8 მაისი
ოპერატიული თანამშრომლების პროფესიული დღე
დღეს მთელ მსოფლიოში სასჯელაღსრულების ოპერატიული თანამშრომლები პროფესიულ დღესასწაულს აღნიშნავენ. ეს ადამიანები უზრუნველყოფენ პატიმრებისა და სასჯელაღსრულების სისტემის თანამშრომლების უსაფრთხოებას, აწარმოებენ საპყრობილეებში ჩადენილი დანაშაულების გამოძიებას, ევალებათ გაქცეული პატიმრებისა და იმ ადამიანების მოძებნა, ვინც სასჯელს ამა თუ იმ ხერხით თავს არიდებს. მიუხედავად იმისა, რომ დღესასწაული საერთაშორისოა, ჩემი ინფორმაციით, საქართველოში ამ დღეს არ აღვნიშნავთ. პრინციპში, წინა წლებს თუ გადავხედავთ, ასეთი სამსახური ალბათ არც გვქონია... რატომ? ამას აღარ ჩავუღრმავდები, რადგან მძიმე თემაა და ჩვენ კი დღესასწაულებზე ვლაპარაკობთ. მიმხვედრი კი ისედაც მიხვდება.
ქალთა ღამე
ყველამ იცის, რომ 8 მარტი ქალთა დღეა, მაგრამ ძალიან ცოტას თუ გაუგონია იმის შესახებ, რომ არსებობს აგრეთვე - ქალთა ღამე, რომელსაც 8 მაისს დღესასწაულობს ევროპის რამდენიმე ქვეყანა. დღესასწაულს სახელწოდება ნამდვილად რომანტიკული აქვს და ამ დღის შესახებ ინფორმაციის მოძიებისას, რასაც ველოდი, ის არ დამხვდა. აღმოჩნდა, რომ ქალთა ღამე ნორვეგიაში, 2006 წელს დაუწესებიათ და მიზეზი, როგორც უნდა გაგიკვირდეთ, ის გახლავთ, რომ თურმე ნორვეგიაში დღემდე ქალთა დისკრიმინაცია ყოფილა. ერთსა და იმავე თანამდებობაზე ქალები 80%-ით ნაკლებ ხელფასს იღებენ. საკმაოდ დიდი სხვაობაა და დაუჯერებლად მომეჩვენა, მაგრამ გადავამოწმე და ნამდვილად ასე ყოფილა. ნორვეგიელი ქალების პრობლემა ასევე, ის გახლავთ, რომ ქვეყანაში არასაკმარისი რაოდენობის საბავშვო ბაღებია და პატარა ბავშვების მშობლებს წლობით უხდებათ რიგში დგომა. ამიტომ, ქალები იძულებული არიან, სახლებში ისხდნენ და შვილებს მიხედონ, რადგან ძიძის აყვანა მათთვის მომგებიანი არ არის. ასე რომ, ქალთა ღამეს ნორვეგიელ ქალებთან ერთად, სხვა ქვეყნების ქალბატონებიც შეახსენებენ საზოგადოებას, რომ ქალთა დისკრიმინაცია არ უნდა ხდებოდეს.
9 მაისი
ფაშიზმზე გამარჯვების დღე
ომი ყოველთვის მოულოდნელად იწყება, თუმცა, წლების შემდეგ ცხადი ხდება, რომ ბრძოლა გარდაუვალი იყო. 1941 წელს დაიწყო დიდი სამამულო ომი (ყოველ შემთხვევაში, ასე გვასწავლიდნენ საბჭოთა ბავშვებს), რომელიც 1945 წლის 9 მაისს დასრულდა და ეს დღე სწორედ ფაშისტურ გერმანიაზე გამარჯვების დღედაა გამოცხადებული. ოფიციალური მონაცემებით, მთელი ომის მანძილზე, საბჭოთა არმია დღეში 15 ათას ჯარისკაცს კარგავდა. უკვე წლებია, ამ დღეს ომის ვეტერანები უცნობი ჯარისკაცის საფლავთან იკრიბებიან და დაღუპულ თანამებრძოლებს პატივს მიაგებენ.
ევროპის დღე
ამ დღეს ესტონეთში ერთდროულად 2 დღესასწაულს ზეიმობენ. ერთი გახლავთ გამარჯვების დღე (რომელზეც ზემოთ ვილაპარაკე), რომელიც, მიუხედავად ახლანდელი მთავრობის პოსტსაბჭოური განწყობილებისა, ქვეყნის მოსახლეობის დიდი ნაწილისთვის საყვარელი დღესასწაულია, რადგან ესტონეთში მოსახლეობის თითქმის ნახევარი რუსი ეროვნების გახლავთ. მეორე დღესასწაული ევროპის დღეა, რომელიც შედარებით "ახალგაზრდაა" და 2004 წლიდან აღინიშნება, რადგან სწორედ ამ წელს შევიდა ესტონეთი ევროკავშირში. ამ დღეს, ყველა სახელმწიფო თუ კერძო ორგანიზაცია ვალდებულია, ესტონეთისა და ევროსაბჭოს დროშები გამოფინოს დილის 8-დან საღამოს 10 საათამდე. ესტონეთის გარდა, ევროკავშირში 27 ქვეყანაა გაწევრებული, მაგრამ არც ერთ სხვა ქვეყანაში მსგავსი დღესასწაული არ აღინიშნება.
10 მაისი
კაიმანის კუნძულების აღმოჩენის დღე
ჩვენთვის ერთ-ერთ საუკეთესო კურორტად ცნობილი კაიმანის კუნძულები დიდი ბრიტანეთის კუთვნილება გახლავთ. ტერიტორია 3 კუნძულისგან შედგება - დიდი კაიმანი, მცირე კაიმანი და კაიმან-ბრაკი და კარიბის ზღვაში მდებარეობს. კაიმანი 1503 წლის 10 მაისს, კოლუმბმა აღმოაჩინა. თავიდან ესპანელებმა მას "ლას-ტორტუგასი" დაარქვეს, რაც კუების კუნძულებს ნიშნავს, რადგან მასზე უამრავი კუ ცხოვრობდა. შემდეგ აღმოაჩინეს, რომ კუნძულზე უფრო მეტი ნიანგი იყო, ვიდრე - კუ და სახელი გადაარქვეს - "ლაგატროსი" შეარქვეს. სახელი - "კაიმანის კუნძულები" 1530 წლიდან ეწოდა. XX საუკუნეში ის ოფშორულ ზონად გამოცხადდა. ამჟამად კაიმანის კუნძულები ტურისტებისთვის მეტად მიმზიდველი ადგილია და წლის განმავლობაში მას 2 მილიონამდე ადამიანი სტუმრობს.
11 მაისი
რაც გინდა, ჭამე
ეს ის დღეა, როცა დედამიწაზე ყველა ადამიანს ეძლევა საშუალება, საკუთარ სტომაქს ასიამოვნოს - ჭამოს ყველაფერი, რაც უყვარს. ზუსტად არავინ იცის, როდის დაარსდა ეს დღე, მაგრამ ბევრ ქვეყანაში მას დიდი მხიარულებით აღნიშნავენ. ალბათ ხვდებით, რომ ეს დღე დიეტისთვის არ გამოდგება. ჰოდა, მისი დაწესების მიზანიც სწორედ ის გახლავთ, რომ დიეტომანიით შეპყრობილ ადამიანებს საშუალება მიეცეთ, ჭამით ისიამოვნონ.
12 მაისი
ვებმღვდლის დღე
2004 წლის 12 მაისს, ინგლისურმა ეკლესიამ ვებმღვდლის თანამდებობა ოფიციალურად გამოაცხადა. მის მოვალეობაში შედის ვირტუალურ მრევლზე მზრუნველობა. ვებმღვდლად ელისონ ლესლი აკურთხეს და ინტერნეტეკლესია ჩააბარეს, რომელიც ოქსფორდის ეპარქიაში შედის. ეკლესიის მესვეურთა თქმით, ეს გახლავთ ადამიანებისთვის კიდევ ერთი გზა, ღმერთთან მისასვლელად. მრევლი ვირტუალურ სივრცეში ლოცულობს, ვირტუალურ სანთელს ანთებს, ეზიარება და ცოდვებსაც ინანიებს. ამბობენ, რომ მიწიერის გარდა, ზეციური საქართველოც არსებობს და როგორც ჩანს, უკვე - ვირტუალურიც. ჰოდა, ჩვენს დღევანდელობას რომ ვაკვირდები, მე მგონი, ჩვენს სამართალდამცველებს კი უნდა აძლევდეთ ხელს, საქართველოშიც შექმნან ასეთი ეკლესია, რადგან მოსანანიებლად ელექტრონული ფოსტით გაგზავნილი ცოდვები, სავარაუდოდ, მათთვის ძალზე საჭირო ინფორმაციის შემცველი იქნება და გაუხსნელი საქმეების სტატისტიკა - ძალზე დაბალი.
14 მაისი
თამარობა
ეს ჩვენი, ქართული დღესასწაულია და თამარ მეფის ხსენების დღეა. თამარობა 1917 წლიდან აღინიშნება - მას შემდეგ, რაც საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალია აღდგა. არ შემიძლია, მისი ბიოგრაფიიდან მნიშვნელოვანი ამბები არ გავიხსენო: თამარი XII-XIII საუკუნეების მიჯნაზე მოღვაწეობდა და 1184 წელს გამეფდა. პირველ რიგში, ეკლესიას მიხედა, სიტუაცია მოაწესრიგა და ადმინისტრაციული მმართველობა დაამყარა. უღირსი მსახურნი ეკლესიიდან მოკვეთა. შემდეგ საერო ცხოვრებას მიუბრუნდა - მმართველები, რომლებიც ძალაუფლებას აჭარბებდნენ, გადააყენა, გლეხებს მდგომარეობა შეუმსუბუქა. სამეფო დარბაზის წევრებმა მისი გათხოვების შესახებ დასვეს საკითხი და ერთ-ერთ საბჭოზე ქმრის კანდიდატურად კნიაზ ანდრეი ბოგოლიუბსკის ვაჟი, იური ბოგოლიუბსკი დაასახელეს. 1185 წელს, სწორედ დარბაზის ძალისხმევით, იური რუსეთიდან ჩამოიყვანეს და თამარზე დააქორწინეს. ქართველებმა მას გიორგი რუსი შეარქვეს. თამარს მიაჩნდა, რომ გათხოვებამდე მომავალი ქმრის ბუნება კარგად უნდა შეესწავლა, მაგრამ დარბაზის გადაწყვეტილებას დაემორჩილა და გათხოვების გადაწყეტილებაც ამის გამო მიიღო. 1187 წელს თამარი ქმარს გასცილდა და გიორგი რუსი საქართველოდან გააძევეს. 1 წლის მერე თამარი დავით სოსლანზე გათხოვდა. მიუხედავად ამისა, გიორგი რუსი თავის ხვედრს არ შეეგუა და ორჯერ სცადა საქართველოში დაბრუნება. მსხვილი ფეოდალების ნაწილი მას მხარს უჭერდა და სწორედ მათი დახმარებით სცადა საქართველოში შემოსვლა. 1191 წელს ფეოდალები აჯანყდნენ. თამარმა მომხრეები შემოიკრიბა და აჯანყება ჩაახშო. ბოგოლიუბსკის მომხრეები თანამდებობიდან გაათავისუფლა და მამულები ჩამოართვა. ამის შემდგომ, 1193 წელს, გიორგი რუსმა კიდევ ერთხელ სცადა საქართველოში შემოსვლა, მაგრამ მომხრეების პოვნა გაუჭირდა და საბოლოოდ დამარცხდა. თამარმა შიდა პოლიტიკური სიტუაცია დაალაგა და ამის შემდეგ საგარეო საქმეებით დაკავდა. 1195 წელს ქართველებმა დაამარცხეს აზერბაიჯანის მმართველი, ათაბაგი აბუ-ბექირი; საქართველოს ჯარმა ტერიტორია გააფართოვა და შემოიერთა ქალაქები - დვინი და ანი; დაამარცხა რუმის სულთანი. 1204 წელს ქართველებმა დაიკავეს მნიშვნელოვანი სტრატეგიული ობიექტი, ქალაქი-ციხესიმაგრე - ყარსი. თამარის მეფობის დროს საქართველო თავის პოზიციებს აძლიერებდა. ბიზანტიის იმპერიის დასუსტებამ გზა გაუხსნა შავი ზღვის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპიროსკენ და ქართულმა ჯარმა დაიკავა ზღვისპირა ქალაქები. 1206 წელს დავით სოსლანი გარდაიცვალა. იმავე წელს თამარმა ვაჟი - ლაშა-გიორგი გაამეფა. თამარი 1213 წელს გარდაიცვალა. ეკლესიამ ის წმინდანად შერაცხა და 14 მაისი მისი ხსნების დღედ დააწესა. ჩემი აზრით, თამარის ბიოგრაფია ერთგვარი "შპარგალკაა" მათთვის, ვისაც ქვეყნის მართვაზე პრეტენზია აქვს.
(გამოდის ხუთშაბათობით)