო­ფელ ერედვ­ში დავ­ბრუნ­დით, თუმ­ცა სოფ­ლის მა­ლე­ვე და­ტო­ვე­ბა და გორ­ში ჩას­ვლა მოგ­ვიხ­და.

გორი. 8 აგ­ვის­ტოს სა­ღა­მო

გო­რის სა­ინ­ფორ­მა­ციო ცენ­ტრში უამ­რავ ჟურ­ნა­ლისტსა და პო­ლი­ტი­კოსს მო­ე­ყა­რა თავი. გორ­ში ვნა­ხეთ "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სის" კი­დევ ერთი ჟურ­ნა­ლის­ტი მა­ნა­ნა მჭედ­ლიშ­ვი­ლი და ფო­ტო­კო­რეს­პონ­დენ­ტი მზია სა­გა­ნე­ლი­ძე. ქა­ლა­ქის ცენ­ტრი სავ­სე იყო რე­ზერ­ვის­ტე­ბით. ექ­სტრე­მა­ლურ ვი­თა­რე­ბა­ში დრო შე­უმ­ჩნევ­ლად გა­დი­ო­და. სა­ინ­ფორ­მა­ციო ცენ­ტრში 12.00 სა­ა­თამ­დე ვი­ყა­ვით. შემ­დეგ ღა­მის გა­თე­ვა ნო­დარ ცხვი­რაშ­ვი­ლის ბი­ძამ, მამა იო­ა­ნე ცხვი­რაშ­ვილ­მა შე­მოგ­ვთა­ვა­ზა. ტე­ლე­ვი­ზია "თრი­ა­ლე­თი­დან" მამა იო­ა­ნეს სახ­ლამ­დე ტაქ­სით მი­ვე­დით. მახ­სოვს, მძღოლ­მა მგზავ­რო­ბის ფული არ გა­მოგ­ვარ­თვა.

მამა იო­ა­ნე ჩვენს დამ­შვი­დე­ბას კი შე­ე­ცა­და, მაგ­რამ ნა­ნა­ხი­სა და გან­ცდი­ლის ასე იო­ლად და­ვი­წყე­ბა ძნე­ლი იყო; გან­სა­კუთ­რე­ბით ნო­და­რის­თვის, რო­მე­ლიც შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ სა­ა­ვი­ა­ციო და­ბომბვას შემ­თხვე­ვით გა­და­ურ­ჩა. მამა იო­ა­ნეს­თან ყოფ­ნი­სას არ დაგვვი­წყე­ბია თბი­ლის­ში დარ­ჩე­ნილ ახ­ლობ­ლებ­თან და სა­ა­გენ­ტოს­თან და­კავ­ში­რე­ბა და თქმა, რომ ჩვენ უსაფრ­თხო ად­გილ­ზე ვართ.

გორი. 9 აგ­ვის­ტო

და­ახ­ლო­ე­ბით დი­ლის 08.00 სა­ა­თი იქ­ნე­ბო­და, მამა იო­ა­ნეს­თან ვსა­უზ­მობ­დით; სწო­რედ ამ დროს და­ი­წყო გო­რის და­ბომბვა.

20 წუთ­ში მე და ნო­და­რი გო­რის სა­ინ­ფორ­მა­ციო ცენ­ტრში ვი­ყა­ვით. არც ქარ­თვე­ლი და არც უცხო­ე­ლი კო­ლე­გე­ბი­დან იქ აღა­რა­ვინ დახ­ვდა - ყვე­ლა­ნი და­ბომბვის ად­გილ­ზე წა­სუ­ლიყ­ვნენ - ე.წ. კომ­ბი­ნა­ტის და­სახ­ლე­ბა და წყალ­წმინ­დის ბაზა... ჩვენ მსგავ­სად, რა­მო­დე­ნი­მე უცხო­ე­ლი ჟურ­ნა­ლის­ტი იმის გარ­კვე­ვას ცდი­ლობ­და, სად მოხ­და პირ­ვე­ლი და­ბომბვა. ამა­სო­ბა­ში, რუ­სუ­ლი სამ­ხედ­რო თვითფრი­ნა­ვი გო­რის თავ­ზე კვლავ გა­მოჩ­ნდა და ქა­ლა­ქი ისევ და­ბომ­ბა. უმო­წყა­ლოდ იბომ­ბე­ბო­და გო­რის ის ად­გი­ლე­ბი, თუ სად­მე სამ­ხედ­რო ტექ­ნი­კა და შე­ნა­ერ­თი შე­იძ­ლე­ბო­და მდგა­რი­ყო - მათ შო­რის გო­რის სა­ტან­კო ნა­წი­ლი. სა­ტან­კო ნა­წი­ლამ­დე მი­ვაღ­წი­ეთ თუ არა, მივხდით, რომ აქ სა­ში­ნე­ლე­ბა ტრი­ა­ლებ­და. ცე­ცხლი ეკი­და არა მარ­ტო სა­ტან­კო ნა­წი­ლის სა­ცავს, სა­ტან­კო ნა­წილ­თან მდე­ბა­რე რამ­დე­ნი­მე სა­ცხოვ­რე­ბელ სახ­ლსაც. ამ და­ბომბვის შე­დე­გად რამ­დე­ნი­მე ჯა­რის­კა­ცი იყო და­ღუ­პუ­ლი, რამ­დე­ნი­მეს სა­მე­დი­ცი­ნო დახ­მა­რე­ბა სჭირ­დე­ბო­და. აა­ლე­ბულ ქა­ლაქ­ში სულ რა­ღაც ერთ სა­ათ­ში რა­მეს და­ნახ­ვა შე­უძ­ლე­ბე­ლი იყო - გორი და­ბომ­ვის შემ­დეგ გა­ჩე­ნი­ლი ხან­ძა­რის კვამლში იძი­რე­ბო­და.

უცხო­ელ კო­ლე­გებ­თან ერ­თად, სა­ინ­ფორ­მა­ციო ცენ­ტრში დავ­ბრუნ­დით. გორ­ში გვი­ან სა­ღა­მომ­დე დავ­ყა­ვით.

სა­ინ­ფორ­მა­ციო ცენ­ტრში ჩვე­ნი სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­მა რუ­სუ­ლი "სუ-25"-ის თვითმფრი­ნა­ვის გა­დარ­ჩე­ნი­ლი მფრი­ნა­ვის, პოლ­კოვ­ნიკ იგორ ზი­ნო­ვის სა­ბუ­თე­ბის ქსე­რო­ას­ლე­ბი დაგ­ვი­რი­გეს. მა­შინ გა­მახ­სენ­და, თუ რა უც­ნა­უ­რი ბე­დის ვყო­ფილ­ვარ - სო­ხუმ­ში სა­ო­მა­რი მოქ­მე­დე­ბე­ბის მიმ­დი­ნა­რე­ო­ბი­სას სო­ფელ შრო­მის თავ­ზე ჩვე­ნებ­მა რუ­სუ­ლი "სუ-25" ჩა­მო­ად­გეს, რომ­ლე­საც მა­ი­ო­რი ში­პ­კო მარ­თავ­და. მე მისი სა­ბუ­თე­ბიც ხელ­ში მე­ჭი­რა. ახლა ზი­ნო­ვის სა­ბუ­თე­ბის ქსე­რო­ას­ლე­ბიც ჩემ­თან აღ­მოჩ­ნდა. ამ­ჯე­რად, თვითმფრი­ნა­ვის ჩა­მოგ­დე­ბის ად­გილ­ზე სპეც­სამ­სა­ხუ­რებ­მა მიგ­ვას­წრეს, თუმ­ცა ეს ცუ­დის ნი­შა­ნი სუ­ლაც არ უნდა იყოს.

პოლ­კოვ­ნიკ ზი­ნო­ვის სა­ბუ­თე­ბის ქსე­რო­ას­ლებ­ში ქექ­ვი­სას აღ­მოჩ­ნდა, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში საბ­რძოლ­ვე­ლად სა­ა­ვად­მყო­ფო­დან წა­მო­იყ­ვა­ნეს. სა­ბუ­თე­ბი­დან აშ­კა­რად ჩან­და, რომ პოლ­კოვ­ნი­კი რო­მე­ლი­ღაც ჰოს­პი­ტალ­ში მკურ­ნა­ლობ­და. სხვა სა­ბუ­თებ­თან ერ­თად, მას თან ჰქონ­და ლექ­სი, ეტყო­ბა საბ­რძო­ლო სუ­ლის­კვე­თე­ბის ასა­მაღ­ლებ­ლად. აი, რო­გორ "სუ­ლის­კვე­თე­ბით" ბომ­ბავ­და პოლ­კოვ­ნი­კი ზი­ნო­ვი ქა­ლაქ გორ­სა და ქარ­თულ სოფ­ლებს:

Пока у русского солдата

Есть спички, пули, самогон,

Сосите хрен, солдаты НАТО,

Дрожи от страха, Пентагон. . .

მე და ნო­დარ­მა გორი გვი­ან სა­ღა­მოს დავ­ტო­ვეთ და თბი­ლი­სის­კენ გა­მო­ვე­შუ­რეთ. "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სის" კო­რეს­პო­დენ­ტე­ბი, მა­ნა­ნა მჭედ­ლიშ­ვი­ლი, ფო­ტო­კო­რეს­პო­დენ­ტე­ბი ნო­დარ ცხვი­რაშ­ვი­ლი და მზია სა­გა­ნე­ლი­ძე გორ­ში 10 აგ­ვის­ტო­საც ვი­ყა­ვით. გო­რი­დან ხალ­ხი გა­დი­ო­და, მოგ­ვი­ა­ნე­ბით გო­რი­დან გა­მოს­ვლა ქარ­თულ­მა შე­ნა­ერ­თებ­მაც და­ი­წყეს.

11 აგ­ვის­ტოს, დი­ლით ადრე რუ­სულ­მა ავი­ა­ცი­ამ თბი­ლი­სის სა­ა­ვი­ა­ციო ქარ­ხნის, აე­რო­პორ­ტი­სა და მა­ხა­თის მთის ტე­რი­ტო­რია და­ბომ­ბა. მე და მზია სა­გა­ნე­ლი­ძეს მა­ხა­თის მთა­ზე წას­ვლა მოგ­ვი­წია.

11 აგ­ვის­ტოს­ვე გა­ირ­კვა, რომ ცე­ცხლის შე­წყვე­ტის შე­სა­ხებ მო­ლა­პა­რა­კე­ბე­ბი და­ი­წყო და თბი­ლის­ში საფ­რან­გე­თის პრე­ზი­დენ­ტი ნი­კო­ლა სარ­კო­ზი ჩა­მოფ­რინ­დე­ბო­და...

კობა ბენ­დე­ლი­ა­ნი, "ინ­ტერპრეს­ნი­უ­სი"