"ბიძინა ივანიშვილის კავშირები "გაზპრომთან" ძვირადღირებული, მაგრამ პუტინისთვის სასარგებლოა", - ამ სათაურით აქვეყნებს გამოცემა "International Business Times" ერინ ბანკოს სტატიას საქართველოს ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ბიძინა ივანიშვილის "გაზპრომთან" კავშირებზე.
როგორც სტატიის ავტორი აღნიშნავს, მაშინ, როცა აშშ-ი და ევროკავშირი რუსეთს უკრაინაში ინტერვენციის გამო კიდევ უფრო მკაცრი სანქციებით ემუქრებიან, პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი ბუნებრივი გაზის უდიდესი ექსპორტიორის წილებს ურიგებს ცნობილ პოლიტიკოსებს, რეგიონში საკუთარი პოზიციების დაცვის მიზნით.
"პუტინის ერთ-ერთი უკანასკნელი ბენეფიციარი საქართველოს ყოფილი პრემიერ-მინისტრი ბიძინა ივანიშვილია, მილიარდერი, რომლის წარსული ინვესტიციები მიუთითებს, რომ შესაძლოა, ის გარკვეულ როლს თამაშობდეს რუსეთის ძვირადღირებულ პიარ შეტევებში ვაშინგტონში", - წერს ერინ ბანკო.
ამასთან, სტატიის ავტორი აღნიშნავს, რომ 2008 წლის ომში რუსეთმა ბევრი ქართველი გაამწარა ორი მნიშვნელოვანი რეგიონის დაკარგვით, მაგრამ სავარაუდოდ ივანიშვილი მათ შორის არ ყოფილა. ავტორისვე თქმით, ნაცვლად ამისა, მდიდარი პოლიტიკოსი პუტინთან მეგობრულ ურთიერთობებს აგებდა.
"2012 წელს პრემიერ-მინისტრად არჩევამდე, ივანიშვილმა რუსეთის ხელისუფლების მფლობელობაში არსებული "გაზპრომის" აქციების 1% შეიძინა. იმავე წელს "გაზპრომის" მოგებამ 37,9 მილიარდი დოლარი შეადგინა, რაც მსოფლიოს ნებისმიერ კომპანიებს შორის ყველაზე დიდი მოგებაა. ივანიშვილი კი იმდენად მდიდარია, რომ მისი ქონება – 5 მილიარდი დოლარი, საქართველოს მთლიანი მშპ-ს თითქმის ნახევარია. "ამ რეგიონში მნიშვნელოვანია პერსონალური სიმდიდრე და არა – ეროვნული", - ციტირებს სტატიის ავტორი პოლიტიკური მეცნიერების პროფესორის, სტივენ ფიშის კომენტარს.
სტატიის ავტორი აღნიშნავს, რომ ერთ პიროვნებას ნაკლებად შეუძლია განაგოს რუსეთის ხელისუფლების მიერ ყველაზე კონტროლირებადი კომპანიის 1% კრემლის თანხმობის გარეშე. "რუსეთის გადაწყვეტილება, მიეცა ივანიშვილისთვის წილი "გაზპრომში", მისი სტრატეგიის ნაწილი იყო, მაღალი ეკონომიკური ფასი გადაეხადა ყოფილი საბჭოთა კავშირის გეოპოლიტიკურ სივრცეზე ჰეგემონიის შესანარჩუნებლად. მოსკოვს უნდოდა შეენარჩუნებინა საქართველო, როგორც მის დაქვემდებარებაში მყოფი სახელმწიფო", - ციტირებს ავტორი სტივენ ფიშის კომენტარს.
ამასთან, სტატიის ავტორი აღნიშნავს, რომ გასულ კვირას, როდესაც აშშ-მა დამატებითი სანქციები დაუწესა რუსეთს, სიაში არ მოხვდა "გაზპრომი". ავტორისვე თქმით, სანქციები ვერ აჩერებს პუტინს აღმოსავლეთ უკრაინაში შეჭრისგან, მეტწილად იმიტომ, რომ ამ სანქციებს ჯერაც არ გააჩნია რეალური ეკონომიკური შედეგი.
"სანქციები "გაზპრომის" მსგავს კომპანიებსაც რომ შეეხოთ, პუტინს შეუძლია ევროპელი მხარდამჭერების იმედი ჰქონდეს, მათ შორის გერმანიის ყოფილი კანცლერის გერჰარდ შრიოდერის, რომლებიც ეწინააღმდეგებიან რუსეთისთვის სანქციების დაწესებას, რადგან რუსეთი ევროპას ენერგორესურსების დიდ ნაწილს აწვდის. პუტინმა ასევე მილიონობით დოლარი დააბანდა "გაზპრომის" მხარდამჭერ ლობისტურ კომპანიებში", - ნათქვამია სტატიაში.
ამასთან, ერინ ბანკო აღნიშნავს, რომ ივანიშვილთან ურთიერთობა პუტინის სტრატეგიის ნაწილია - გამოიყენოს რუსეთის ეკონომიკური გავლენა გეოპოლიტიკური მოგებისთვის. ავტორი ასევე წერს, რომ ივანიშვილის რუსეთთან ურთიერთობა ჯერ კიდევ პუტინის ხელისუფლებაში მოსვლამდე დაიწყო.
"2000 წლიდან მოყოლებული ივანიშვილმა მილიარდობით დოლარი დააბანდა რუსულ კომპანიებში, როგორიც "გაერთიანებული ენერგოსისტემები", "ლუკოილი" და "გაზპრომია". საქართველოს საპარლამენტო არჩევნებამდე ივანიშვილმა განაცხადა, რომ რუსული აქტივები 982,5 მილიონ დოლარად გაყიდა. მან ბანკი "როსიისკი კრედიტი" 352 მილიონ დოლარად გაყიდა, ფარმაცევტული ქსელი "დოქტორ სტოლეტოვი" კი დაახლოებით 70 მილიონ დოლარად მიჰყიდა კომპანიას "იმერპა ფარმა", რომელსაც რუსეთის ფედერაციის საბჭოს თავმჯდომარე ვალენტინა მატვიენკო აკონტროლებს. თუმცა, ეს ტრანზაქციები არ იყო ბოლომდე განხოციელებული ქართულ არჩევნებამდე და გაურკვეველია, დასრულდა თუ არა მათი განხორციელება", - ნათქვამია სტატიაში.
ამასთან, სტატიაში აღნიშნულია, რომ საქართველოს ყოფილმა პრემიერმა სხვადასხვა ლობისტური კომპანიები დაიქირავა. ავტორის თქმით, 2012 წელს ივანიშვილმა ლობირებაზე 2,9 მილიონ დოლარზე მეტი დახარჯა. მან "ეროვნულ სტრატეგიებს" 1,9 მილიონი დოლარი გადაუხადა, Patton Bog-ს 920 ათასი დოლარი და BGR Group-ს 30 ათასი დოლარი. სტატიის თანახმად, ბიძინა ივანიშვილმა ასევე დაიქირავა კომპანია Parrt Romanii, et al 110 ათას დოლარად.
"მართალია, Patton Bog-მა შეწყვიტა ლობისტური საქმიანობა ივანიშვილისთვის 2013 წლის 11 მაისს, მაგრამ 22 თებერვალს მისი კლიენტი საქართველოს ხელისუფლება გახდა. უცხოელი აგენტების რეგისტრაციის აქტის (FARA) მიხედვით გაგზავნილი Patton Bog-ის დოკუმენტაცია აჩვენებს, რომ ამ ჯგუფის მიერ საქართველოს მთავრობისთვის განხორციელებული ლობირების ახსნა-განმარტება საქართველოს ხელისუფლებისთვის იდენტურია იმ ახსნა-განმარტებისა, რომელსაც შეიცავდა მანამდე გაგზავნილი დოკუმენტაცია ბიძინა ივანიშვილისთვის მუშაობის პერიოდში. მართალია, ბიძინა ივანიშვილი აღარ არის ოფიციალურად Patton Bog-ის კლიენტი, მაგრამ აშკარაა, რომ ის კვლავაც ჩართულია საქართველოს მთავრობის საქმიანობაში. NDI-ის კვლევის თანახმად, საქართველოში გამოკითხულთა 62% ეთანხმება ან სრულად ეთანხმება აზრს, რომ ივანიშვილი კვლავაც რჩება გადაწყვეტილების მიმღებად მთავრობაში, რომელსაც ახლა სათავეში მისი მოკავშირე და მემკვიდრე, პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვული უდგას", - ნათქვამია სტატიაში.