ეთერ ლიპარტელიანი ქართული სპორტის ისტორიაში პირველი ქალია, რომელმაც ძიუდოში მსოფლიო ჩემპიონის ტიტული მოიპოვა. საქართველოს ძიუდოისტთა ნაკრების წევრმა, 25 წლის ეთერ ლიპარტელიანმა უნგრეთის დედაქალაქ ბუდაპეშტში მიმდინარე მსოფლიოს ჩემპიონატის 57 კგ. წონითი კატეგორიის ფინალში იაპონელი მომო ტამაოკი დაამარცხა.
"დაუჯერებელი იყო, როდესაც გავაცნობიერე, რომ ფინალში ასე მარტივად მოვახერხე გამარჯვება და მოვიპოვე ისტორიული მედალი. პირველ რიგში, მადლობა ჩემს მწვრთნელებს ფედერაციაში, მეგობრებს, მეუღლეს, რადგან ეს ყველაფერი ჩვენი ერთობლივი შრომის შედეგია“, - ამბობს ჩემპიონი ambebi.ge-სთან საუბარში.
ცნობისათვის: ეთერ ლიპარტელიანი პირველი ქართველი ქალი ძიუდოისტია, რომელმაც მოიპოვა მსოფლიოს ახალგაზრდული ჩემპიონის ტიტული 2019 წელს. ასევე, არის ახალგაზრდებს შორის ორგზის მსოფლიოს ჩემპიონი (2019, მარაკეში, ვანტაა, 57 კგ); ახალგაზრდებს შორის ევროპის ჩემპიონი (2016, ვანტაა, 57 კგ.) და ახალგაზრდებს შორის ევროპის თასის მფლობელი (2016, ანტალია, თურქეთი, 57 კგ.). ეთერ ლიპარტელიანი მონაწილეობდა ტოკიოს 2020 წლისა და პარიზის 2024 წლის ოლიმპიადებში და ორივე ტურნირში მე-5 ადგილი დაიკავა.
- ლენტეხში დავიბადე. 8 წლის ასაკში შევედი ძიუდოზე, რადგან ძალიან ცელქი ბავშვი ვიყავი, არ ვიცოდი ენერგია სად დამეხარჯა, თამაშით არ ვიღლებოდი. ჩემთან ახლოს იყო ძიუდოს დარბაზი და მეგობრებთან ერთად გადავწყვიტე ვარჯიში დამეწყო. თავიდან გასართობად მივედი, რა თქმა უნდა, იმაზე არც მიფიქრია, რომ პროფესიულ დონეზე გავყოლოდი ძიუდოს ან ჩემი მომავალი მასზე ამეწყო. ძიუდოში ასამდე ბიჭი ვარჯიშობდა და ერთადერთი გოგონა ვიყავი. რამდენიმე წელში მივხვდი, რომ ეს გართობა არ იყო, არამედ უფრო მეტი... ბიძაჩემმა მალხაზ ლიპარტელიანმა შემატყო, რომ მონაცემები მქონდა და გადაწყვიტა თბილისში წამოვეყვანე. დედა წინააღმდეგი იყო (სამი დედმამიშვილი მყავს - ერთი ძმა და 2 და), არ უნდოდა ჩემი თბილისში გაშვება, ძნელია, მშობელს შვილი მოაცილო და შორს წაიყვანო. დედას მიაჩნდა, რომ ძიუდო გოგოს საქმე არ იყო, უნდოდა ცეკვაზე მევლო ან სხვა სპორტით დავკავებულიყავი. მათ შორის, ჩემი ახლობელი ადამიანებიც - ნათესავები, მეზობლები, ყველანი მეუბნებოდნენ, ქალს რა უნდა ძიუდოში, ეს კაცების სპორტია და თავი დაანებეო. ჩემთვის გული რომ აეცრუებინათ, იმასაც მეუბნებოდნენ, რომ სხეული დამიმახინჯდებოდა, ვერ გავიზრდებოდი და ა.შ. მამა იმ დროს ესპანეთში ცხოვრობდა და იქიდან მგულშემატკივრობდა, ხელს მიწყობდა და ცდილობდა სპორტისთვის თავი არ დამენებებინა. მეც ძალიან მიჭირდა ოჯახის და დედის დატოვება, მაგრამ ვფიქრობ, ჩემი მიზნები და ოცნებები მაძლიერებდა - იმხანად უკვე მსოფლიო და ოლიმპიურ ჩემპიონობაზე ვფიქრობდი და ამ მიზნებთან და ოცნებებთან ერთად ვცხოვრობდი. არავის ვუსმენდი და მაინც ჯიუტად მივიწევდი წინ, მინდოდა ამ სპორტში ჩემი სიტყვა მეთქვა და სახელი დამეტოვებინა. მადლობა ღმერთს, ეს გამომივიდა და დღეს ბევრი ადამიანი მეუბნება, აი, რომ გიშლიდით, არ გვინდოდა ძიუდოზე გევლო, მადლობა ღმერთს, არ დაგვიჯერე და შენი გაიტანეო.
10 წლისა წამოვედი ლენტეხიდან, ბიძაჩემმა მიმიყვანა ჩემს პირად მწვრთნელთან - კახა მოცრაძესთან, რომელიც დღემდე გვერდში მიდგას, იმ დღიდან ერთად მოვდივართ. კახა მასწავლებელი ყველაფერს აკეთებდა იმისთვის, რომ წარმატებული სპორტსმენი გავმხდარიყავი და მართლაც, ეს ორივეს ერთად გამოგვივიდა. როგორც იტყვიან, ჩემი თავი ვიპოვე ამ სპორტში. მინდა გამოვყო ჩემი მეუღლის - თემურ ნოზაძის დამსახურებაც. ჩვენ ბავშვობიდან ერთად მოვდივართ, 15 წლისანი ვიყავით, როცა შეგვიყვარდა ერთმანეთი, მანამდე ძალიან კარგი მეგობრები ვიყავით. თემურიც სპორტსმენია და ჩვენ ერთმანეთს ვუზიარებდით გამოცდილებას, სიხარულსაც და მარცხსაც, ვფიქრობ, ამასობაში ჩვენ ერთმანეთი გავზარდეთ. მას დიდი წვლილი მიუძღვის ჩემს წარმატებაში. შარშან დავქორწინდით, პირდაპირ ტატამიზე მთხოვა ხელი.
- პირველი ჩემი დიდი წარმატება მოვიდა 2015 წელს, როცა ბავშვთა ევროპის ოლიმპიურ ფესტივალზე გავიმარჯვე. ამ გამარჯვებამ ძალიან დიდი მოტივაცია მომცა სამომავლოდ, ბევრი ოქროს მედალი რომ მომეპოვებინა. ნელ-ნელა ამას მოჰყვა წარმატება ევროპის ჩემპიონატზე, ჯუნიორებში, მერე ევროპა და მსოფლიო ჩემპიონატები მოვიგე, ეს იყო ისტორიული მსოფლიო ჩემპიონატი... შემდეგ ვიასპარეზე ოლიმპიადაზე, თუმცა, ჩემდა სამწუხაროდ, ცუდად დავამთავრე - მედლისთვის ბრძოლაში დავმარცხდი, რამაც ფსიქოლოგიურად დამთრგუნა. მაინც არ დავნებდი, მეც და ჩემმა მეუღლემაც ბევრი ვიმუშავეთ, გვერდში დამიდგა, რომ ფსიქოლოგიური პრობლემა გადამელახა და წელს ტატამიზე ვყოფილიყავი ისე, როგორც შემეფერებოდა. ვიყავი საშიშროების წინაშე, რომ მოტივაცია დამეკარგა და ხელი ჩამექნია, თან ეს ორჯერ მოხდა - ოლიმპიადაზე ორჯერ ვიასპარეზე, 2020-ში და 2024-ში, ორივეჯერ მეხუთე ადგილზე დავრჩი და ეს მართლაც უმძიმესი სტრესი იყო ჩემთვის.
ისეთ მდგომარეობაში ვიყავი, სპორტისთვის თავის დანებებაც მინდოდა, ვხედავდი, ამდენი შრომა-წვალება არ მიფასდებოდა, თუმცა თემურმა გადამაწყვეტინა, ისევ დავბრუნებოდი ძიუდოს და არ წავსულიყავი ისე, რომ ჩემი სიტყვა არ მეთქვა, მიზნისთვის არ მიმეღწია. მეც ვიცოდი, რომ მომავალში ვინანებდი და გადავიფიქრე... ახლა მოვიგე ისტორიული მედალი, უბედნიერესი ვარ, რადგან აქამდე საქართველოში არ გვყოლია მსოფლიო ჩემპიონი ძიუდოისტი ქალი. დაუჯერებელი იყო, როდესაც გავაცნობიერე, რომ ფინალში ასე მარტივად მოვახერხე გამარჯვება და მოვიპოვე ისტორიული მედალი. პირველ რიგში, მადლობა ჩემს მწვრთნელებს ფედერაციაში, მეგობრებს, ეს ყველაფერი ჩვენი ერთობლივი შრომის შედეგია. მინდა ვახსენო, ჩემი ფსიქოლოგი ანა არველაძე, რომელიც ასევე გვერდში მედგა და ყველაფერი ერთად შევძელით. მადლობა ჩემს მეუღლეს, რომელმაც ძალიან განიცადა. ჩვენ ეს წარმატება ერთად შევქმენით. როდესაც გავთხოვდი, ბევრი ცუდი კომენტარი დამიწერეს, მორჩა, ამის კარიერა დასრულდა, რა დროს გათხოვება იყოო, მაგრამ მინდა მათ ვუთხრა, რომ ჩემი კარიერა ახლა დაიწყო. ამით არ გავჩერდები, რა თქმა უნდა, მისაღწევი კიდევ ბევრია. ახლა მინდა, სამ წელიწადში ისევ წარვდგე ოლიმპიადაზე და მოვიპოვო უმაღლესი სინჯის მედალი. ის ორი წარუმატებლობა გულზე მაწევს და აუცილებლად უნდა გავიმარჯვო.
- თავდაუზოგავ შრომასთან ერთად, სპორტსმენისთვის დისციპლინაა აუცილებელი. რეჟიმი და მობილიზება გჭირდება, რომ გახდე წარმატებული, მხოლოდ შრომა საკმარისი არ არის. ჩვენ, ქალებმა დავამსხვრიეთ სტერეოტიპი, რომ ძიუდო არაა ქალის შესაფერისი სპორტი. როდესაც პატარა ვიყავი და გაიგებდნენ, რომ ძიუდოზე დავდიოდი, ბევრი დამცინოდა, ალმაცერად მიყურებდა, რა გინდა ძიუდოზე, ეს რა ქალის საქმეაო. გოგონებს ბევრი ლანძღვა და დამუნათება შეგვხვედრია, რომ ტყუილად ვწვალობდით, იქ ვერაფერს მივაღწევდით. მერე, როცა გუნდურში ბიჭების და გოგონების შერეული გუნდი დაამატეს, ძალიან ბევრი ამბობდა, მორჩა ბიჭების ჩემპიონობა, ისინი ვეღარასდროს მოიპოვებენ მედალსო. თუმცაღა ვფიქრობ, ამ ბოლო წლებში ჩვენ ბიჭებს გვერდში ვუდგავართ და შემიძლია თამამად ვთქვა, რომ ჩვენ უკვე ანგარიშგასაწევი ძალა ვართ და შეგვიძლია ნებისმიერი ქვეყანა მარტივად დავამარცხოთ. დღესდღეობით, განსაკუთრებით ძიუდოთი, ბევრი გოგონაა დაკავებული, ძალიან მიხარია და მინდა, ამ პატარა გოგონებს ბევრი წარმატება ვუსურვო. ახლა არის ახალი პროექტი, რომელიც ბატონმა დავით ქევხიშვილმა წამოიწყო სპორტსმენი გოგონების განვითარებისთვის და ვფიქრობ, რომ ეს მათ ძალიან წაადგებათ. ჩვენს დროსაც რომ ყოფილიყო, ბევრად კარგი შედეგი გვექნებოდა და ის ბევრად მალე დადგებოდა კიდეც. თუმცა არც ახლაა გვიანი, მიხარია, რომ ყველაფერი კეთდება და ჩვენი სპორტიდან წასვლის შემდეგ მოვა თაობა, რომელიც ჩვენს წარმატებას გამოჰყვება, ჩვენი გზის სახელოვანი გამგრძელებელი იქნება.