სა­ქარ­თვე­ლო­ში ბოლო 30 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ბევ­რი მშვე­ნი­ე­რი ტა­ძა­რი აშენ­და, მაგ­რამ წმინ­და სა­მე­ბის სა­კა­თედ­რო ტა­ძა­რი, თა­ვი­სი არ­ქი­ტექ­ტუ­რით, მას­შტა­ბი­თა და სიმ­ბო­ლუ­რი დატ­ვირ­თვით, მარ­თლაც გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლია. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია ისიც, რომ უკა­ნას­კნე­ლი 8 სა­უ­კუ­ნის გან­მავ­ლო­ბა­ში სა­ქარ­თვე­ლო­ში სხვა სა­კა­თედ­რო ტა­ძა­რი არ აშე­ნე­ბუ­ლა. ქრის­ტეს­შო­ბის 2000 და სა­ქარ­თვე­ლოს ეკ­ლე­სი­ის ავ­ტო­კე­ფა­ლი­ის 1500 წლის­თავ­თან და­კავ­ში­რე­ბით, გრან­დი­ო­ზუ­ლი ტაძ­რის აშე­ნე­ბის იდეა სა­ქარ­თვე­ლოს კა­თო­ლი­კოს-პატ­რი­არ­ქს, უწ­მინ­დეს­სა და უნე­ტა­რესს, ილია II-ს ეკუთ­ვნის.

1995 წლის 23 ნო­ემ­ბერს, გი­ორ­გო­ბას, ელი­ას მთა­ზე წმინ­და სა­მე­ბის ტაძ­რის სა­ძირ­კვლის გაჭ­რა და­ი­წყო - მას შემ­დეგ ზუს­ტად 15 წელი გა­ვი­და. მშე­ნებ­ლო­ბის ფონ­დის პრეს­სამ­სა­ხურ­ში გა­სა­ო­ცა­რი სი­ზუს­ტი­თა და გულ­მოდ­გი­ნე­ბით არის შე­მო­ნა­ხუ­ლი მშე­ნებ­ლო­ბის მიმ­დი­ნა­რე­ო­ბის ამ­სახ­ვე­ლი ფოტო და ვი­დე­ო­მა­სა­ლა, აღ­წე­რი­ლია მშე­ნებ­ლო­ბის ყვე­ლა ეტა­პი და ის სირ­თუ­ლე­ე­ბი, რომ­ლე­ბიც თა­ვად მშე­ნებ­ლებს გა­დახ­დათ თავს.

ენ­ძე­ლა მა­ჭა­ვა­რი­ა­ნი, სა­მე­ბის ფონ­დის სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის სამ­სა­ხუ­რის ხელ­მძღვა­ნე­ლი:

- 1988 წელს, როცა სა­კა­თედ­რო ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბის პრო­ექ­ტზე კონ­კურ­სი გა­მო­ცხად­და, სტუ­დენ­ტი ვი­ყა­ვი და გა­ზეთ "თბი­ლი­სის" რე­დაქ­ცი­ა­ში გავ­დი­ო­დი სტა­ჟი­რე­ბას. "რო­გორ ტა­ძარს ვე­ლით" - ამ რუბ­რი­კით, გა­ზეთ­ში ტაძ­რის პრო­ექ­ტე­ბი გა­ნი­ხი­ლე­ბო­და. ამ თე­მამ და­მა­ინ­ტე­რე­სა და როცა 1995 წელს, მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე მი­ვე­დი, აღ­მო­ვა­ჩი­ნე, რომ ყვე­ლა სტა­ტია შე­ნა­ხუ­ლი მქონ­და. რო­გორც იცით, კონ­კურ­სი ორ ეტა­პად ჩა­ტარ­და. მე­ო­რე ტური 1990 წლის 29 სექ­ტემ­ბერს დას­რულ­და. კო­მი­სი­ამ, რო­მელ­შიც გა­დამ­წყვე­ტი ხმა კა­თო­ლი­კოს-პატ­რი­არ­ქს ეკუთ­ვნო­და, უპი­რა­ტე­სო­ბა არ­ჩილ მინ­დი­აშ­ვი­ლის პრო­ექტს მი­ა­ნი­ჭა. კარ­გად მახ­სოვს მისი გაბრ­წყი­ნე­ბუ­ლი სახე. ის მა­შინ ძა­ლი­ან ახალ­გაზ­რდა იყო. მუხ­ლებ­ზე დად­გა და პატ­რი­არ­ქს, მად­ლო­ბის სათ­ქმე­ლად, ისე მი­უ­ახ­ლოვ­და... თით­ქოს ყვე­ლა­ფე­რი კარ­გად მი­დი­ო­და, მაგ­რამ 1991-93 წლის მოვ­ლე­ნებ­მა ეს კარ­გი წა­მო­წყე­ბაც შე­ა­ფერ­ხა, შემ­დეგ კი, როცა ქვე­ყა­ნა­ში ვი­თა­რე­ბა შე­იც­ვა­ლა, სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტის გან­კარ­გუ­ლე­ბი­თა და კა­თო­ლი­კოს-პატ­რი­არ­ქის ლოც­ვა-კურ­თხე­ვით, მშე­ნებ­ლო­ბის ფონ­დი შე­იქ­მნა. ფონ­დის სა­პა­ტიო თავ­მჯდო­მა­რე­ე­ბი - თა­ვად უწ­მინ­დე­სი და სა­ქარ­თვე­ლოს იმ­დრო­ინ­დე­ლი პრე­ზი­დენ­ტი, ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძე იყ­ვნენ.

1995 წლის ზა­ფხულ­ში ფონ­დის თავ­მჯდო­მა­რედ ირაკ­ლი ან­დრი­ა­ძე აირ­ჩი­ეს. ამ დრო­ის­თვის გა­ზეთ "ქარ­თვე­ლი ერის" მთა­ვა­რი რე­დაქ­ტო­რი ვი­ყა­ვი და როცა მსოფ­ლი­ოს პატ­რი­არ­ქი, მისი უწ­მინ­დე­სო­ბა ბარ­თო­ლო­მე­ო­სი სა­ქარ­თვე­ლო­ში ჩა­მობ­რძან­და, ქუ­თა­ის­ში მო­სა­ლო­ცად წა­სულ დე­ლე­გა­ცი­ას მეც ვახ­ლდი. იქ კი­დევ უფრო კარ­გად გა­ვაც­ნო­ბი­ე­რე ამ ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ბა და როცა შე­მომ­თა­ვა­ზეს, სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის კუ­თხით მე­მუ­შა­ვა, ამ წი­ნა­და­დე­ბას სი­ხა­რუ­ლით დავ­თან­ხმდი. 1995 წლის 29 ოქ­ტომ­ბერს, თბი­ლი­სო­ბის დღე­სას­წა­ულ­ზე, მის­მა უწ­მინ­დე­სო­ბამ ად­გი­ლი აკურ­თხა, ხოლო გი­ორ­გო­ბას - 23 ნო­ემ­ბერს სა­ძირ­კვლის გაჭ­რა და­ი­წყო; 1996 წლის 3 მარ­ტი გახ­ლავთ დღე, როცა სა­ძირ­კველ­ში პირ­ვე­ლად ჩა­ის­ხა ბე­ტო­ნი. სხვა­თა შო­რის, სა­ძირ­კველ­ში მრა­ვა­ლი სიწ­მინ­დე და ძვირ­ფა­სი ნივ­თი, მათ შო­რის - ქე­თე­ვან ბაგ­რა­ტი­ო­ნის საგ­ვა­რე­უ­ლო ბე­ჭე­დი, ქვებ­ზე და­წე­რი­ლი მორ­წმუ­ნე­თა გვარ-სა­ხე­ლე­ბი და სა­ვედ­რებ­ლე­ბი იქნა ჩა­ტა­ნე­ბუ­ლი.

ამ დი­დე­ბუ­ლი მშე­ნებ­ლო­ბის და­წყე­ბას ბევ­რი სკეპ­ტი­კუ­რად შეხ­ვდა და ბევ­რი ცნო­ბი­ლი ადა­მი­ა­ნი მშე­ნებ­ლო­ბის მეს­ვე­უ­რებს საყ­ვე­დუ­რობ­და, - რა დროს ამო­დე­ნა ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბაა, როცა ხალ­ხს ლუკ­მა­პუ­რი ენატ­რე­ბაო?!. ანდა - რა სა­ჭი­როა ამ­ხე­ლა ტა­ძა­რი, ის ხომ მრევ­ლით არა­სო­დეს გა­ივ­სე­ბაო... ჩვე­ნი მი­ზა­ნი, ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბის მა­ტი­ა­ნის შექ­მნას­თან ერ­თად ისიც იყო, რომ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ცნო­ბი­ე­რე­ბა ამ დი­დე­ბუ­ლი იდე­ის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის­თვის მოგ­ვემ­ზა­დე­ბი­ნა. გვჯე­რო­და, რომ პატ­რი­არ­ქის ლოც­ვას უფა­ლი შე­ის­მენ­და. გვახ­სოვს და ასა­ხუ­ლიც გვაქვს ტაძ­რის სა­ძირ­კველ­ში, ღია ცის ქვეშ გა­დახ­დი­ლი წირ­ვა-ლოც­ვე­ბი და პა­რაკ­ლი­სე­ბი. სა­ბედ­ნი­ე­როდ, ამ გან­წყო­ბი­ლე­ბას ბა­ტო­ნი ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძეც იზი­ა­რებ­და. სწო­რედ მან უწო­და სა­მე­ბას სა­უ­კუ­ნის მშე­ნებ­ლო­ბა და მისი უშუ­ა­ლო თხოვ­ნით ჩა­ე­ბა მშე­ნებ­ლო­ბის პრო­ცეს­ში უდი­დე­სი ქველ­მოქ­მე­დი - ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლი, რო­მელ­მაც სა­მე­ბის ტაძ­რის ასა­გე­ბად დიდი თან­ხა გა­ი­ღო. მწი­რი შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, მშე­ნებ­ლებს სა­ხელ­მწი­ფოც მხარ­ში ედგა. "ვარ­დე­ბის რე­ვო­ლუ­ცი­ის" შემ­დეგ, მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვი­ლის თა­ნად­გო­მის წყა­ლო­ბით მოგ­ვარ­და ტე­რი­ტო­რი­ი­დან სა­შუ­ა­ლო სკო­ლის გა­და­ტა­ნის, რა­დი­ო­ან­ძის დაშ­ლის სა­კი­თხე­ბი და კი­დევ სხვა პრობ­ლე­მე­ბი, რომ­ლე­ბიც წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ტვირ­თად აწვა მშე­ნებ­ლო­ბის ფონდს... საქ­მე ცა­რი­ე­ლი ხე­ლე­ბი­თა და ენ­თუ­ზი­აზ­მით და­ვი­წყეთ, ბევ­რი ადა­მი­ა­ნი რამ­დე­ნი­მე წელი ისე ვშრო­მობ­დით, გა­სამ­რჯე­ლო­ზე არც გვი­ფიქ­რია.

1998 წელს სა­კა­თედ­რო ტაძ­რის სამ­ხრე­თით, წმინ­და ილია თეზ­ბი­ტე­ლის სა­ხე­ლო­ბის ხის პა­ტა­რა ეკ­ლე­სია აიგო, სა­დაც დიდი ტაძ­რის­თვის ლო­ცუ­ლობ­დნენ, მაგ­რამ 1999 წლის 2 მარტს, გამ­თე­ნი­ი­სას, ხის ეკ­ლე­სია გა­ურ­კვე­ველ ვი­თა­რე­ბა­ში და­იწ­ვა. მოგ­ვი­ა­ნე­ბით იმ ად­გი­ლას ახა­ლი ქვის ეკ­ლე­სია აშენ­და. რო­გორც ამ­ბო­ბენ, აქ ად­რეც ყო­ფი­ლა პა­ტა­რა სა­ლო­ცა­ვი. მშე­ნებ­ლო­ბა უბ­რა­ლო შე­მო­წი­რუ­ლო­ბე­ბით და­ი­წყო, მაგ­რამ 5 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში მუ­შა­ო­ბა ფაქ­ტობ­რი­ვად, შე­ჩე­რე­ბუ­ლი გახ­ლდათ. ქველ­მოქ­მე­დი ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლი ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბის საქ­მე­ში 2000 წლი­დან ჩა­ერ­თო და მისი ფი­ნან­სუ­რი მხარ­და­ჭე­რით, გრან­დი­ო­ზუ­ლი ტა­ძა­რი აიგო. დღეს წმინ­და სა­მე­ბის კომ­პლექსში 9 ტა­ძა­რი ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს: ხა­რე­ბის, მთა­ვა­რან­გე­ლო­ზის, წმინ­და იო­ა­ნე ნათ­ლის­მცემ­ლის, წმინ­და ნი­ნოს, წმინ­და ან­დრია პირ­ველ­წო­დე­ბუ­ლის, წმინ­და ნი­კო­ლო­ზის, ყო­ველ­თა წმინ­დან­თა სა­ხე­ლო­ბის, თორ­მე­ტი მო­ცი­ქუ­ლის და წმინ­და გი­ორ­გის სა­ხე­ლო­ბის. სა­მე­ბის ეზო­ში აღ­მარ­თუ­ლია წმინ­და ილია თეზ­ბი­ტე­ლის სა­ხე­ლო­ბის ტა­ძა­რიც და იქ­ვეა წყალ­კურ­თხე­ვის აუზი. 2003 წლის 6 დე­კემ­ბერს წმინ­და სა­მე­ბის სა­კა­თედ­რო ტა­ძარ­ზე ჯვა­რი აღი­მარ­თა.

ენ­ძე­ლა მა­ჭა­ვა­რი­ა­ნი:

- უმ­შვე­ნი­ე­რე­სი ჯვა­რი, რომ­ლის სი­მაღ­ლე 7 მეტრს აღე­მა­ტე­ბა, რუს­თავ­ში დამ­ზად­და. ღვთის მად­ლით მო­სი­ლი, მო­ოქ­რუ­ლი ჯვა­რი სპე­ცი­ა­ლუ­რად დამ­ზა­დე­ბუ­ლი ური­კით შე­მო­აბ­რძა­ნეს. პატ­რი­არ­ქმა პა­რაკ­ლი­სი გა­და­ი­ხა­და და ათა­სო­ბით მსურ­ვე­ლი ჯვარს ემ­თხვია. მორ­წმუ­ნე­ე­ბი ჯვრის აღ­მარ­თვას თვალს ადევ­ნებ­დნენ. ამ დროს ქარ­მა და­უ­ბე­რა და, - სა­ნამ ხალ­ხი არ და­იშ­ლე­ბა, ჯვარს ვერ აღვმარ­თავ­თო, - თქვა მშე­ნებ­ლო­ბის ხელ­მძღვა­ნელ­მა ირაკ­ლი ან­დრი­ა­ძემ. უწ­მინ­დეს­მა მრევ­ლი ტა­ძარ­ში იხმო და ბრძა­ნა, - გუ­ლით ვი­ლო­ცოთ, რათა ქარი ჩად­გე­სო. ტა­ძა­რი ხალ­ხით გა­ივ­სო. მალე მარ­თლაც, ჩვენ თვალ­წინ სას­წა­უ­ლი მოხ­და - ძლი­ე­რი ქარი ჩად­გა, უფალ­მა ხალ­ხის ლოც­ვა შე­ის­მი­ნა, ჯვა­რი თით­ქოს ან­გე­ლო­ზებ­მა ააფ­რი­ნე­სო, ისე­თი სი­ზუს­ტით ჩაჯ­და ნიშ­ნულ­ში, ტაძ­რის გუმ­ბათ­ზე... მოკ­ლედ, სა­ო­ცა­რი სა­ნა­ხა­ო­ბა იყო. ამ დროს მრევ­ლი გა­ლობ­და. ის წუ­თე­ბი არას­დროს და­მა­ვი­წყდე­ბა. ყვე­ლა ადა­მი­ა­ნის შე­მო­წი­რუ­ლო­ბა სპე­ცი­ა­ლურ წიგ­ნებ­შია ასა­ხუ­ლი. ვი­საც სა­შუ­ა­ლე­ბა არ ჰქონ­და, მო­დი­ო­და და ითხოვ­და - და­ე­საქ­მე­ბი­ნათ, რათა ამ გზით მა­ინც შე­ე­ტა­ნა თა­ვი­სი წვლი­ლი. ბევ­რმა ოქ­როს ნივ­თი შეს­წი­რა ტა­ძარს, მაგ­რამ ყვე­ლა­ზე ამა­ღელ­ვე­ბე­ლი იყო ის ფაქ­ტი, რომ შე­სა­წი­რა­ვის ყუ­ლა­ბა­ში ქა­ლის ქორ­წი­ნე­ბის ბე­ჭე­დი აღ­მო­ვა­ჩი­ნეთ. მან არც კი თქვა, ვინ იყო, მშე­ნებ­ლო­ბას ისე შეს­წი­რა სა­ქორ­წი­ნო ბე­ჭე­დი.

2004 წლის 23 ნო­ემ­ბერს ანუ გი­ორ­გო­ბას ტა­ძა­რი ეკურ­თხა. 21 ნო­ემ­ბერს, დი­ლის 7 სა­ა­თი­დან, სა­მე­ბის ტა­ძარ­ში სა­ქარ­თვე­ლოს სხვა­დას­ხვა კუ­თხი­დან მორ­წმუ­ნე­ე­ბი ჩა­მო­ვიდ­ნენ. სა­ქარ­თვე­ლოს სა­მო­ცი­ქუ­ლო ეკ­ლე­სი­ის 9 ეპარ­ქი­ის წი­ნამ­ძღვარ­მა სა­მე­ბის კომ­პლექსში გან­თავ­სე­ბუ­ლი 9 ტა­ძა­რი აკურ­თხა და ამის შემ­დეგ მღვდელმთავ­რებ­მა სა­ზე­ი­მო წირ­ვა აღავ­ლი­ნეს.

ქარ­თულ ხუ­როთ­მო­ძღვრულ ძეგლ­თა­გან წმინ­და სა­მე­ბის სა­კა­თედ­რო ტა­ძა­რი ყვე­ლა­ზე მას­შტა­ბუ­რია. იგი ძი­რი­თა­დად, ორი - მი­წის­ზე­და და მი­წის­ქვე­შა - ნა­წი­ლის­გან შედ­გე­ბა. ტაძ­რის სა­ერ­თო სი­მაღ­ლე 101 მ, სიგ­რძე - 70,450 მ, სი­გა­ნე კი 64,68 მ გახ­ლავთ. ჯვა­რი 7,5 მეტ­რის სი­მაღ­ლი­საა. ლავ­რის მი­წის­ქვე­შა ნა­წილ­ში ორი სარ­თუ­ლია. წმინ­და სა­მე­ბის სა­კა­თედ­რო ტა­ძარს X-XI სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის ქარ­თუ­ლი ხუ­როთ­მო­ძღვრე­ბის ნორ­მე­ბი უდევს სა­ფუძ­ვლად. ტა­ძა­რი ჯვრულ მო­ხა­ზუ­ლო­ბა­ში ჩას­მუ­ლი ტრი­კონ­ქია, რვა ბურ­ჯზე დაყ­რდნო­ბი­ლი გუმ­ბა­თით. ტა­ძარ­ში მოხ­ვედ­რა შე­საძ­ლე­ბე­ლია სამი მხრი­დან - და­სავ­ლე­თი­დან, სამ­ხრე­თი­დან და ჩრდი­ლო­ე­თი­დან. მთა­ვა­რი კა­რიბ­ჭე და­სავ­ლეთ მკლავ­შია, რო­მელ­საც გა­რე­დან ვრცე­ლი გა­ლე­რეა აკ­რავს. იქ­ვეა სამ­რეკ­ლო - წმინ­და სა­მე­ბის სა­კა­თედ­რო ტაძ­რის სამ­რეკ­ლო 3-სარ­თუ­ლი­ან შე­ნო­ბას წარ­მო­ად­გენს. მისი სიგ­რძე 20 მ, სი­გა­ნე - 8 მ, ხოლო სი­მაღ­ლე 29,5 მ გახ­ლავთ. 2001 წელს სამ­რეკ­ლოს მე­სა­მე, ღია სარ­თულ­ზე 9 მომცრო ზარი და­მონ­ტაჟ­და, ხოლო 8-ტო­ნი­ა­ნი "დე­დო­ზა­რი" გუმ­ბათ­ში ჩა­მო­ი­კი­და. ზარ­ზე ერთ-ერ­თმა გერ­მა­ნულ­მა ფირ­მამ იმუ­შა­ვა, მისი გარე მხა­რე კი არ­ჩილ მინ­დი­აშ­ვი­ლი­სა და გია ჯა­ფა­რი­ძის მი­ე­რაა შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი. ქარ­თვე­ლებ­მა გერ­მა­ნე­ლებს ზა­რე­ბის ეს­კი­ზე­ბი და ყვე­ლა სა­ჭი­რო პა­რა­მეტ­რი მი­ა­წო­დეს, მათ შო­რის - მისი ხმო­ვა­ნე­ბის სპე­ცი­ა­ლუ­რი სა­ნო­ტო ჩა­ნა­წე­რი, რო­მე­ლიც კომ­პო­ზი­ტორ­მა ნო­დარ მა­მი­საშ­ვილ­მა შექ­მნა. 2002 წლი­დან სამ­რეკ­ლო­ში წმინ­და სა­მე­ბის ლავ­რის მა­მებ­მა და­ი­დეს ბინა.

ენ­ძე­ლა მა­ჭა­ვა­რი­ა­ნი:

- ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბის დროს ყვე­ლა დე­ტა­ლი პატ­რი­არ­ქთან თან­ხმდე­ბო­და, თუნ­დაც - ჯვრის ფორ­მა, სი­მაღ­ლე. მისი უწ­მინ­დე­სო­ბა დღე­ში რამ­დენ­ჯერ­მე ამო­დი­ო­და, ხში­რად მუ­შე­ბის­თვის სა­დი­ლი მოჰ­ქონ­და. პატ­რი­არ­ქის ნა­თე­ლი თვა­ლი და კე­თი­ლი გული სულ თან ახ­ლდა მშე­ნებ­ლო­ბას, ყვე­ლა­ფერს ხე­ლით ეხე­ბო­და. სხვა­თა შო­რის, სწო­რედ პატ­რი­არ­ქის ხე­ლი­თაა შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი სა­მე­ბის მთა­ვა­რი ხატი და მის მიერ და­წე­რი­ლი კი­დევ რამ­დე­ნი­მე ხატი ამ­შვე­ნებს ჩვენს ტა­ძარს. აქვე ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს მა­მა­თა მო­ნას­ტე­რი. სა­მო­ნას­ტრო კომ­პლექ­სის ტე­რი­ტო­რია 13 ჰექ­ტარ­ზეა გაშ­ლი­ლი. ეზო­ში უნი­კა­ლუ­რი ჯი­შის დე­კო­რა­ტი­უ­ლი ხე­ე­ბია დარ­გუ­ლი, რომ­ლე­ბიც პატ­რი­არ­ქის შერ­ჩე­ვი­თა და ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლის შეკ­ვე­თით, უცხო­ე­თი­დან ჩა­მო­ი­ტა­ნეს. სა­პატ­რი­არ­ქო რე­ზი­დენ­ცი­ის მშე­ნებ­ლო­ბაც იგეგ­მე­ბა. კი­დევ ბევ­რი რამ არის გა­სა­კე­თე­ბე­ლი. ამ­ჟა­მად მთა­ვა­რან­გე­ლო­ზის სა­ხე­ლო­ბის ტაძ­რის მო­ხატ­ვა მიმ­დი­ნა­რე­ობს. მთა­ვა­რი მხატ­ვა­რი, კა­თო­ლი­კოს-პატ­რი­არ­ქის ხელ­დას­ხმით, ბა­ტო­ნი ამი­რან გოგ­ლი­ძეა. შე­უძ­ლე­ბე­ლია, ამ ფრეს­კებ­მა ადა­მი­ა­ნი აღ­ტა­ცე­ბა­ში არ მო­იყ­ვა­ნოს.

წმინ­და სა­მე­ბის სა­კა­თედ­რო ტაძ­რის ცენ­ტრში ახალ­გაზ­რდა სტუ­დენ­ტე­ბის ნა­მუ­შე­ვა­რი დგას - კა­თო­ლი­კოს-პატ­რი­არ­ქის ტახ­ტი-სა­ვარ­ძე­ლი, რო­მე­ლიც ეროვ­ნუ­ლი ორ­ნა­მენ­ტე­ბი­თაა მო­ჩუ­ქურ­თმე­ბუ­ლი. ქარ­თუ­ლი ორ­ნა­მენ­ტე­ბი და შტრი­ხე­ბი უდი­დე­სი სი­ფა­ქი­ზით ამო­უკ­ვე­თავთ ახალ­გაზ­რდა ოს­ტა­ტებს. ტახ­ტის წინ ფი­ან­და­ზად გაშ­ლი­ლი გო­ბე­ლე­ნი კი მხატ­ვრუ­ლი ქსო­ვი­ლე­ბის კა­თედ­რის ას­პი­რან­ტე­ბის ხე­ლი­თაა მოქ­სო­ვი­ლი.

სამ­წუ­ხა­როდ, ტაძ­რის მშე­ნებ­ლო­ბის პე­რი­ოდ­ში 2 ადა­მი­ა­ნი და­ი­ღუ­პა, ხოლო მას შემ­დეგ, რაც გუმ­ბათ­ზე ჯვა­რი აღ­მარ­თეს, თბი­ლის­ში, გო­ლე­თი­ა­ნე­ბის სახ­ლში სა­ში­ნე­ლი ტრა­გე­დია დატ­რი­ალ­და: და­ვით გო­ლე­თი­ან­მა ოჯა­ხის წევ­რე­ბი ამო­ხო­ცა. ამ უბე­დუ­რე­ბის შე­სა­ხებ თა­ვის დრო­ზე ბევ­რი რამ და­ი­წე­რა. ხალ­ხმა ეს ტრა­გე­დია ჯვრის აღ­მარ­თვას და­უ­კავ­ში­რა და ით­ქვა, რომ ამ პრო­ცეს­ში და­ვით გო­ლე­თი­ა­ნიც მო­ნა­წი­ლე­ობ­და, რაც სი­ნამ­დვი­ლეს არ შე­ე­ფე­რე­ბა.

ენ­ძე­ლა მა­ჭა­ვა­რი­ა­ნი:

- ეს უბე­დუ­რე­ბა უმარ­თე­ბუ­ლოდ და­უ­კავ­ში­რეს სა­მე­ბის ტა­ძარ­ში ჯვრის აღ­მარ­თვას. ამ პი­როვ­ნე­ბის ვი­ნა­ო­ბა ტრა­გე­დი­ის შემ­დეგ გახ­და ჩვენ­თვის ცნო­ბი­ლი. რო­გორც გა­ვარ­კვი­ეთ, მას ჯვარ­თან შე­ხე­ბაც არ ჰქო­ნია. ჯვა­რი რუს­თავ­ში ს/ს "სა­რინ­ში" დამ­ზად­და. ათას­ჯერ მა­ინც გან­ვა­ცხა­დეთ, რომ ამ პი­როვ­ნე­ბას იმ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზეც კი არ გა­უვ­ლია. ჯვა­რი სა­პატ­რი­არ­ქოს გალ­ვა­ნურ სა­ამ­ქრო­ში მო­ოქ­როვ­და და რამ­დე­ნა­დაც გა­მო­ვიკ­ვლიე, იმ სა­ამ­ქრო­ში და­ვით გო­ლე­თი­ანს მხო­ლოდ ელექტრო­ჩამ­რთვე­ლი შე­უ­კე­თე­ბია... რაც ით­ქვა, სიც­რუ­ეა. არ ვიცი, ვის რაში დას­ჭირ­და ამ ტყუ­ი­ლის გავ­რცე­ლე­ბა. ჯვრის აღ­მარ­თვა­ში მო­ნა­წი­ლე ყვე­ლა ადა­მი­ა­ნის ვი­ნა­ო­ბა აღ­წე­რი­ლია ჩვენს არ­ქივ­ში. წიგ­ნი გა­მო­ვე­ცით. ბევ­რი რამ ვერ მოხ­ვდა ამ წიგნ­ში, მაგ­რამ აქ უამ­რა­ვი შრო­მაა ჩა­დე­ბუ­ლი. პირ­ვე­ლი ეტა­პი დას­რულ­და და იმ­დე­ნი მა­სა­ლა გვაქვს, რომ რამ­დე­ნი­მე ტომი შე­იძ­ლე­ბა გა­კეთ­დეს. კი­დევ ბევ­რი რამ არის გა­სა­კე­თე­ბე­ლი, უფ­ლის სას­წა­უ­ლის იმე­დი გვაქვს და გვჯე­რა, ყვე­ლა სურ­ვი­ლი ას­რულ­დე­ბა.

თეა ხურ­ცი­ლა­ვა

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)